Thuyết âm mưu: Tất cả chúng ta đều là những con bot và đang sống trong một thế giới mô phỏng?

Theo chiều dài lịch sử, con người hiện đại được chấp nhận rộng rãi rằng họ là loài Homo sapiens, được hình thành ở những đồng cỏ châu Phi khoảng 200,000 đến 250,000 năm về trước. Nhưng để trả lời câu hỏi rằng con người được tạo ra trong một thế giới mô phỏng hay được sinh ra trong quá trính tiến hóa vẫn là một bí ẩn không có lời giải.

Có thể thấy rằng rất nhiều giả thuyết được đặt ra khi nói đến nguồn gốc thật sự của loài người, nhưng suy cho cùng thì tất cả vẫn chỉ là giả thuyết và còn nhiều kẽ hỡ để về mặt khoa học, sinh học cũng như lịch sử. Sau hàng ngàn năm tồn tại, con người vẫn giữ nguyên câu hỏi về nguồn gốc của chính mình. Điều này đã dấy lên sự tò mò và khiến nhiều giả thuyết kì lạ xuất hiện. Sẽ thế nào nếu một ngày nào đó có người đến trước mặt bạn và nói rằng những gì bạn đang biết về thế giới này là hoàn toàn sai, bạn và họ lại không phải là một 'con người' thực sự mà chỉ là sản phẩm đến từ một hệ thống to lớn hơn như cả vũ trụ?

Nhà triết học Nick Bostrom đưa ra giả thuyết về Simulation, giả thuyết này cho rằng khoa học kỹ thuật mấy trăm nghìn năm sau sẽ có thể tạo ra cuộc sống hiện tại của con người, và tất cả mọi thứ trong tâm thức của chúng ta chỉ là sản phẩm đến từ việc giả lập của máy tính. Ban đầu giả thuyết này đã gây ra nhiều tranh cãi. Nhưng nhìn lại một chút, chúng ta có thể tự hỏi vì sao con người có trí tuệ và cảm xúc vượt trội trong khi những động vật khác chỉ tiến hóa về cơ thể. Phải có một lý do nào đó cho sự ưu tiên này, cơ thể loài người là hoàn hảo? Hay đấng sáng tạo cũng là con người?

Sẽ thế nào nếu giả thuyết thế giới một phỏng là có thật?

Đầu tiên, chúng ta có thể tưởng tượng ra rất lâu sau này có người có thể tạo một chiếc máy tính cấp độ vũ trụ. Máy tính này lần lượt tạo ra vô số thứ trong thế giới đó như con người, các loài động vật và thực vât, không khí để sống, thời tiết và mọi thứ khác mà bạn từng biết. Số lượng ấy quả thật quá khổng lồ, nhưng chỉ là các vật thể không trí tuệ. Tiếp đến, chiếc máy này đưa vào bộ não con người và động vật các neuron thần kinh để có ý thức và suy nghĩ độc lập. Lúc này số lượng lưu trữ của chiếc máy tính này sẽ phải nhân lên gấp nhiều lần, nhưng khoan hãy nói đến điều đó. Trước tiên, chúng ta thử nghĩ về các trường hợp có thể xảy ra với một chiếc máy tính như thế.

Trường hợp thứ nhất, đó là thật sự không có công nghệ nào đủ để mô phỏng hoàn toàn trí tuệ của con người cho đến hiện tại, thế nên việc phát triển cho cả một hệ ngân hà là một điều quá vô lý. Chưa kể đến việc có những sinh vật virus sẽ cố gắng phá hủy các thiết lập an toàn của hệ thống dẫn đến hệ thống sụp đổ. Đây là trường hợp khiến chúng ta an tâm nhất vì nó không phủ định hoàn toàn sự tiến hóa của các giống loài.

Trường hợp tiếp theo là khi có người có thể phát triển một máy tính mạnh mẽ như Zion, và người này sẽ như là đấng sáng tạo trong phim Matrix. Mọi người sẽ sống trong ma trận, và thế giới sẽ cực kỳ đen tối với suy nghĩ sẽ tái lập thế giới nếu cảm thấy nó không tốt. Dĩ nhiên, giải thuyết này không hề tồn tại cho đến bây giờ. Thế giới chúng ta đang sống vẫn rất tươi đẹp, mặt dù đôi khi xảy ra một số hiện tượng khó giải thích. Đặc biệt là hiện tượng Déjà vu, hiện tượng này mô tả cảm giác mà một người dường như mình đã sống qua một hoàn cảnh như vậy trong quá khứ. Cụm từ này dịch theo nghĩa đen là “đã thấy”.

Để nói thêm về hiện tượng này vì sao nó lại liên quan đến thế giới giả lập, có khoảng 60-70% số người được phỏng vẫn đã xác nhận mình từng gặp qua hiện tượng này ít nhất 1 lần trong đời. Vấn đề này xảy ra khi vùng lưu trữ bộ nhớ bị ảnh hưởng, nó giống như việc bộ nhớ máy tính lưu trữ dữ liệu bỗng bị biến mất rồi sau đó khi diệt virus thì xuất hiện lại. Đây là một tiền đề quan trọng đủ để mọi người nghi ngờ về thế giới thực. Khi Neo (nhân vật trong phim Ma trận) bắt đầu né được hết các viên đạn, mình tưởng đó là hiện tượng Déjà vu, nhưng không hẳn như vậy đó là do anh ấy thấy được các dòng mã lệnh và nhìn ra đường bay của các viên đạn. Lúc ấy Neo đã thật sự tin rằng mình sống trong một thế giới giả lập.

