Chân dung cha đẻ của “màn hình xanh chết chóc” trên Windows

"Màn hình xanh chết chóc" (Blue Screen of Death - BSOD) là một khái niệm quen thuộc với người dùng Windows, biểu tượng của những lỗi hệ thống nghiêm trọng khiến máy tính phải khởi động lại. 

Vậy ai thực sự là người đã tạo ra BSOD? Lịch sử của nó là một câu chuyện phức tạp với nhiều đóng góp từ các kỹ sư và nhà phát triển của Microsoft. Bài viết này sẽ khám phá nguồn gốc và sự phát triển của BSOD, cùng những nhân vật quan trọng đứng sau tính năng nổi tiếng này của Windows.

Màn hình xanh khiến hàng triệu người khố khổ trong tuần qua

Vào thứ Sáu tuần trước, hàng triệu người dùng Windows trên khắp thế giới đã phải đối mặt với sự cố "màn hình xanh chết chóc" (Blue Screen of Death - BSOD) do một bản cập nhật từ CrowdStrike. BSOD là biểu tượng của sự cố hệ thống nghiêm trọng, khi màn hình của máy tính đột ngột chuyển sang màu xanh với thông báo lỗi và mã lỗi hệ thống, buộc người dùng phải khởi động lại máy tính. 

Nguyên nhân của sự cố này xuất phát từ một bản cập nhật phần mềm của CrowdStrike, một công ty hàng đầu trong lĩnh vực bảo mật mạng. Bản cập nhật này được thiết kế để nâng cao khả năng phát hiện và loại bỏ phần mềm độc hại. Tuy nhiên, trong quá trình cập nhật, một lỗi logic đã xảy ra. Thay vì cải thiện bảo mật, bản cập nhật này đã vô tình gây ra xung đột với hệ điều hành Windows, làm hỏng các tệp hệ thống quan trọng và dẫn đến BSOD.

Đây là một ví dụ điển hình về rủi ro khi triển khai các bản cập nhật phần mềm mà chưa được kiểm tra kỹ lưỡng. Trong trường hợp này, lỗi logic trong mã của bản cập nhật đã khiến hệ điều hành không thể thực hiện các chức năng cơ bản, dẫn đến việc hệ thống phải ngừng hoạt động để bảo vệ dữ liệu và phần cứng.

Sự cố BSOD do lỗi cập nhật của CrowdStrike đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng trên diện rộng như ảnh hưởng đến 8.5 triệu máy tính: Mặc dù con số này chỉ chiếm dưới 1% tổng số PC chạy Windows trên toàn thế giới, nhưng đây vẫn là một con số rất lớn. Những máy tính bị ảnh hưởng bao gồm cả máy chủ doanh nghiệp và máy tính cá nhân, gây ra gián đoạn nghiêm trọng trong hoạt động hàng ngày của nhiều tổ chức và cá nhân.

Nhiều dịch vụ công cộng như vận chuyển, hàng không và các cơ quan chính phủ cũng bị ảnh hưởng. Các hệ thống quản lý chuyến bay, dịch vụ vận chuyển hàng hóa và thậm chí cả các cơ quan chính phủ đã phải đối mặt với sự gián đoạn, gây ra tình trạng hỗn loạn và mất kiểm soát trong một số trường hợp.

Lúc này, nhiều người dùng bắt đầu tỏ ra sự tò mò rằng không biết ai đã tạo ra màn hình phiền phức như này. Liệu chúng có vai trò gì và tại sao lại trở nên nỗi ám ảnh của hàng triệu người dùng Windows đến vậy?

BSOD đã "khai sinh" từ thời Windows NT 3.1 đến nay

BSOD (Blue Screen of Death), hay "màn hình xanh chết chóc," xuất hiện lần đầu tiên trên hệ điều hành Windows NT 3.1 vào năm 1993 với tên gọi "Stop Error." Đây là cách Microsoft sử dụng để thông báo cho người dùng về các lỗi hệ thống nghiêm trọng ở cấp độ kernel, những lỗi mà hệ điều hành không thể tự khắc phục ngay lập tức. "Stop Error" cung cấp mã lỗi và thông tin kỹ thuật để giúp các chuyên gia IT và người dùng có thể xác định và giải quyết vấn đề.

Mặc dù BSOD trở nên nổi tiếng từ Windows NT 3.1, nhưng thực tế, khái niệm này có nguồn gốc từ những phiên bản Windows trước đó. Trong bản Beta Release đầu tiên của Windows 1.0 vào năm 1985, đã có một thông báo lỗi tương tự xuất hiện khi hệ điều hành gặp phải vấn đề không thể khắc phục. Một trong những thông báo lỗi sớm nhất là "Incorrect DOS version," hiển thị khi phiên bản DOS không tương thích với hệ điều hành Windows.

Qua các phiên bản Windows, BSOD đã trải qua nhiều thay đổi về giao diện và phông chữ. Cụ thể, Windows 95 và Windows 98 có giao diện BSOD với nền xanh dương đậm cùng văn bản trắng. Đây là giai đoạn BSOD trở nên nổi tiếng và được nhận diện dễ dàng bởi người dùng máy tính trên toàn thế giới.

