Mâm cúng mùng 1 Tết gồm những gì để mở đầu năm mới an khang

Ngày mùng 1 Tết là một ngày vô cùng quan trọng trong năm, bởi đây là ngày bắt đầu một năm mới. Chính vì thế, mâm cúng mùng 1 Tết cũng là một phần rất quan trọng. Bài viết này, Sforum sẽ chia sẻ đến bạn sâu hơn về ý nghĩa của lễ cúng mùng 1 và cách chuẩn bị mâm cỗ cơm cúng chay, mặn mùng 1 Tết gồm những gì ở các vùng miền. 

 Hiện tại, CellphoneS đang diễn ra chương trình SALE TẾT với nhiều sản phẩm công nghệ giảm giá cực sốc

Ý nghĩa lễ cúng mùng 1 Tết

Dân gian Việt Nam thường có câu: 'Mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy'. Từ đó, ý nghĩa của ngày mùng 1 Tết được chú trọng. Theo quan niệm của truyền thống Việt Nam, ngày mùng 1 Tết là dành cho cha. Bởi vì người cha chiếm vị trí quan trọng nhất, là trụ cột của gia đình.

Câu tục ngữ 'Con không cha như nhà không nóc' đã thể hiện sự quan trọng của người cha trong gia đình. Cha được xem như 'nóc nhà' và là trụ cột của gia đình. Bảo vệ và che chở cho những thành viên bên trong. Cha dành cả cuộc đời để bảo vệ những người thân yêu, là trụ cột vững chãi của gia đình.Do đó, ngày mùng 1 Tết được dành riêng cho cha. Là dịp để con cái thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng đối với người cha. Người đã dành trọn đời mình để gìn giữ và xây dựng gia đình.Như vậy, bạn đã hiểu được phần nào về ý nghĩa của lễ cúng vào mùng 1 Tết. Tiếp theo, Sforum sẽ giải đáp cho bạn mâm cơm cúng mùng 1 Tết gồm những gì.

Mâm cơm cúng mùng 1 Tết gồm những gì?

Mâm cỗ cúng mùng 1 Tết của mỗi vùng miền đều sẽ có sự khác nhau. Tùy thuộc vào phong tục của mỗi nơi. Tuy vậy, mỗi mâm cúng đều có một ý nghĩa gửi gắm những mong cầu của gia chủ cho ngày năm mới. Dưới đây là các cách chuẩn bị mâm cơm cúng mùng 1 Tết cho miền Bắc, miền Nam, miền Trung.

Mâm cúng mùng 1 Tết miền Bắc

Mâm cỗ mùng 1 Tết ở miền Bắc thường sẽ đầy đủ bốn bát và bốn đĩa. Mỗi món mang theo biểu tượng riêng cho tứ trụ, bốn mùa và bốn phương. Những gia đình tinh tế hơn có thể chuẩn bị tới sáu bát, sáu đĩa, hoặc thậm chí là tám bát, tám đĩa.

Trong bốn đĩa của mâm cơm cúng ở miền Bắc, thường sẽ chuẩn bị một đĩa thịt gà, một đĩa thịt heo, một đĩa giò lụa và một đĩa chả quế. Và không thể thiếu một dĩa xôi gấc với mong ước sẽ gặp nhiều điều may mắn và màu đỏ tươi như gấc trong năm mới.Bốn bát thường gồm có 1 bát chân giò hầm măng, 1 bát bóng thả, 1 bát miến dong và 1 bát mọc nấm thả. Chân giò được nấu phải là giò có cả nạc và mỡ, và giữa là những miếng thịt ba chỉ vuông vức được khía làm bốn để mở đều ở bốn góc.Ở miền Bắc, vào dịp năm mới, thường sẽ tránh sát sinh, vì thế mà hầu hết các món ăn cần được chuẩn bị sẵn từ trước Xem nhanh Mâm cũng mùng 3 Tết bao gồm những món gì ngay nhé.

Mâm cơm cúng mùng 1 Tết miền Trung

Mâm cơm cúng của miền Trung thường sẽ có nhiều loại hơn so với miền Nam. Với nhiều món đồ từ khô đến nước. Phần lớn là các món mặn, mang đậm hương vị như nem lụi, bò nướng sả ớt, heo quay, gà quay, bò nấu thưng, cải cải khoc heo, thịt nạc rim, và nhiều món khác.

Nhiều nhà còn chuẩn bị thêm món thịt bò, thịt heo ngâm nước mắm. Đặc sản của miền Trung là món cuốn không thể thiếu món bánh tráng và rau sống đi kèm. Ngoài ra, các món trộn như thịt gà trộn rau răm, khó trộn, cung trộn, mít trộn thường được chọn làm khai vị.Cuối cùng của mâm cơm thường là các món tráng miệng như bánh ngũ sắc, bánh phục linh, bánh sen tán, bánh bột nếp. Và các loại bánh đậu xanh chỉ màu được tạo hình theo hình trái cây, tạo nên không gian nghệ thuật cho bữa tiệc.

Mâm cúng mùng 1 Tết miền Nam

Mâm cúng ở miền Nam thường sẽ đơn giản hơn, tùy thuộc vào tình hình kinh tế gia đình, có thể tạo ra phong phú và màu sắc đặc trưng của miền, không quá cầu kỳ như miền Bắc.

