Cách xóa bộ nhớ đệm trên máy tính PC, Latop đơn giản

Bạn có thắc mắc tại sao chiếc máy tính để bàn và laptop của mình ngày càng chậm chạp mà không rõ lý do? Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn các cách xóa bộ nhớ đệm trên máy tính. 

Bộ nhớ đệm giúp máy tính tăng tốc độ khởi động phần mềm trong máy, đồng thời tăng tốc độ tải trang web. Cache được tạo ra liên tục trong khi máy tính đang được sử dụng và hơn hết, nó không chỉ chiếm dụng dung lượng lưu trữ mà còn làm các hoạt động của máy tính trở nên chậm chạp so với bình thường. Bài viết này Sforum sẽ hướng dẫn xóa bộ nhớ đệm trên máy tính một cách chi tiết, an toàn và hiệu quả nhất.  

Bộ nhớ đệm trên máy tính là gì?

Bộ nhớ đệm hay cache được xem như trung gian giữa CPU và RAM hoặc ổ cứng, nó là một thành phần bộ nhớ sở hữu tốc độ truy cập và truy xuất dữ liệu vượt trội. Cache lưu trữ tạm thời các bản sao dữ liệu hoặc các chỉ dẫn mà hệ thống dự đoán sẽ cần sử dụng thường xuyên.

Khi người dùng thực hiện một tiến trình nào đó, nó sẽ yêu cầu dữ liệu và bộ nhớ đệm sẽ được kiểm tra đầu tiên. Nếu dữ liệu đã tồn tại trong cache thì khi đó yêu cầu sẽ được đáp ứng ngay lập tức, giúp tối ưu hóa hiệu suất và tăng tốc độ xử lý. Ngược lại, nếu dữ liệu không được tìm thấy, hệ thống sẽ buộc phải truy xuất từ bộ nhớ chính hoặc ổ đĩa lưu trữ vốn chậm hơn.

Các loại bộ nhớ đệm có trên máy tính

Cache trình duyệt web (Browser Cache): Khi bạn truy cập một website, trình duyệt Chrome, Edge, Firefox sẽ tải về và lưu trữ các thành phần của trang như hình ảnh, logo, tệp CSS, JavaScript

• Cache hệ thống tạm & file tạm thời (Temp files): Trong quá trình hoạt động, Windows và các phần mềm sẽ tạo ra vô số tệp tạm. Cơ bản, chúng sẽ tự động bị xóa sau khi hoàn thành nhiệm vụ, nhưng trên thực tế, rất nhiều tệp bị bỏ lại, tích tụ và chiếm dụng dung lượng.
• Cache DNS (DNS Cache): Khi gõ "https://www.google.com/search?q=google.com" vào trình duyệt, máy tính cần hỏi máy chủ DNS để biết địa chỉ IP tương ứng, để tiết kiệm thời gian máy sẽ lưu lại bản ghi này. Tuy nhiên, nếu địa chỉ IP của website thay đổi mà cache DNS của bạn chưa cập nhật, bạn sẽ không thể truy cập được trang web đó nữa.
• Cache ứng dụng / Store (Microsoft Store Cache): Các ứng dụng cũng có bộ nhớ đệm riêng, chúng lưu trữ các thiết lập người dùng hoặc dữ liệu tạm thời để khởi động nhanh hơn. Đôi khi cache này bị lỗi, khiến ứng dụng không hoạt động đúng hoặc không thể tải/cập nhật từ Store.

Cách xóa bộ nhớ đệm trên máy tính

Dưới đây là các phương pháp hiệu quả nhất để dọn dẹp các loại cache hệ thống khác nhau, cùng với các thủ thuật liên quan giúp giải phóng bộ nhớ trên máy tính và tăng tốc hiệu năng tổng thể.

Xoá bộ nhớ tạm thời Temporary files (%temp%)

Đây là một trong những nơi chứa nhiều tệp tin rác do các ứng dụng và hệ thống tạo ra trong quá trình hoạt động. Việc dọn dẹp thư mục này rất an toàn và có thể giải phóng một lượng đáng kể dung lượng lưu trữ. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để xóa bộ nhớ tạm thời Temporary file:

Bước 1: Mở hộp thoại Run: 

Nhấn giữ tổ hợp phím Windows + R để mở "Run".

