Tụt xuống top 3, Samsung muốn giành lại ngôi vương mảng bán dẫn trong 3 năm: Có quá lạc quan?

Samsung muốn trở thành nhà cung cấp chip lớn nhất thế giới trong vòng ba năm nữa trong bối cảnh phải cạnh tranh với SK Hynix, Intel và TSMC.Kyung Kye-hyun, Giám đốc điều hành và người đứng đầu Bộ phận Giải pháp Thiết bị (DS) tại Samsung tự tin tuyên bố rằng công ty sẽ giành lại vị trí dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực bán dẫn trong vòng 2 đến 3 năm tới. Phát biểu này được đưa ra trong bối cảnh Samsung đang đối mặt với áp lực lớn từ phía các cổ đông, đặc biệt là liên quan đến hoạt động của bộ phận sản xuất chip. Tại cuộc họp cổ đông thường niên diễn ra gần đây, Kyung đã tránh né các câu hỏi khó từ các cổ đông, phần lớn tập trung vào bộ phận chip, với những lời hứa sẽ 'làm tốt hơn'. Mặt khác, Bộ phận Trải nghiệm Thiết bị (DX) của Samsung chịu trách nhiệm về các sản phẩm điện tử tiêu dùng như điện thoại thông minh và TV gần như không nhận được bất kỳ câu hỏi nào từ cổ đông cho thấy mối quan tâm chính hiện nay của công ty và các nhà đầu tư chủ yếu tập trung vào bộ phận chip.

Trong thập kỷ qua, Samsung đã nổi tiếng với vai trò là công ty dẫn đầu trong các mảng như điện thoại thông minh, điện tử tiêu dùng và chip nhớ. Tuy nhiên hiện tại mảng di động của công ty đã lung lay trước Apple, còn mảng chip thậm chí theo sau cả Intel lẫn NVIDIA.

Vậy chuyện gì đang xảy ra?

Vào năm 2017, Samsung đã đạt được một cột mốc quan trọng khi lần đầu tiên vượt qua Intel để trở thành công ty dẫn đầu thế giới về doanh thu từ chip nhớ. Từ đó hai công ty liên tục 'chạy đua' cho vị trí số một này mặc dù hiện tạiIntel không còn được coi là đối thủ cạnh tranh trực tiếp của Samsung vì Intel đã rời bỏ mảng di động.Tuy nhiên, theo báo cáo của Omdia, vào năm 2023 Samsung đã rơi xuống vị trí thứ ba trên thị trường bán dẫn toàn cầu với doanh thu 44 tỷ USD, sau Intel ở vị trí dẫn đầu với 51 tỷ USD. NVIDIA đã có mức tăng trưởng ấn tượng 133% so với năm trước leo lên vị trí thứ hai với 49 tỷ USD trong khi năm 2022 công ty chỉ đứng thứ 8.

Mặc dù năm ngoái cuộc đua AI đã bắt đầu diễn ra khá sôi động, chính là động lực chính giúp NVIDIA tăng trưởng nhưng doanh thu toàn ngành vẫn giảm 9%, từ 597 tỷ USD xuống còn 544 tỷ USD. Điều đó cho thấy nhu cầu thị trường chip năm 2023 đã có sự suy giảm đáng kể, các nhà sản xuất chip nhớ như Samsung chắc chắn bị tác động lớn.

Samsung đang có những mảng kinh doanh bán dẫn nào

Thị trường bán dẫn khá phức tạp với nhiều loại chip khác nhau trong đó Samsung đang có hai mảng chính đó là bộ nhớ (RAM, SSD) và logic chip (bộ xử lý). Các công ty bán dẫn trên thị trường cũng được chia làm hai loại gồm công ty không có nhà máy sản xuất (fabless) và công ty có nhà máy (fabs). Samsung và Intel đều được coi là nhà sản xuất thiết bị tích hợp (IDM), thực hiện cả hai nhiệm vụ thiết kế và sản xuất chip.

Bộ phận Giải pháp Thiết bị (DS) của Samsung chia thành ba đơn vị kinh doanh chính: Kinh doanh bộ nhớ, Samsung Foundry (sản xuất chip), và Samsung System LSI (thiết kế logic chip). Sự thành công và kết hợp giữa ba đơn vị này sẽ quyết định khả năng thành công của công ty.

Hiện tại ở mảng chip nhớ, Samsung đang phải cạnh tranh khốc liệt với SK Hynix cũng đến từ Hàn Quốc. Mảng gia công chip thì TSMC đã đi trước khá xa trong khi sắp tới lại có thêm đối thủ lớn là Intel. Mảng thiết kế chip của Samsung khá đa dạng nhưng sản phẩm đáng chú ý nhất của công ty có lẽ là chip Exynos cho điện thoại Galaxy nhưng vẫn chưa thể vượt qua Qualcomm, thậm chí còn đang chậm chân hơn cả MediaTek.

