Camera focus là gì? Hướng dẫn cách lấy nét khi quay chụp

Việc hiểu camera focus là gì và nắm rõ cách hoạt động của các chế độ lấy nét sẽ giúp bạn chủ động hơn trong từng khung hình từ những khoảnh khắc tĩnh lặng đến các chuyển động nhanh đầy cảm xúc. 

Hãy cùng Sforum khám phá cách lấy nét hiệu quả, các kiểu focus phổ biến và lựa chọn phù hợp nhất với nhu cầu của bạn trong bài viết này.

Camera focus là gì?

Focus hay lấy nét là quá trình điều chỉnh ống kính để chủ thể trong ảnh trở nên sắc nét. Trong nhiếp ảnh, điều này giúp phân biệt đâu là phần quan trọng nhất trong khung hình mà bạn muốn người xem chú ý đến. Quá trình lấy nét có thể diễn ra một cách tự động (auto focus) hoặc do người dùng điều khiển thủ công (manual focus). Ngoài ra, nhiều máy ảnh hiện đại còn cho phép bạn kết hợp cả hai để tăng độ chính xác khi chụp trong các điều kiện phức tạp.

Nắm rõ khái niệm này không chỉ giúp bạn có những bức ảnh rõ nét mà còn giúp bạn hiểu được cách điều hướng ánh nhìn và câu chuyện mà bức ảnh truyền tải.

Các chế độ lấy nét

Lấy nét không chỉ đơn giản là chọn điểm rõ nhất trong khung hình. Tùy vào đối tượng, ánh sáng và mục đích chụp, bạn có thể lựa chọn các chế độ focus khác nhau để đạt hiệu quả tốt nhất. Dưới đây là những hình thức lấy nét được sử dụng phổ biến trên máy ảnh hiện đại:

Lấy nét thủ công (manual focus)

Manual focus là chế độ mà bạn hoàn toàn kiểm soát việc lấy nét bằng tay, thông qua vòng lấy nét trên ống kính. Đây là lựa chọn lý tưởng trong các tình huống cần độ chính xác cao như chụp macro, chụp sản phẩm hoặc khi điều kiện ánh sáng yếu khiến auto focus hoạt động không ổn định.

Tuy đòi hỏi thời gian và kỹ thuật, nhưng manual focus mang lại cảm giác chủ động và khả năng sáng tạo cao hơn, bạn là người hoàn toàn quyết định điểm rõ nét trong khung hình.

Lấy nét theo pha

Lấy nét theo pha là một kỹ thuật phổ biến trong máy ảnh DSLR. Cảm biến sẽ đo sự chênh lệch pha giữa các tia sáng và điều chỉnh tiêu cự sao cho hai luồng ánh sáng khớp nhau hoàn toàn. Ưu điểm của phương pháp này là tốc độ nhanh và hiệu quả cao trong môi trường đủ sáng. Tuy nhiên, khi thiếu sáng hoặc đối tượng có độ tương phản thấp, độ chính xác có thể bị giảm.

Lấy nét liên tục (continuous AF)

Khi chủ thể đang di chuyển, chế độ lấy nét liên tục giúp máy ảnh theo dõi và điều chỉnh tiêu cự không ngừng, giữ cho đối tượng luôn trong trạng thái rõ nét. Đây là chế độ cực kỳ hữu ích khi bạn chụp thể thao, động vật hoặc bất kỳ tình huống nào có chuyển động nhanh. Máy ảnh sẽ “bám nét” vào đối tượng, cho phép bạn chụp được khoảnh khắc rõ ràng dù chủ thể đang thay đổi vị trí liên tục.

Lấy nét một lần (single AF)

Lấy nét một lần là chế độ đơn giản và phổ biến nhất với người dùng mới bắt đầu. Bạn chỉ cần nhấn nửa nút chụp để lấy nét, máy sẽ khóa nét vào điểm đó. Dù bạn di chuyển máy hay thay đổi bố cục sau đó, tiêu cự vẫn không đổi. Chế độ này phù hợp với chủ thể đứng yên như chân dung, tĩnh vật hay phong cảnh.

Lấy nét bằng độ tương phản

Phương pháp này hoạt động dựa trên việc đo lường độ tương phản của hình ảnh. Máy sẽ liên tục điều chỉnh tiêu cự cho đến khi đạt độ tương phản cao nhất tương ứng với điểm nét tối ưu. Tuy tốc độ chậm hơn lấy nét pha, nhưng độ chính xác lại rất cao. Phù hợp khi bạn cần ảnh cực kỳ rõ và chi tiết.

Lấy nét bằng laser

Lấy nét bằng laser là công nghệ thường gặp trên máy ảnh cao cấp hoặc điện thoại thông minh. Máy phát ra chùm tia laser để đo khoảng cách đến đối tượng, từ đó xác định tiêu cự phù hợp. Ưu điểm lớn nhất là tốc độ cực nhanh và hoạt động tốt trong điều kiện thiếu sáng.