Bước 2: Truy cập thư mục Temp người dùng: 

Trong hộp thoại Run, gõ lệnh %temp% sau đó nhấn phím Enter hoặc nhấp vào OK. 

Bước 3: Chọn tất cả tệp tin: 

Sau khi File Explorer mở ra, nhấn tổ hợp phím Ctrl + A để chọn toàn bộ nội dung thư mục.

Bước 4: Xóa tệp tin: 

Nhấn phím Delete để xóa các tệp tin tạm thời, nếu muốn xóa các tệp tin vĩnh viễn, nhấn tổ hợp phím Shift + Delete.

Dọn dẹp ổ đĩa bằng Disk Cleanup

Đây là công cụ dọn dẹp được tích hợp sẵn, rất an toàn của Windows, giúp bạn xóa các tệp tin không cần thiết mà không sợ ảnh hưởng đến hệ thống.

Bước 1: Khởi chạy Disk Cleanup

Nhấn tổ hợp phím Windows + R, gõ cleanmgr.exe và nhấn Enter hoặc OK.

Bước 2: Dọn dẹp tệp hệ thống

Trong mục "Disk Cleanup: Drive Selection" (Chọn ổ đĩa) chọn đúng ổ đĩa cần dọn dẹp sau đó nhấp vào "Clean up system files" (Dọn dẹp tệp hệ thống) để thực hiện quét ổ đĩa.

Xóa bộ nhớ cache Windows DNS bằng lệnh

Nếu bạn gặp sự cố không thể truy cập một số trang web cụ thể, xóa bộ nhớ đệm trên máy tính bằng câu lệnh flush DNS là giải pháp hàng đầu.

Bước 1: Tìm Command Prompt (Trình thông dịch lệnh) sau đó chạy với quyền Quản trị viên (Administrator)

Nhấn Start hoặc nhấn phím Windows trên bàn phím sau đó gõ từ khóa cmd rồi nhấn chọn vào "Command Prompt". Tiếp tục nhấp vào dòng "Run as administrator" (Chạy với tư cách quản trị viên). Khi đó cửa sổ User Account Control (UAC) có thể sẽ bật lên, chọn Yes.

Bước 2: Thực thi lệnh Xóa DNS

Một cửa sổ dòng lệnh màu đen mở ra, tại vị trí con trỏ đang nhấp nháy với dòng lệnh C:\WINDOWS\system32>, gõ lệnh ipconfig /flushdns

Bước 3: Nhấn Enter và Xác nhận kết quả

• Sau đó nhấn phím Enter. Nếu thành công thông báo sẽ hiện Successfully flushed the DNS Resolver Cache.
• Khi đã hoàn tất, gõ exit và nhấn Enter, hoặc nhấp vào dấu X ở góc trên bên phải để đóng cửa sổ Command Prompt.

Reset Microsoft Store bằng lệnh “wsreset.exe”

Khi Microsoft Store bị lỗi, không tải được app hoặc không mở được, hãy dùng lệnh này.

Bước 1: Mở Hộp thoại Run

Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run

Bước 2: Gõ Lệnh Thực thi

Trong ô "Open:" của cửa sổ Run, bạn gõ wsreset.exe vào sau đó nhấn phím Enter trên bàn phím hoặc nhấp vào nút OK.

Bước 3: Chờ Quá trình Reset Tự động

• Ngay lập tức, cửa sổ dòng lệnh màu đen xuất hiện, quá trình này thường mất từ 10 giây đến khoảng 30 giây hoặc lâu hơn.
• Sau khi reset thành công, cửa sổ dòng lệnh màu đen tự động đóng lại, ngay sau đó, ứng dụng Microsoft Store sẽ tự động khởi động và mở ra trên màn hình của bạn.

Xóa file tạm prefetch

Thư mục Prefetch chứa các tệp giúp Windows khởi động ứng dụng nhanh hơn. Mặc dù hữu ích, nhưng đôi khi chúng có thể bị lỗi hoặc quá cũ.

Bước 1: Mở Hộp thoại Run

Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run

Bước 2: Gõ Lệnh Truy cập

Trong ô "Open:" của Run, gõ lệnh prefetch sau đó nhấn phím Enter hoặc nhấp OK.