Chu kỳ nâng cấp bộ nhớ

Bộ nhớ bao gồm DRAM và NAND là sản phẩm chính của Samsung, nhà sản xuất bộ nhớ lớn nhất thế giới từ năm 1993. Sản phẩm này chiếm doanh thu và lợi nhuận lớn nhất trong Bộ phận DS của Samsung, đồng thời là một trong những yếu tố quan trọng nhất đối với công ty. Thị trường bán dẫn, đặc biệt là thị trường bộ nhớ có tính chu kỳ cao.Từ năm 2017 đến 2022, thị trường bộ nhớ đã trải qua sự hỗn loạn do đại dịch Covid-19, với nhu cầu cao đột biến từ các trung tâm dữ liệu, điện tử tiêu dùng và xu hướng làm việc tại nhà, tạo ra một chu kỳ tăng trưởng dài hơn bình thường. Một số nhà phân tích cho rằng đây là một 'bong bóng' do nhu cầu cao, bong bóng này đã vỡ vào năm 2023.

Vào năm 2023, các nhà sản xuất bộ nhớ lớn như Samsung, SK Hynix và Micron đã phải giảm sản lượng sản xuất lần đầu tiên sau 20 năm để đối phó với sự suy giảm của thị trường, một quyết định khó khăn đối với các nhà máy hoạt động 24/7 với chi phí cố định cao. Nếu bạn không biết thì để khởi động một nhà máy sản xuất chip rất tốn thời gian và tiền bạc, nhiều nhà máy chấp nhận tiếp tục hoạt động bất chấp thua lỗ trong thời gian ngắn còn hơn là dừng sản xuất.Trong thời kỳ này, SK Hynix đã chỉ trích Samsung vì không giảm sản lượng sản xuất như các công ty khác khiến cho thị trường bộ nhớ đã thảm càng thêm thảm, bằng chứng là giá SSD đã có một thời gian chạm đáy trước khi tăng trở lại vào cuối năm ngoái.

NVIDIA và HBM

Trong khi cạnh tranh giữa Samsung và LG thường được biết đến rộng rãi ở bên ngoài Hàn Quốc, nhưng SK Hynix cũng là một đối thủ lớn, đặc biệt trong lĩnh vực chip nhớ. SK Hynix hiện đứng thứ hai sau Samsung. SK Hynix hiện dẫn đầu thị trường HBM (bộ nhớ băng thông cao) với HBM3E, chiếm hơn 80% thị phần và là nhà cung cấp độc quyền cho NVIDIA.

HBM được sử dụng trong các ứng dụng AI, là một công nghệ nhiều khuôn DRAM được xếp chồng lên nhau cung cấp băng thông cao. Samsung từng dẫn đầu về công nghệ này khi giới thiệu HBM2 vào năm 2015 nhưng gần đây đã bị SK Hynix vượt qua với HBM3. May mắn là mới đây giám đốc điều hành NVIDIA Jensen Huang đã xác nhận trong buổi ra mắt Blackwell rằng họ sẽ sử dụng bộ nhớ HBM của Samsung. Công ty cũng đã nhanh chóng mở rộng sản xuất bộ nhớ HBM để đáp ứng nhu cầu thị trường.

SK Hynix cũng đối mặt với thách thức trong mảng NAND vì ngay sau khi mua lại mảng kinh doanh NAND và SSD của Intel với giá 9 tỷ USD thì thị trường lao dốc mạnh. Giám đốc điều hành Samsung Kyung tuyên bố: “Chúng tôi sẽ phát triển DRAM 1c, V-NAND thế hệ thứ chín, HBM4 và các chip tiên tiến khác với năng lực tối đa để dẫn đầu ngành một lần nữa”.

Foundry: TSMC thống trị, Intel lại tham gia cuộc chiến

Samsung Foundry đang phải vật lộn trong cuộc chiến ngày càng khốc liệt trên thị trường đúc chip, ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế toàn cầu làm giảm nhu cầu về điện thoại thông minh, thiết bị điện tử tiêu dùng và ô tô. Họ đặt mục tiêu phục hồi tỷ lệ vận hành nhà máy về mức hai năm trước. Mặc dù Samsung là công ty đầu tiên ra mắt nút quy trình 3nm vào năm 2022 nhưng họ vẫn chưa thu hút được khách hàng lớn cho nút này do tỷ suất lợi nhuận thấp.