Các món ăn trong bàn tiệc Nam đa dạng và không bị ép buộc bởi một tiêu chuẩn nào. Thông thường, có chả giò chiên, lạp xưởng tươi, gỏi gà chiên giòn và kiệu. Đặc biệt, không thể thiếu bánh Tết, một loại bánh không thể thiếu trong ngày Tết. Có thể bày biện bánh Tết huyền, bánh Tết ngọt, hoặc bánh Tết dừa, nhân thịt hoặc trứng vịt.Hai món ăn hiện nay phổ biến ở mâm cúng miền Nam là thịt kho và canh khổ qua. Với mong cầu cho một năm mới tốt đẹp, thịnh vượng, là những điều không thể thiếu trong mâm cơm cúng ở miền Nam.

Mâm cúng chay mùng 1 Tết

Theo tín ngưỡng Phật giáo, một số gia đình quan niệm rằng vào những ngày đầu năm cần tránh sát sinh. Do đó, thay vì chuẩn bị mâm cúng mặn, nhiều gia đình thường chuẩn bị một mâm cơm cúng với các món ăn chay. Một số món ăn thường thấy trong mâm cúng chay mùng 1 Tết là:

• Rau xào chay: Như cà rốt, bắp cải, rau muống, nấm, cải thảo,...
• Đậu hủ: Một món ăn phổ biến trong ẩm thực chay, có nhiều chế biến với nhiều cách chiên xù, xào nấm, phụ tứ xuyên,...
• Canh chay: Dù là mâm cúng hay món cơm, chay hay mặn, bữa ăn đều phải có một bát canh. Bạn chỉ cần chuẩn bị một bát canh chay đơn giản từ các loại nấm, rau củ yêu thích.
• Món xôi: Xuất hiện cả trong bữa tiệc mặn và chay, xôi luôn là một phần không thể thiếu trên bàn ăn ngày Tết, có thể là xôi đậu xanh, xôi gấc, xôi lá dứa,.

Văn khấn cúng mùng 1 Tết

Theo phong tục của Việt Nam vào ngày mùng 1 Tết, các gia đình sẽ phải chuẩn bị một mâm cơm cúng để khấn vái tổ tiên và thần linh, cầu chúc cho một năm mới bình an. Sau khi đã chuẩn bị xong mâm cỗ thì gia chủ hoặc người lớn tuổi trong nhà sẽ cần thắp nhang và đọc văn khấn mời tổ tiên, ông bà về cùng ăn tết. Dưới đây là một mẫu văn khấn mùng 1 Tết bạn có thể tham khảo:Nam mô A Di Đà Phật!Nam mô Quan Thế Âm Bồ Tát!Kính lạy:Trời đất, chư thần linh,Thổ công, Táo quân,Gia tiên nội ngoại họ…Hôm nay là ngày mùng 1 Tết Nguyên Đán năm Giáp Thìn, chúng con là: … hiện cư ngụ tại:..., toàn gia chúng con thành tâm sắm lễ, hương hoa, trà quả, thắp nén tâm hương, kính dâng lên trước án thờ tổ tiên và chư vị thần linh.

Chúng con thành tâm kính mời:Các cụ tổ tiên nội ngoại họ...Chư vị tiên linh, thần linh bản xứCúi xin các Ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì cho chúng con và gia đình chúng con được mọi sự an lành, năm mới dồi dào sức khỏe, làm ăn phát đạt, vạn sự như ý.Mong ơn các Ngài phù hộ cho chúng con:An khang thịnh vượng,Gia đình hạnh phúc,Mọi người bình an,Học hành tấn tới,Công việc thuận lợi,Tài lộc hanh thông,Mọi sự suôn sẻ.Chúng con xin thành tâm kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.Nam mô A Di Đà Phật!Nam mô Quan Thế Âm Bồ Tát!

Lưu ý khi bày trí mâm cúng mùng 1 Tết

Dưới đây là một số những điều bạn cần lưu ý khi bày trí mâm cúng vào ngày mùng 1 Tết:

• Mâm cúng mùng 1 Tết thường được bày biện vào sáng sớm ngày mùng 1, trước khi gia đình bước vào năm mới. Mâm cúng được đặt ở nơi trang nghiêm nhất trong nhà, thường là trên bàn thờ gia tiên.
• Mâm ngũ quả thường được bày ở chính giữa bàn thờ, hướng về phía trước. Hương, hoa tươi được đặt ở hai bên mâm ngũ quả. Giấy tiền vàng mã được đặt ở phía sau mâm ngũ quả. Trầu cau, rượu, trà được đặt ở phía trước mâm ngũ quả. Bánh chưng (hoặc bánh Tét) được đặt ở giữa bàn thờ, phía dưới mâm ngũ quả.

• Bên cạnh việc chuẩn bị mâm cúng đầy đủ, gia chủ cần bày biện mâm cúng với sự thành kính. Mâm cúng cần được bày biện gọn gàng, sạch sẽ, thể hiện lòng thành của gia chủ đối với tổ tiên, thần linh.
• Một điều quan trọng mà gia chủ cần chú ý. Nếu muốn cúng gà vào buổi sáng mùng 1, họ nên bắt đầu chuẩn bị gà từ chiều 30 Tết. Lý do cho sự chú ý này là bởi vì việc tiến hành cúng gà vào đầu năm được coi là không có lợi, không mang lại điều may mắn cho gia đình.

Bài viết trên, Sforum đã chia sẻ đến bạn sâu hơn về ý nghĩa của lễ cúng mùng 1 và cách chuẩn bị mâm cỗ cơm cúng chay, mặn mùng 1 Tết ở các vùng miền. Hy vọng qua những thông tin mà Sforum chia sẻ, bạn sẽ có thể biết thêm được nhiều điều và chuẩn bị cho mâm cúng mùng 1 Tết của gia đình mình thật tươm tất.

• Xem thêm bài viết chuyên mục: Tết