Bước 3: Cấp Quyền Truy cập Thư mục

Để tiếp tục, nhấp vào nút "Continue" (Tiếp tục), nút này thường có biểu tượng chiếc khiên của quản trị viên (Administrator). Thao tác này sẽ cấp cho bạn quyền truy cập tạm thời vào thư mục.

Bước 4: Chọn và xóa Tất cả Tệp tin

• Cửa sổ File Explorer sẽ mở ra, hiển thị thư mục Prefetch với rất nhiều tệp có đuôi .pf. Để chọn tất cả các tệp này, bạn nhấn tổ hợp phím Ctrl + A.

• Sau đó nhấn phím Delete trên bàn phím (để chuyển vào Thùng rác) hoặc tổ hợp phím Shift + Delete (để xóa vĩnh viễn).
• Sau khi hoàn tất, bạn có thể đóng cửa sổ File Explorer. Máy tính của bạn đã được dọn dẹp thư mục prefetch.

Giải phóng bộ nhớ đệm bằng Recent Places

Đây không hẳn là cache, mà là các lối tắt (shortcut) đến các thư mục và tệp bạn truy cập gần đây. Xóa chúng giúp bảo vệ sự riêng tư và làm gọn gàng hệ thống.

Bước 1: Mở Hộp thoại Run

Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run

Bước 2: Gõ Lệnh Truy cập

Trong ô "Open:" của cửa sổ Run, gõ lệnh recent sau đó, nhấn phím Enter hoặc nhấp vào nút OK.

Bước 3: Tiến hành Xóa các Lối tắt

File Explorer mở ra, hiển thị thư mục có tên "Recent items" (Các mục gần đây). Nhấn tổ hợp phím Ctrl + A sau đó nhấn phím Delete trên bàn phím để xóa và chuyển vào Thùng rác (Recycle Bin).

Giải phóng dung lượng trong Recycle Bin

Nhiều người dùng quên rằng khi họ nhấn "Delete" một tệp, nó chỉ được chuyển vào Thùng rác (Recycle Bin) chứ chưa bị xóa hoàn toàn và vẫn chiếm dung lượng ổ C:.

• Cách 1: Tìm biểu tượng Recycle Bin trên Desktop, nhấp chuột phải vào nó và chọn "Empty Recycle Bin" (Dọn sạch Thùng rác).

• Cách 2: Mở Recycle Bin lên sau đó chọn chọn "Empty Recycle Bin" từ thanh công cụ bên trên.

Xoá các ứng dụng, chương trình không dùng

Đây là một trong những cách giải phóng bộ nhớ trên máy tính hiệu quả nhất. Các phần mềm không dùng đến không chỉ chiếm dung lượng mà còn có thể chạy ngầm gây tốn tài nguyên. Dưới đây là 2 cách để xóa các ứng dụng, chương trình không dùng.

Cách 1: Sử dụng "Settings" (Cài đặt) - Đây là cách khuyên dùng cho các máy có hệ điều hành Windows 10/11.

Bước 1: Mở menu Ứng dụng & Tính năng

Nhấn tổ hợp phím Windows + I để mở "Settings" (Cài đặt), sau đó chọn "Apps" (Ứng dụng) rồi nhấn vào "Installed apps" (Các ứng dụng đã cài đặt).

Bước 2: Gỡ cài đặt ứng dụng

Nhấp chuột vào dấu ba chấm rồi nhấp tiếp vào "Uninstall", chọn tiếp "Uninstall" để thực hiện xóa ứng dụng. Sau đó tiếp tục chọn Yes, nhấp vào Next (Tiếp), Uninstall (Gỡ cài đặt), hoặc Yes (Đồng ý) để xác nhận xóa phần mềm.

Cách 2: Sử dụng "Control Panel" - Đây là cách truyền thống để xóa ứng dụng trong máy tính.

Một số ứng dụng cũ hoặc phức tạp đôi khi không hiển thị trong Settings, nhưng chúng sẽ luôn có mặt trong Control Panel.

Bước 1: Mở "Programs and Features"

Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run sau đó gõ lệnh appwiz.cpl rồi nhấn Enter.

Bước 2: Gỡ cài đặt từ Control Panel

Cửa sổ có tiêu đề "Programs and Features" mở ra, tìm trong danh sách ứng dụng bạn muốn xóa, nhấp chuột phải vào tên ứng dụng đó và chọn "Uninstall/Change" (Gỡ cài đặt/Thay đổi) và làm theo các bước của trình gỡ cài đặt riêng của ứng dụng đó.

