Năm 2022 rồi, sự thật là đồ công nghệ 'mắc' chưa chắc đã 'bền' và ngược lại

'Đắt, xắt ra miếng' là cụm từ được sử dụng để khen một sản phẩm tốt. Nhưng việc 'xắt ra miếng' có đồng nghĩa với việc đồ công nghệ phải trường tồn và bền bỉ?
Chất lượng không đơn giản chỉ nằm ở độ bền
Tại sao một sản phẩm công nghệ lại đắt tiền? Đó là vì 'chất lượng', mà chất lượng ở đây là một từ rất chung chung để biểu đạt giá trị của một món đồ công nghệ. Trước đây, khi thời đại của các món đồ 'thông minh' chưa bùng nổ, đồ công nghệ như TV cục, tủ lạnh, điện thoại feature phone 'đập đá' được lấy độ bền ra làm thước đo của sản phẩm.
Đó là do lúc đó các thiết bị chưa có quá nhiều tính năng, nên các hãng cũng như các tư vấn viên sẽ lấy độ bền ra làm thước đo của trải nghiệm, của việc định giá. Điều này lí giải vì sao các hãng đồ công nghệ đến từ Nhật Bản lại bán sản phẩm rất chạy. Sony, Panasonic, Sharp, Sanyo,... đều là những tượng đài trong thời điểm đó. Vì sản phẩm của họ hướng vào yếu tố độ bền bỉ theo thời gian.
Nhưng rồi độ bền đang dần không còn là thước đo quan trọng trong chất lượng của sản phẩm, nhất là trong thời đại thiết bị công nghệ ngày càng có nhiều tính năng tiện lợi và thông minh hơn. Điện thoại không chỉ dùng để gọi, TV không chỉ dùng để xem truyền hình cáp mà còn để chơi game, lên mạng hay thậm chí làm thiết bị trang trí, tủ lạnh cũng trang bị Wi-Fi,...
Ngày càng có nhiều thành phần, linh kiện và tính năng được kết hợp vào trong một thiết bị nhưng vẫn phải ưu tiên về thiết kế mỏng nhẹ, linh động đã vô tình làm mất đi thứ gọi là 'độ bền' của sản phẩm. Không ngoa khi nói rằng các sản phẩm công nghệ, đặc biệt là điện thoại đã không còn chắc chắn, bền bỉ như xưa nhưng đổi lại chúng ta đang có những công cụ vừa giải trí vừa làm việc, tất cả trong một. Chất lượng của một chiếc smartphone nói chung hay một chiếc điện thoại nói riêng đã không đơn thuần nằm ở sự bền bỉ, mà còn nằm ở tính năng, thiết kế và trải nghiệm mà chúng mang lại. Thử hỏi bây giờ một chiếc smartphone chục triệu nhưng lại cục mịch, bền nhưng xấu và dày như những chiếc feature phone trước đây, liệu bạn có chịu mua không?
Ngoài ra, các hãng dù có nhiều dòng sản phẩm nhưng vẫn sản xuất ở một cụm nhà máy gia công. Như iPhone được Foxconn lắp ráp, dù dòng iPhone tầm trung như mẫu iPhone SE hay cao cấp như iPhone 13 Pro Max thì vẫn chung một nơi sản xuất, chung một quy trình kiểm tra chất lượng đầu vào và đầu ra nên chất lượng đảm bảo lúc xuất xưởng của các thiết bị đắt và rẻ tiền đều như nhau. Chẳng qua đồ đắt tiền có nguy cơ gặp lỗi nhiều hơn là do yếu tố công nghệ.
Đồ mắc tiền đang ngày càng mỏng manh hơn
Như đã nói một món đồ mắc tiền, để ví dụ cụ thể là điện thoại hay màn hình máy tính, TV càng đắt thì càng mỏng manh hơn các thiết bị giá rẻ. Lý do là các nhà sản xuất đã phải dày công nghiên cứu và phát triển để đưa các công nghệ, thủ thuật để làm ra một món đồ công nghệ vừa đáp ứng về mặt công năng, vừa đáp ứng về mặt thẩm mỹ cho người dùng. Những món đắt tiền hơn thường sẽ có những tính năng mới nhất, ưu việt nhất đến từ hãng, thứ được xem là sự khác biệt giữa dòng đắt tiền và dòng rẻ tiền.
Bởi vì có quá nhiều tính năng, quá nhiều linh kiện nhét vào một thiết bị cao cấp sẽ làm chúng dễ bị hư hơn. Hay đơn giản có thể nói là máy giá rẻ thì không có gì để hư, còn đồ đắt tiền thì có quá nhiều thứ có thể hư.
Đơn cử như giữa smartphone Samsung, các dòng cao như Galaxy Z Fold và Z Flip bị nếp gấp do cơ chế màn hình gập và phần màn hình vốn dĩ cũng mỏng manh và dễ xước hơn do phải xài loại kính có thể bẻ cong. Trong khi đó ở các mẫu tầm trung và giá rẻ của hãng vốn không có gì để lỗi. Hoặc như Apple với dòng iPad Pro 11 inch lúc mới ra mắt vào năm 2018 gặp lỗi dễ bẻ cong và loạn cảm ứng, trong khi đó dòng iPad thấp hơn có nút home lại không hề bị lỗi gì. Có thể nói công nghệ càng mới thì càng mắc, nhưng độ bền thì chưa chắc.
Mua để sử dụng chứ không phải mua để làm của hồi môn
Công nghệ phát triển từng ngày, thiết bị càng đắt càng mang lại nhiều giá trị sử dụng và trải nghiệm cho người tiêu dùng. Sự đổi mới trong các thiết bị công nghệ, tiêu biểu là smartphone và máy tính đã làm cho tầm quan trọng của độ bền sản phẩm giảm xuống. Chúng ta muốn đổi điện thoại ngay cả khi chúng chưa hư, muốn đổi máy tính dù máy cũ vẫn chạy tốt. Việc áp đặt cho một thiết bị đắt tiền phải bền, phải như mới đến hàng năm trời đã không còn hợp lý đối với hiện tại.
Dĩ nhiên, ở đây bài viết chỉ nói về việc độ bền của sản phẩm công nghệ không còn như xưa chứ không hề bênh vực cho các sản phẩm mang nhiều lỗi nhưng vẫn được bán ra thị trường làm tổn thất đến người tiêu dùng, đó là vấn đề trong khâu sản xuất và kiểm soát chất lượng đầu ra của sản phẩm.
Tạm kết
Thiết bị công nghệ ngày nay không còn đảm bảo yếu tố xài lên đến hàng chục năm như những chiếc tủ lạnh xưa hay chiếc TV CRT (nhà mình vẫn còn 1 chiếc CRT hơn chục năm vẫn chạy tốt). Công nghệ ngày càng dễ tiếp cận, nhu cầu của con người ngày càng tăng sau đó. Sản phẩm dù có độ bền cao cũng sẽ bị nâng cấp và đào thải bởi những mẫu mới. Vậy nên cứ dùng đi, bạn sẽ lên đời trước khi nó hư đấy!