So sánh iOS và Android: Sự khác biệt là gì và hệ điều hành nào phù hợp cho bạn?

So sánh iOS và Android - Hai hệ điều hành trên smartphone phổ biến nhất hiện nay và gần như thống lĩnh thị trường hệ điều hành di động toàn cầu.

Nếu như trong giai đoạn 10 - 15 năm trở về trước, người dùng khi mua smartphone có nhiều hơn hai sự lựa chọn, bao gồm iPhone và phần còn lại với hệ điều hành Android. Tuy nhiên ở giai đoạn hiện tại thì là một câu chuyện khác, hãy cùng Sforum so sánh iOS và Android nhé.

Giới thiệu về iOS và Android

Có thể các bạn đã biết đại đa số những mẫu smartphone được bán trên toàn cầu gần như được chia ra làm hai thái cực: Hệ điều hành iOS trên những mẫu iPhone và hệ điều hành Android trên các thiết bị còn lại.

Theo thống kê từ bankmycell thì tính đến nửa đầu năm 2025, hệ điều hành Android đã chiếm khoảng 70% thị phần di động toàn cầu. Trong khi iOS thì chiếm khoảng 30%. Các số liệu cho thấy hai hệ điều hành này đang vận hành hơn 7.2 tỉ thiết bị di động với khoảng 5 tỷ người dùng trên toàn thế giới.

Lịch sử phát triển của iOS và Android

Vậy khi so sánh iOS và Android thì trước tiên, chúng ta hãy cùng nhau nhìn lại lịch sự hình thành và phát triển của hai hệ điều hành này.

Với hệ điều hành iOS trên những chiếc iPhone thì được ra mắt người dùng lần đầu vào năm 2007 trên chiếc iPhone 2G (thế hệ đầu tiên). Từ đó mở ra một kỷ nguyên mới và một đế chế mang tên iPhone cùng kho ứng dụng App Store.

Đến thời điểm hiện tại thì sau rất nhiều năm phát triển, phiên bản iOS mới nhất mà Apple vừa trình làng có tên gọi iOS 26. Phiên bản mới nhất này đánh dấu sự thay đổi về giao diện mà hãng gọi là Liquid Glass và tập trung những tính năng Apple Intelligence. 

Với hệ điều hành Android thì ban đầu công ty chủ sở hữu được thành lập tại California và được Google mua lại vào năm 2005. Ngay sau khi Apple ra mắt chiếc iPhone 2G với hệ điều hành di động iOS thì chỉ một năm sau, chiếc điện thoại thông minh Android đầu tiên đã được trình làng: T-Mobile G1, hay còn có tên gọi khác là HTC Dream. 

Và sau 17 năm phát triển, Google đã phát triển hệ điều hành này đến phiên bản Android 16. Với Android thì mỗi hãng smartphone sẽ có một sự tuỳ biến khác nhau về giao diện lẫn những tính năng đặc trưng.

So sánh iOS và Android - Hệ điều hành nào phù hợp?

Đến thời điểm hiện tại thì có lẽ hầu hết người dùng đã quá quen thuộc với hai hệ điều hành này. Vậy nếu chúng ta cùng nhau so sánh iOS và Android thì hệ điều hành nào phù hợp với bạn?

Về giao diện người dùng

Thứ tạo nên sự khác biệt cũng như nét đặc trưng lớn nhất chính là giao diện người dùng khi so sánh iOS và Android. Với iOS thì hệ điều hành này vốn nổi tiếng với thiết kế tối giản, trực quan và đồng nhất trên mọi thiết bị của Apple, giúp người dùng lần đầu iPhone có thể dễ dàng làm quen.

Khi nhắc đến Android thì có lẽ ai cũng sẽ nghĩ đến sự tuỳ biến sâu, nhiều màu sắc hay thậm chí là hay bị đơ, lag. Tuy nhiên thực tế thì bản thân hệ điều hành Android thuần, ví dụ như trên Google Pixel thì có một giao diện Android thân thiện và mượt không thua kém gì iOS.

Sự khác biệt đến từ việc các nhà sản xuất smartphone khác khi sử dụng Android thì bắt đầu tuỳ biến nhằm tạo nên sự khác biệt. Mỗi hãng lại tuỳ chỉnh và có thêm những tính năng đặc trưng riêng. Bên cạnh đó thì các nhà phát triển smartphone Android lại có nhiều dòng smartphone từ giá rẻ đến cao cấp, từ dòng phổ thông đến gaming. Từ đó khiến Android có sự phân hoá sâu sắc.

Về hiệu năng

Như vừa đề cập ở trên, do hệ điều hành Android bị phân hoá sâu sắc bởi các nhà sản xuất smartphone Android có đa dạng phân khúc khác nhau. Khác hẳn với Apple với dòng flagship iPhone duy nhất.

Điều này cũng lí giải tại sao những chiếc iPhone thường được đánh giá mang lại hiệu năng ổn định và mượt mà hơn. Bởi Apple không cần phải tuỳ biến hay cắt giảm cho phù thuộc với các dòng cấp thấp. Và đây cũng là lí do những chiếc iPhone được cập nhật nhanh chóng và lâu dài.

Khi so sánh iOS và Android thì những hãng sản xuất smartphone Android có nhiều dòng sản phẩm khác nhau. Ví dụ như với Samsung thì hãng có dòng Galaxy S - Z Fold - Z Flip cao cấp, dòng Galaxy A5x cận cao cấp, Galaxy A3x ở phân khúc tầm trung và A1x - A2x với mức giá rẻ. 

Tuỳ theo định vị mỗi dòng mà hãng sẽ có sự tuỳ biến và cắt giảm giao diện, tính năng và từ đó tạo nên sự khác biệt về hiệu năng và trải nghiệm người dùng. Vì vậy sẽ rất khó nếu chúng ta so sánh iOS trên những chiếc iPhone cao cấp và Android có mức giá trong phân khúc giá rẻ.