Chống phân mảnh ổ cứng

Thủ thuật này giúp sắp xếp lại dữ liệu trên ổ đĩa để truy cập nhanh hơn, nhưng nó chỉ dành cho ổ HDD. 

Lưu ý: Không chống phân mảnh (Defragment) với ổ SSD. Ổ SSD có cơ chế hoạt động khác (gọi là TRIM) và việc chống phân mảnh không những không có tác dụng mà còn làm giảm tuổi thọ của ổ.

Thực hiện chống phân mảnh với ổ HDD như sau: 

Bước 1: Mở công cụ "Optimize Drives"

Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run sau đó gõ lệnh dfrgui rồi nhấn Enter.

Bước 2: Xác định loại ổ đĩa của bạn

Một cửa sổ sẽ mở ra, liệt kê tất cả các ổ đĩa trên máy tính của bạn, nhấp chuột trái một lần để chọn ổ đĩa cứng Hard disk drive (HDD) 

Bước 3: Phân tích mức độ phân mảnh

• Nhấp vào nút "Analyze" (Phân tích) ở phía dưới, công cụ sẽ quét nhanh ổ đĩa và cập nhật cột "Current status" (Trạng thái hiện tại) với một tỷ lệ phần trăm.
• Nếu tỷ lệ này thấp dưới 10% thì không cần làm gì cả. Nếu tỷ lệ cao trên 10%, tiến hành Bước 4.

Bước 4: Thực hiện Chống phân mảnh

Sau khi phân tích, nhấp vào nút "Optimize" (Tối ưu hóa), khi đó cột "Current status" sẽ thay đổi thành "Running..." (Đang chạy...) và hiển thị tiến trình.

Bước 5: Kiểm tra Lịch tự động (Scheduled optimization)

Trong cửa sổ "Optimize Drives", kiểm tra phần "Scheduled optimization", nếu đang ở trạng thái "On" (Bật) thì không cần phải chạy thủ công.

Tắt chương trình khởi động cùng máy tính

Giảm số lượng ứng dụng tự động chạy khi bạn vừa mở máy là cách tuyệt vời để tăng tốc độ khởi động và tiết kiệm RAM.

Bước 1: Mở Task Manager (Trình quản lý tác vụ)

Nhấn Ctrl + Shift + Esc để mở Task Manager (Trình quản lý tác vụ).

Bước 2: Truy cập tab Khởi động (Startup)

Nhấp "Startup apps" (Ứng dụng khởi động) có biểu tượng chiếc đồng hồ tốc độ (speedometer) ở hàng biểu tượng bên trái.

Bước 3: Vô hiệu hóa (Disable) các ứng dụng không cần thiết

Thực hiện vô hiệu hóa các ứng dụng không cần thiết như sau: Tìm một ứng dụng bạn muốn tắt sau đó nhấp chuột phải vào tên ứng dụng đó và chọn "Disable" (Tắt) từ menu.

Sau khi tắt các ứng dụng mong muốn, bạn chỉ cần đóng cửa sổ Task Manager. Các thay đổi sẽ có hiệu lực vào lần tiếp theo bạn khởi động lại máy tính.

Cách xóa cache trên trình duyệt web máy tính

Đây là loại cache cần được dọn dẹp thường xuyên nhất, đặc biệt khi bạn thấy website tải bị lỗi, hiển thị nội dung cũ hoặc đăng nhập không được.

Xoá bộ nhớ đệm trên Chrome/Edge

Google Chrome và Microsoft Edge đều sử dụng chung nhân Chromium nên cách làm giống hệt nhau. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

Bước 1: Mở công cụ "Xóa dữ liệu duyệt web"

Vào trình duyệt Chrome/Edge sau đó nhấn và giữ đồng thời tổ hợp phím: Ctrl + Shift + Delete.

Bước 2: Chọn Tab và Phạm vi thời gian

Trong tab "Basic" (Cơ bản), tìm mục "Time range" (Phạm vi thời gian) sau đó nhấp vào menu thả xuống và chọn "All time" (Từ trước đến nay). Tiếp theo, tích chọn duy nhất vào "Cached images and files" (Hình ảnh và tệp được lưu trong bộ nhớ đệm).