Lấy nét lai (hybrid AF)

Lấy nét lai là sự kết hợp giữa lấy nét pha và lấy nét tương phản, hybrid focus tận dụng cả hai cơ chế để nâng cao tốc độ và độ chính xác. Các dòng máy ảnh mirrorless hiện đại thường sử dụng hệ thống này để đảm bảo chất lượng focus tối ưu.

Lấy nét theo vùng

Một số dòng máy ảnh cho phép người dùng chọn lấy nét theo vùng (zone AF). Thay vì chọn một điểm, bạn sẽ chọn một vùng trong khung hình. Máy sẽ tự động đánh giá điểm nét trong vùng đó dựa trên chuyển động hoặc màu sắc. Rất hữu ích khi chụp đối tượng di chuyển phức tạp.

 Tham khảo ngay các sản phẩm camera giá tốt, chất lượng cao tại CellphoneS ngay:

Tại sao quá trình lấy nét lại quan trọng?

Trong nhiếp ảnh, việc focus máy ảnh là gì không chỉ là một thao tác kỹ thuật mà còn là yếu tố thẩm mỹ, sáng tạo và truyền tải nội dung. Một bức ảnh có thể bị phá hỏng hoàn toàn nếu lấy nét sai điểm. Dưới đây là lý do tại sao lấy nét chính xác là điều không thể xem nhẹ:

• Tạo nên độ sắc nét và độ chi tiết cao, giúp chủ thể trở nên rõ ràng, nổi bật trong khung hình.
• Hỗ trợ hiệu ứng xóa phông, phân tách chủ thể với hậu cảnh một cách tinh tế.
• Dẫn dắt ánh nhìn của người xem, làm nổi bật thông điệp và cảm xúc mà nhiếp ảnh gia muốn truyền tải.
• Khắc phục giới hạn của máy ảnh, đặc biệt khi chụp trong điều kiện ánh sáng phức tạp, hoặc với độ sâu trường ảnh nông.

Cách lấy nét khi quay chụp cho người mới bắt đầu

Nếu bạn mới tiếp cận nhiếp ảnh và đang tìm cách lấy nét hiệu quả, dưới đây là một số hướng dẫn cơ bản nhưng hữu ích:

• Bắt đầu với auto focus: Sử dụng chế độ tự động để làm quen với việc lấy nét. Chọn điểm lấy nét bằng tay để kiểm soát tốt hơn chủ thể.
• Dùng one-shot AF khi chụp tĩnh: Đây là cách đơn giản và an toàn cho ảnh chân dung, sản phẩm hoặc phong cảnh.
• Tận dụng chế dộ lấy nét liên tục khi chụp chuyển động: Với những đối tượng đang di chuyển, chế độ lấy nét liên tục giúp bạn không bỏ lỡ khoảnh khắc quan trọng.
• Tập làm quen với manual focus: Trong một số điều kiện ánh sáng phức tạp hoặc khi cần lấy nét chính xác vào chi tiết nhỏ, thủ công vẫn là lựa chọn tốt nhất.

Gợi ý những body máy ảnh theo ngân sách dưới 10 triệu

Nếu bạn đang tìm kiếm máy ảnh giá rẻ có khả năng lấy nét tốt, dưới đây là một số lựa chọn phù hợp cho người mới bắt đầu:

• Nikon D3500: Dễ sử dụng, cảm biến 24.2MP, thời lượng pin cực lâu.
• Nikon Coolpix P1000: Zoom quang học khủng 125x, phù hợp chụp xa.
• Fujifilm Instax Mini Evo: Chụp lấy liền, kết hợp giữa kỹ thuật số và film.
• Panasonic Lumix GF10: Màn hình xoay 180 độ, quay 4K, chụp selfie đẹp.

Gợi ý những mẫu lens lấy nét tốt cho nhiếp ảnh mới bắt đầu

Chọn đúng len lấy nét là bước quan trọng để tối ưu khả năng focus. Dưới đây là vài gợi ý:

• Canon RF50mm f/1.8 STM: Khẩu độ lớn, chụp thiếu sáng tốt, hiệu ứng xóa phông đẹp.
• Sony E 50mm F1.8 OSS: Chống rung, lấy nét nhanh, chụp chân dung ấn tượng.
• Sigma 30mm F1.4 DC DN: Khẩu lớn F1.4, lấy nét mượt, chi tiết cao, lý tưởng cho chụp sản phẩm và chân dung.

Hiểu đúng về camera focus là bước đầu tiên để tạo ra những bức ảnh sắc nét và có chiều sâu. Hy vọng thông qua bài viết sau của Sforum, bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về các chế độ lấy nét, cách hoạt động của chúng và cách áp dụng phù hợp trong từng tình huống. 

Xem thêm:

• Camera IP và Analog là gì? Nên chọn camera nào để sử dụng
• Top 5 camera hành trình dưới 2 triệu chất lượng mà bạn nên mua
• Lắp camera có cần thẻ nhớ không? Khi nào cần sử dụng thẻ nhớ?
• Các bài viết liên quan đến Máy ảnh