Factory reset là gì, và tại sao nó không hoàn toàn "xóa sổ" được virus?
Ngày nay, dù bạn dùng điện thoại hay máy tính thì nguy cơ nhiễm virus hay mã độc đều hiển hiện. Không ít người dùng thiếu kinh nghiệm lỡ tay click / chạm vào các link chứa virus do người quen gửi tới hoặc ẩn trong các mẩu quảng cáo online, và thế là thiết bị của họ 'dính chưởng'. Factory reset là một giải pháp thường được chọn trong những trường hợp nghiêm trọng nhất, nhưng bạn đã hiểu rõ về nó chưa?
Factory reset là gì?
Factory reset (khôi phục cài đặt gốc) là một tính năng tồn tại trên rất nhiều thiết bị điện tử hiện đại, bao gồm cả điện thoại, tablet và máy tính. Trong mô tả của nhà sản xuất, nó cho phép bạn phục hồi hệ điều hành, driver và cả bộ nhớ của máy về tình trạng như khi mới xuất xưởng, rất hữu ích khi máy dính virus hay bạn muốn xóa sạch mọi thứ trước khi bán thiết bị. Riêng trên máy tính, người dùng có thêm lựa chọn giữ lại các tập tin của mình.
Nhưng thật ra thì factory reset không hoàn toàn hoạt động như những gì được mô tả, thường là trong trường hợp bạn dùng điện thoại hay tablet đã được nâng cấp lên một phiên bản hệ điều hành mới. Lấy ví dụ điện thoại Note 20 ra mắt với Android 11, nhưng đã nâng cấp lên 13. Khi bạn factory reset điện thoại này, nó sẽ được khôi phục về phiên bản 'trắng' của Android 13 chứ không phải Android 11.
Liệu factory reset có giúp xóa virus?
Câu trả lời là có. Người dùng có thể thoát khỏi đại đa số virus và các phần mềm, ứng dụng độc hại bằng cách factory reset. Khi trả hệ điều hành về trạng thái sơ khai của nó, tất cả các file nhiễm virus hay các phần mềm, ứng dụng đều sẽ bị xóa sổ hoặc vô hiệu hóa, ngay cả khi bạn chọn giữ lại file. Đây là biện pháp cuối cùng mà người dùng bình thường có thể sử dụng, nhưng như Sforum đã nói 'đại đa số', vẫn có một vài trường hợp virus ở lại ngay cả khi đã factory reset.
Lý do của điều này là bởi những kẻ gian viết ra virus cũng không ngừng tìm cách cải thiện, nâng cấp tác phẩm của mình. Một trong những ví dụ như vậy là xHelper, một trojan xuất hiện vào năm 2019 và nhắm vào các thiết bị Android. Con trojan này sống sót ngay cả sau khi người dùng chọn factory reset, nhưng may mắn là đến năm 2020 thì các chuyên gia của MalwareBytes tìm được cách để tiêu diệt nó.
Nếu virus quay trở lại sau factory reset?
Khi trường hợp này xảy ra, bạn đang đối mặt với một virus mạnh và phức tạp. Nó có thể xảy ra do một trong các tình huống sau đây:
- File backup mà bạn có trong máy đã bị nhiễm virus và ngay khi bạn hoàn thành factory reset, virus tiếp tục hoạt động 'như chưa hề có cuộc chia ly'.
- Virus đã xâm nhập vào phân vùng phục hồi (recovery partition) của máy. Đây là một phân vùng trong bộ nhớ của máy, được dành riêng cho việc lưu trữ một bản sao sạch của hệ điều hành phục vụ cho mục đích factory reset.
- Máy của bạn đã nhiễm rootkit hoặc bootkit, những mã độc cực kỳ phức tạp và có thể tránh thoát factory reset.
- Một số virus 'hàng đỉnh' thậm chí có thể ẩn náu trong chip nhớ onboard của các thiết bị ngoại vi, ví dụ adapter Wi-Fi hay webcam. Sau khi bạn khôi phục cài đặt gốc, những virus này sẽ quay lại với máy tính / điện thoại ngay lập tức.
May mắn là trong vai trò một người dùng bình thường, chúng ta thường không phải lo ngại về các loại virus này bởi chúng rất hiếm. Tuy nhiên nếu đang nghi ngờ máy tính mình mắc phải một trong số những trường hợp trên và rành máy tính, bạn có thể sử dụng đĩa phục hồi (rescue disc) để xem xét mọi file có trên máy, hoặc kết nối ổ cứng / chip nhớ với một máy tính khác đã cài đặt sẵn antivirus tốt và scan để loại trừ virus. Nếu cả hai đều không có tác dụng, bạn có thể xóa sạch ổ cứng và cài đặt lại mọi thứ từ đầu.
Trong trường hợp bạn đang sử dụng smartphone hoặc tablet và factory reset không cứu được bạn khỏi virus, hãy liên hệ với nhà sản xuất để được giúp đỡ. Người dùng mobile thường bị hạn chế rất nhiều quyền truy cập, nên có thể bạn sẽ cần gửi máy về nhà sản xuất để flash một hệ điều hành mới và loại trừ virus. Dĩ nhiên là tất cả dữ liệu mà bạn không sao lưu sẽ biến mất sau khi chọn giải pháp này.
Tạm kết
Factory reset là một công cụ mạnh mẽ và có thể hữu ích nếu bạn không quá quan tâm đến dữ liệu trong máy của mình. Tuy nhiên như Sforum từng nhắc đến bên trên, bạn chỉ nên khôi phục cài đặt gốc khi không còn biện pháp nào khác, bởi sau đó thì bạn cần cài đặt lại mọi thứ từ đầu và điều này rất mất thời gian. Để tránh rơi vào trường hợp này, hãy quay lại với Sforum trong những ngày tới để khám phá các biện pháp đơn giản để ngăn ngừa nhiễm virus nhé!
[Product_Listing categoryid='878' propertyid='nhu_cau_su_dung|973' customlink='https://cellphones.com.vn/laptop.html?nhu_cau_su_dung=973' title='Danh sách Laptop Gaming đang được quan tâm nhiều tại CellphoneS']
Bình luận (0)