Bước 3: Hoàn tất xóa dữ liệu

Tiếp theo hãy nhấp vào "Delete data" (Xóa dữ liệu) ở góc dưới bên phải để xóa dữ liệu

Sau khi hoàn tất việc xóa bộ nhớ đệm, nhấn phím F5 hoặc tổ hợp phím Ctrl + R để tải lại trang web.

Xoá bộ nhớ đệm trên Firefox

Thực hiện xóa cache trên Firefox sẽ dọn dẹp các tệp tin và hình ảnh, dưới đây là các bước hướng dẫn cách xóa cache:

Bước 1: Mở cửa sổ "Xóa lịch sử gần đây"

Mở trình duyệt Firefox sau đó nhấn tổ hợp phím Ctrl + Shift + Delete.

Bước 2: Chọn Phạm vi thời gian và mục cần xóa

Trong "Clear browsing data and cookies", ở mục "When" chọn "Everything" (Mọi thứ). Tiếp theo chỉ tích duy nất vào ô "Temporary cached files and pages" rồi nhấn "Clear"

Sau đó nhấp "OK" ở cuối cửa sổ, chờ hoàn tất rồi nhấn F5 hoặc Ctrl + R để tải lại trang.

Xoá bộ nhớ đệm trên Safari 

Đối với các máy Mac, cách xóa bộ nhớ đệm trên Safari sẽ hơi khác, dưới đây là hướng dẫn thực hiện: 

Bước 1: Mở tab Nâng cao (Advanced) của Safari

Mở Safari sau đó nhấp vào "Safari" (in đậm) ở góc trên bên trái màn hình rồi nhấp vào "Preferences..." (Tùy chọn...).

Bước 2: Bật Menu Phát triển

Sau đó chọn tiếp vào Advanced (Nâng cao), trong tab "Advanced", tích vào ô "Show Develop menu in menu bar" (Hiển thị menu Phát triển trên thanh menu) rồi đóng cửa sổ này lại

Bước 3: Xóa bộ nhớ đệm (Empty Caches)

Nhấp vào menu "Develop", sau đó chọn "Empty Caches" (Xóa bộ nhớ đệm).

Lưu ý khi xóa bộ nhớ đệm trên máy tính

Dưới đây là những lưu ý quan trọng bạn cần nắm rõ trước khi thực hiện xóa bộ nhớ đệm (cache) trên máy tính:

• Dễ bị đăng xuất khỏi các tài khoản: Việc xóa bộ nhớ đệm sẽ không ảnh hưởng đến thông tin đăng nhập. Trạng thái bị đăng xuất khỏi các dịch vụ web chỉ xảy ra khi người dùng chủ động lựa chọn xóa "Cookies", vốn là nơi lưu trữ dữ liệu về phiên đăng nhập.
• Hiệu suất tải trang ban đầu có thể giảm: Sau khi xóa cache của trình duyệt, lần truy cập đầu tiên vào các trang web quen thuộc có thể mất nhiều thời gian hơn bình thường. Đây là hiện tượng đã được dự đoán trước, do trình duyệt buộc phải tải về lại toàn bộ tài nguyên của trang từ máy chủ, thay vì truy xuất tức thời từ bộ nhớ đệm cục bộ.
• Tránh thực hiện xóa bộ nhớ đệm quá thường xuyên: Bộ nhớ đệm có mục đích là tăng tốc độ truy xuất dữ liệu và cải thiện hiệu suất do đó không nên thực hiện việc xóa cache hàng ngày hoặc quá thường xuyên. Xóa bộ nhớ đệm là một cách để khắc phục sự cố máy chậm hoặc khi dung lượng lưu trữ của máy bị chiếm dụng nhiều.

Nếu bạn muốn thay đổi cho mình một chiếc laptop thì còn chần chừ gì nữa mà không tham khảo ngay các dòng laptop AI đang được quan tâm nhiều tại CellphoneS:

Xóa bộ nhớ đệm là một trong những cách dễ dàng và hiệu quả giúp máy hoạt động mượt mà hơn. Thực hiện xóa cache định kỳ bằng các cách xóa bộ nhớ đệm trên máy tính được hướng dẫn trong bài giúp bạn không chỉ giải phóng bộ nhớ trên máy tính mà còn giúp hệ thống vận hành ổn định và nhanh nhạy hơn.