Quay trở lại trường hợp này, ta có thể thấy nó được tạo nên tựa như Ma trận, và ngay cả trong thế giới như Ma trận cũng có những con người bằng xương bằng thịt lẫn người mô phỏng. Nó đen tối và xám xịt với một cổ máy vô tri và sẵn sàng tiêu diệt loài người. Thế giới giả lập ấy hoàn toàn đối lập với cuộc sống hiện tại của chúng ta nên bạn có thể tin rằng chiếc máy tính mạnh mẽ như vậy chưa từng được tạo ra trước đây.

Trường hợp còn lại, giả thuyết hay tất cả những thứ đang được lan truyền để chứng minh thế giới giả lập chỉ chỉ đơn giản là một thuyết âm mưu mà có lẽ trong chúng ta ai cũng không muốn nó là sự thật. Vì vốn dĩ chúng đều sống đang sống trong một thế giới quá đỗi tương đẹp thì tại sao phải khiến nó xấu đi. Tuy rằng giả thuyết này không thể xảy ra ở hiện tại. Nhưng nếu chỉ đơn giản là tạo ra một thế giới giả lập dùng cho việc giải trí thì hoàn toàn có thể. Ví dụ như trò Flight Simulator với 2,000,000 GB, hay nhưng trò chơi dung lượng nhẹ hơn như PC Building Simulator, House Flipper...

Giả thuyết còn nhiều sơ hở

Một số người đã nêu ra ý kiến tranh luận nhằm phản đối thuyết giả lập của giáo sư Nick Bostrom như sau:

Ví dụ, trong tương lai, cứ 1 tỷ sinh vật hữu cơ (con người, động vật và thực vật) có thể sẽ có khoảng 99 tỷ sinh vật có ý thức được mô phỏng bởi vì máy móc có thể tạo ra sinh vật nhanh hơn con người gấp nhiều lần, tỷ lệ so sánh tượng trưng là 1:99. Điều này sẽ cực kỳ điên rồ khi mà trong số 100 xung quanh chúng ta thì có đến 99 là người mô phỏng. Và khả năng chính chúng ta lại chính là người mô phỏng đó thì sao?

Nhưng chúng ta lại được sinh ra 9 tháng 10 ngày trong bụng mẹ và điều này hoàn toàn có thể chứng minh chúng ta là con người thật, vậy 99% người giả lập ở đâu? Và vì thế việc có một thế giới giả lập đang tồn tại là hoàn toàn đi trái lại sự tiến hóa của con người về mặt lịch sử cũng như sinh học. Bởi vì đa số mọi người đều có ID cũng như cha và mẹ, không thể có chuyện chúng ta chui ra từ một cái kén được.

Brian Eggleston, một sinh viên phân tích hệ thống tại Đại học Stanford cũng đưa ra ý kiến của mình về giả thuyết này. Anh nói đã phát hiện ra một lỗ hổng lớn trong các tính toán của giáo sư Bostrom. Lập luận của người này nghe có vẻ dễ hiểu và cực kỳ hợp lý. Nếu mô phỏng phải dựa trên việc con người xây dựng một hệ thống máy tính siêu mạnh, và con người là loài duy nhất trên trái đất có thể tạo ra máy tính. Hiện tại chúng ta vẫn đang phát triển những hệ thống máy tính mạnh mẽ nhưng nó vẫn chưa đạt đến độ cao có thể mô phỏng vũ trụ. Thế nên làm gì có một người một phỏng nào khi mà chiếc máy tính đó vẫn chưa được tạo ra, và dĩ nhiên chính chúng ta cũng không thể là người mô phỏng được.

Tạm kết

Suy cho cùng đây cũng chỉ là một giả thuyết, chưa thể chứng minh nó là đúng nhưng cũng không thể hoàn toàn bác bỏ. Chúng ta có thể nhìn về quá khứ của mình, biết được nguồn gốc mình được sinh ra từ cha và mẹ. Và với những suy luận bình thường chúng ta hoàn toàn không có bằng chứng nào thực sự thuyết phục về người mô phỏng hay thế giới mô phỏng. Đôi khi bạn gặp được hiện tượng Déjà vu nhưng nó là vấn đề về bộ nhớ của não chứ không phải do bộ nhớ máy tính. Chúng ta cũng có thể hồn nhiên nghĩ rằng cái gì chưa thấy được nghĩa là chưa tồn tại.

Với câu hỏi, chúng ta có đang sống trong một mô phỏng không? Thật sự có một chút tranh cãi về nguồn gốc từ xa xưa của việc hình thành vũ trụ, nhưng nếu chỉ nói kể từ khi lịch sử được ghi chép lại thì con người hoàn toàn có nguồn gốc là Homo sapiens chứ không phải được mô phỏng. Dù có thế nào đi chăng nữa thì sự thật là chúng ta đều sẽ chết, thế nên cứ mặc kệ mấy cái giả thuyết này, quay trở lại thế giới thật và tận hưởng cuộc sống mới là tốt nhất.