Công thức tính số mol chi tiết kèm bài tập hướng dẫn ví dụ

Các công thức tính số mol trong hóa học ở điều kiện chuẩn theo thể tích, khối lượng và một số điều kiện khác là những dạng bài tập quen thuộc từ môn hóa lớp 8. Tuy nhiên, những công thức này lại là nền tảng cho môn hóa sau này. Nếu muốn học hoặc ôn lại các công thức này, bạn hãy xem nội dung bên dưới đây.

Định nghĩa về mol, số mol

Các bạn muốn học tốt môn hóa, giải được bài tập phản ứng hoá học thì cần hiểu rõ định nghĩa mol và số mol. Đây là kiến thức cơ bản nhất mà học sinh được học trong chương trình hóa lớp 8. Bạn hãy cùng Sforum ôn lại khái niệm này bên dưới nhé:

Mol là gì?

Theo SGK Hoá học lớp 8 trang 63 đưa ra định nghĩa thì mol là lượng chất mà trong đó có 6.02x1023 nguyên tử hoặc phân tử của chất đó. Trong đó, con số 6.02x1023 còn có tên gọi là Avogadro. 

Khi tìm hiểu về một phản ứng hoá học, chúng ta cần xác định số nguyên tử, phân tử của chất tham gia vào phương trình. Tuy nhiên, nguyên tử và phân tử rất khó đếm được nên các nhà hoá học đã phát triển định nghĩa “mol”.

Số mol là gì?

Số mol là con số đại diện cho mol và được ký hiệu n. Nếu biết mol của chất, chúng ta có thể tính được số nguyên tử hoặc phân tử. Trong các phản ứng hoá học, chất tác dụng với nhau dựa trên tỷ lệ hạt nguyên tử hoặc phân tử. Do đó số mol sẽ giúp chúng ta tính toán một cách chính xác nhất lượng chất tham gia vào phương trình phản ứng để dễ dàng cho việc điều chế dung dịch.

Công thức tính số mol chi tiết

Các công thức để tính số mol có thể dựa vào thể tích, khối lượng hoặc những yếu tố khác. Tuỳ theo từng bài tập, đề cho đại lượng nào thì bạn dựa theo đó để tính số mol. Sau đây là các công thức tính số mol trong hóa học ở điều kiện chuẩn theo thể tích, khối lượng và một vài điều kiện khác:

Công thức tính số mol qua thể tích

Công thức dùng tính số mol ở điều kiện chuẩn (t = 0 độ C, P = 1 atm) khi biết thể tích khí n = V/22,4. Cũng từ công thức này, ta có thể rút ra: V = n x 22,4. 

Trong đó:

• V: thể tích ở không độ C và áp suất là 1 atm của khí, đơn vị lít. Nếu nhiệt độ và áp suất giống nhau, 1 mol của tất cả mọi chất khí đều sẽ có V giống nhau. 
• n: số mol, đơn vị mol.

Công thức tính số mol qua khối lượng

Cách để tính số mol khi biết khối lượng được áp dụng cho chất rắn, lỏng, khí,... dùng công thức n = m/M. Từ công thức này, chúng ta có thể tính được khối lượng chất tham gia phản ứng khi biết được số mol, m = n.M.

Trong đó:

• m: khối lượng chất, đơn vị gam.
• M: khối lượng mol, đơn vị gam/mol.

Khi tính số mol thông qua khối lượng, bạn cần lưu ý như sau:

• Nếu khối lượng mol của nguyên tử H là 1 gam/mol thì M của phân tử H2 sẽ là 2 gam/mol.
• Tính khối lượng mol của hợp chất bằng phép tính nhân và cộng. Ví dụ, phân tử nước H2O có M = 1x2+16 = 18 gam/mol.

Công thức tính số mol khác

Ngoài 2 công thức kể trên, tuỳ yêu cầu đề bài mà bạn có thể áp dụng một số cách tính khác với những điều kiện, thông tin đề bài cho như sau:

• Nếu biết nồng độ mol C và thể tích chất lỏng V: n = C.V.
• Nếu biết số nguyên tử hoặc phân tử: n = A/N (A là số nguyên tử hoặc phân tử, N là Avogadro). 
• Nếu biết áp suất P, thể tích V và nhiệt độ T: n = (P.V)/(R.T). Trong đó, R luôn luôn là 0,082. 

Để tính toán các bài tập hóa thì ngoài máy tính cầm tay, bạn có thể sử dụng điện thoại. Nếu muốn mua điện thoại thì bạn hãy xem bên dưới đây:

[Product_Listing categoryid="3" propertyid="" customlink="https://cellphones.com.vn/mobile.html" title="Danh sách điện thoại đang được quan tâm nhiều tại CellphoneS"]

Một số bài tập vận dụng công thức tính số mol (Có lời giải)

Để các bạn học sinh hiểu rõ hơn về các dạng bài tính số mol, Sforum sẽ giới thiệu một số bài tập minh hoạ kèm lời giải chi tiết dưới đây:

Bài 1: Dựa vào các điều kiện cho trước dưới đây, hãy tính số mol:

• a, 11,2 g Fe
• b, 200 ml NaOH 1M
• c, 2,24 ml dung dịch NaCl ở điều kiện chuẩn

Bài giải:

• a, nFe = n/M = 11,2/56 = 0,2 (mol).
• b, nNaOH = C.V = 1 x 0,2 = 0,2 (mol).
• c, nNaCl = V/22,4 = 2,24/22,4 = 0,1 (mol).

Bài 2: Cho 300 gam dung dịch FeCl2 12,7%, tính số mol FeCl2.

Bài giải:

• Lượng FeCl2 là: m = (mxC%)/100% = 300x12,7%/100% = 38,1 gam.
• Số mol FeCl2 là: n = m/M = 38,1/127 = 0,3 mol.

Bài 3: Tính số mol có trong 9.1023 nguyên tử oxi.

Bài giải:

• Số mol có trong 9.1023 nguyên tử oxi là: n = A/N = 9.1023/ 6,02.1023 = 1,495 mol.

Vừa rồi là các công thức tính số mol trong hóa học ở điều kiện chuẩn theo thể tích, khối lượng và một số điều kiện khác. Đây là những dạng toán cơ bản của môn hóa nhưng bạn hãy nhớ và học thật kỹ vì nó sẽ rất có ích cho sau này. Nếu muốn biết công thức các môn khác nữa, hãy theo dõi các bài tương tự của Sforum nhé.