Về khả năng tùy biến

Xét về khả năng tuỳ biến khi so sánh iOS và Android thì sẽ có hai trường phái, nếu như bạn là người dùng chỉ cần một chiếc máy có giao diện đơn giản, không cần quá nhiều tính năng thì iOS là sự lựa chọn phù hợp. Gần đây thì Apple đã có vẻ "thoáng" hơn khi cho phép người dùng đổi màu nền ứng dụng, thêm widget nhưng vẫn giới hạn.

Với hệ điều hành Android nói chung thì hầu hết các thương hiệu điện thoại này, người dùng có thể thay đổi launcher, biểu tượng ứng dụng, thậm chí cài đặt ROM tuỳ chỉnh. Ví dụ, một chiếc Samsung Galaxy có thể biến thành giao diện giống hệt iOS chỉ bằng vài gói theme. Vì vậy nếu như bạn là người dùng thích khám phá, thích tuỳ chỉnh giao diện theo "gu" thì Android là chân ái nhé.

Về khả năng tương thích phần cứng

Để so sánh iOS và Android về khả năng tương thích phần cứng thì iOS chỉ chạy trên thiết bị Apple nên khả năng tương thích gần như tuyệt đối, giúp các tính năng như AirDrop, iMessage, Handoff hoạt động liền mạch.

Android thì có sự phân mảnh sâu sắc: Một số tính năng AI hoặc bản cập nhật hệ điều hành chỉ có mặt trên dòng Google Pixel trước, sau đó mới được các hãng khác áp dụng. Người dùng Android có nhiều lựa chọn từ phần cứng (từ điện thoại màn gập của Samsung đến điện thoại pin siêu khủng của Honor) cho đến phần mềm (Giao diện thuần cho đến tuỳ biến sâu như Honor, OPPO) nhưng không phải tính năng nào cũng đồng nhất.

Về Giá bán

Như đã giải thích ở phần trên, những chiếc iPhone vốn luôn được định vị thuộc phân khúc cao cấp, giá khởi điểm thường từ 20 triệu đồng trở lên và được đầu tư chỉnh chu từ hiệu năng, camera và đặc biệt hơn hết là giá trị thương hiệu.

Trong khi đó Android thì đa dạng hơn về phân khúc. Lấy ví dụ như dòng Redmi C series được bán với mức giá chỉ vài triệu đồng, bị cắt giảm từ hiệu năng, độ hoàn thiện và tính năng phần mềm. Cho đến những chiếc điện thoại Xiaomi 15 có giá bán hơn 20 triệu đồng. Vì vậy người dùng khi chọn các thiết bị Android sẽ có nhiều sự lựa chọn về giá bán, nhưng từ đó đồng nghĩa với việc sự đánh đổi về hiệu năng và trải nghiệm người dùng.

Về tính năng AI

Những năm gần đây thì các hãng di động đang so kè với nhau không chỉ về cấu hình, camera mà còn là những tính năng AI. Nếu như Android vẫn được đánh giá cao hơn bởi tính năng AI đa dạng, thực tế hơn điển hình như Galaxy AI trên điện thoại Galaxy S series thì iPhone cũng không bị để lại phía sau.

Bằng chứng là Apple cũng hứa hẹn sẽ mang đến những tính năng trí tuệ nhân tạo mà hãng gọi là Apple Intelligence. Tuy nhiên thì những tính năng AI này hiện nay vẫn bị giới hạn và chỉ có thể sử dụng từ dòng iPhone 15 Pro và 15 Pro Max trở lên.

Các thương hiệu điện thoại lớn sử dụng iOS và Android

Hiện tại thì hệ điều hành iOS chỉ có trên những chiếc iPhone do chính Apple phát triển. Tuy nhiên khi so sánh iOS và Android thì số lượng thương hiệu lớn cài sẵn Android thì nhiều hơn. 

Một số thương hiệu smartphone lớn sử dụng hệ điều hành Android mà có thể các bạn cảm thấy quen thuộc như:

• OPPO
• vivo
• Samsung
• Honor
• Xiaomi
• Realme 
• Infinix
• Google Pixel
• OnePlus

Dự đoán xu hướng phát triển iOS và Android trong tương lai

Sẽ rất khó để có thể nhận định rằng liệu iOS và Android có thể duy trì thế độc quyền trong thời gian dài tới hay không. Liệu sẽ có một hệ điều hành di động mới nào như cách mà Windows Phone trong quá khứ từng thành công.

Tuy nhiên, khi so sánh iOS và Android thì có thể trong tương lai, iOS sẽ tiếp tục hướng đến sự tối ưu hóa trải nghiệm người dùng, tập trung vào bảo mật, tính cá nhân hóa và tích hợp AI tạo sinh mạnh mẽ hơn.

Android sẽ duy trì lợi thế về tính mở, tăng cường khả năng AI, đặc biệt là trong xử lý ngôn ngữ tự nhiên, hình ảnh và tích hợp sâu với các dịch vụ Google. Cả hai đều sẽ cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực AI, pin, và khả năng kết nối đa thiết bị.

Xem thêm:

• So sánh chip Exynos 2500 và Snapdragon 8 Elite: Chipset nào có hiệu năng tốt hơn?
• iOS 26 beta 6 Developer Beta có gì mới? iPhone nào được cập nhật?
• So sánh kích thước các dòng iPhone, kích thước nào phù hợp nhất năm 2025?

Tại CellphoneS thì các bạn có rất nhiều sự lựa chọn đa dạng về smartphone chạy hệ điều hành iOS và Android. Chi tiết mời các bạn truy cập vào đường liên kết dưới đây.