Ở Windows 2000 và Windows XP, BSOD được cải thiện với phông chữ rõ ràng hơn và bổ sung thêm nhiều chi tiết kỹ thuật, bao gồm cả mã lỗi và mô tả ngắn gọn về lỗi. Điều này giúp người dùng có thể tra cứu và hiểu rõ hơn về nguyên nhân của sự cố.

Sau này có Windows Vista và Windows 7, giao diện BSOD cos vẻ đẹp và hiện đại hơn với giao diện có phần bớt đi yếu tố kỹ thuật hơn so với các phiên bant trước, màu sắc và bố cục của thông báo lỗi cũng được điều chỉnh để dễ đọc hơn. 

Cuối cùng là Windows 8 và Windows 10, Microsoft đã thực hiện một bước tiến lớn trong việc thiết kế lại BSOD. Thông báo lỗi trở nên thân thiện hơn với người dùng, bao gồm cả biểu tượng mặt buồn và mã QR để người dùng có thể quét và tìm hiểu thêm về lỗi trực tuyến. Các thông báo lỗi trong phiên bản này cũng trở nên ngắn gọn và dễ hiểu hơn.

Người tạo ra màn hình lỗi vẫn là chủ đề tranh cãi

Việc xác định ai là người thực sự tạo ra "màn hình xanh chết chóc" (Blue Screen of Death - BSOD) là một câu chuyện phức tạp với nhiều quan điểm khác nhau từ các cựu nhân viên của Microsoft. Một trong những câu chuyện phổ biến là về Steve Ballmer, cựu CEO của Microsoft. Có thông tin cho rằng Ballmer là người đã viết văn bản cho hộp thoại Ctrl+Alt+Del trong Windows 3.1.

Tuy nhiên, điều này thường bị hiểu lầm là ông đã tạo ra BSOD. Thực tế, đóng góp của Ballmer là trong việc xác định thông báo cho tổ hợp phím Ctrl+Alt+Del, chứ không phải trực tiếp tạo ra BSOD.

Raymond Chen, một nhà phát triển kỳ cựu tại Microsoft, khẳng định rằng ông là người đã thiết kế và tạo ra BSOD cho Windows 95. Chen là một trong những người có tiếng nói quan trọng trong việc phát triển các tính năng và giao diện người dùng của Windows trong thập niên 1990. Ông đã nhiều lần nói về quá trình phát triển BSOD trên blog của mình và trong các cuộc phỏng vấn, nêu rõ cách thức mà BSOD được thiết kế để cung cấp thông tin kỹ thuật cần thiết cho việc khắc phục lỗi hệ thống.

Dave Plummer, một cựu nhà phát triển khác của Microsoft, lại cung cấp một góc nhìn khác. Theo Plummer, John Vert, một kỹ sư phần mềm làm việc tại Microsoft vào thời kỳ đó, mới là người thực sự tạo ra BSOD cho Windows NT 3.1. Plummer đã chia sẻ chi tiết về quá trình phát triển của BSOD trên kênh YouTube của mình và trong các bài viết, nhấn mạnh rằng Vert là người đã thiết kế giao diện và cơ chế hoạt động của BSOD nhằm giúp các kỹ thuật viên IT dễ dàng xác định và khắc phục các lỗi nghiêm trọng.

Hiện tại, câu chuyện của Dave Plummer về John Vert được nhiều người tin tưởng hơn do những chi tiết cụ thể và bằng chứng mà ông cung cấp. Plummer mô tả Vert như là một kỹ sư có kinh nghiệm sâu rộng về hệ thống và là người hiểu rõ nhu cầu của các kỹ thuật viên IT trong việc chẩn đoán và khắc phục lỗi hệ thống. Theo Plummer, Vert đã phát triển BSOD như một công cụ hữu ích giúp các chuyên gia IT có thể nhanh chóng xác định các lỗi phần mềm và phần cứng nghiêm trọng, từ đó duy trì tính ổn định và hiệu suất của hệ thống Windows.

Tạm kết

Sự cố BSOD do lỗi cập nhật của CrowdStrike nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm tra kỹ lưỡng bản cập nhật phần mềm. Lịch sử của BSOD phản ánh sự tiến bộ không ngừng của Windows trong việc cải thiện thông báo lỗi. Dù có nhiều ý kiến khác nhau về người tạo ra BSOD, đây vẫn là một phần quan trọng của Windows, giúp bảo vệ hệ thống và dữ liệu của người dùng.

Xem thêm: 

• 5 lợi ích tuyệt vời của việc chuyển qua sử dụng Laptop AI
• Xem thêm bài viết chuyên mục Khám phá

Với những bạn đang có nhu cầu tìm mua một chiếc laptop cấu hình tốt dùng cho mục đích học tập hoặc là công việc, dưới đây sẽ là một vài lựa chọn hấp dẫn mà bạn nên tham khảo qua.