TSMC hiện dẫn đầu thị trường với 61.2% thị phần, trong khi Samsung chỉ giữ 11.3%. GlobalFoundries và UMC lần lượt chiếm vị trí thứ ba và thứ tư với tỷ trọng lần lượt là 5.8% và 5.4%. SMIC đứng thứ năm với 5.2%. Thành công của TSMC phần lớn nhờ vào việc thúc đẩy hệ sinh thái của mình, làm việc chặt chẽ với các khách hàng và cung cấp dịch vụ đóng gói tiên tiến.Samsung đã cố gắng bắt kịp bằng cách thiết lập Samsung Advanced Foundry Ecosystem (SAFE) và tăng cường hoạt động đóng gói tiên tiến của mình. Tuy nhiên, họ vẫn còn xa mới bắt kịp TSMC.Thách thức đối với Samsung không chỉ đến từ TSMC mà còn từ Intel. Với kế hoạch đầu tư hằng trăm tỷ USD vào mảng gia công chip, Intel đặt mục tiêu trở thành xưởng đúc chip lớn thứ hai thế giới vào năm 2030, nếu Intel hiện thực hóa được tầm nhìn thì Samsung sẽ xuống vị trí thứ 3.

Samsung System LSI đang có gì

Samsung System LSI sản xuất nhiều loại chip cho đa dạng ứng dụng, trong đó cảm biến hình ảnh và IC điều khiển màn hình (DDI) điện thoại là quan trọng nhất. Samsung là nhà sản xuất DDI hàng đầu và cảm biến hình ảnh lớn thứ hai sau Sony, ngoài ra còn được biến đến với SoC Exynos.

Mục tiêu của Samsung System LSI là duy trì vị thế trên thị trường điện thoại thông minh đồng thời tìm kiếm tiềm năng tăng trưởng mới với AI. Samsung đã giới thiệu máy tăng tốc AI Mach 1, nhấn mạnh việc giảm thiểu thắt cổ chai GPU. Tuy nhiên, thị trường AI đã chứng kiến sự cạnh tranh từ AMD, Intel, Amazon, IBM, và Google.

Về mảng chip Exynos thì hiện tại chỉ sử dụng trên điện thoại Galaxy nhưng nó vẫn chưa đủ tốt như chip Qualcomm, thậm chí còn bị MediaTek vượt qua khiến cho bộ phận di động của Samsung vẫn phải tốn hàng tỷ USD mua chip từ hai công ty này. Riêng năm ngoái Samsung đã tiêu tốn gần 9 tỷ USD để mua chip. Để Samsung có thể vươn lên dẫn đầu mảng kinh doanh bán dẫn thì Exynos cũng là một mảng cực kỳ quan trọng.

Samsung đang nghiên cứu giải pháp mới cho kỷ nguyên mới

Samsung đang nghiên cứu về bộ xử lý trong bộ nhớ (PIM) và điện toán Express Link nhằm tăng băng thông bằng cách tích hợp một số chức năng của bộ xử lý vào bộ nhớ. Samsung có lợi thế khi vừa có thể sản xuất bộ nhớ, vừa có bộ phận thiết kế chip lại vừa có nhà máy gia công, nếu công ty có thể làm tốt ở tất cả các mảng và kết hợp chúng lại rõ ràng có một lợi thế lớn trước các công ty khác.

Samsung Foundry cũng đã giành được đơn đặt hàng từ Tesla cho chip tự lái. Lĩnh vực ô tô với sự tăng trưởng do xe điện và tích hợp AI đang mở ra cơ hội mới cho ngành bán dẫn. Sự thành công của NVIDIA trong AI và nhu cầu về tiền điện tử cũng cho thấy thị trường đang thay đổi nhanh chóng. Samsung nhận ra rằng để duy trì vị trí dẫn đầu, họ cần không chỉ duy trì mà còn đưa ra các giải pháp chip mới, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới và tận dụng sức mạnh tổng hợp của mình.

Tạm kết

Có thể thấy Samsung có trong tay khá nhiều lợi thế. Việc chỉ cần mảng chip nhớ đã giúp công ty vươn lên top 1 trong một thời gian cũng chứng minh rằng nếu Samsung có thể làm tốt những gì đang có thì việc lấy lại vị trí số một thị trường là khả thi.

Nhưng nếu nhìn lại những gì Samsung đang làm trong những năm qua thì dường càng ngày Samsung càng... đi xuống. Ở mảng chip nhớ thì bị SK Hynix vượt qua về HBM3. Ở mảng gia công thì bị TSMC vượt xa, những con chip Samsung gia công luôn bị đánh giá là nóng, kém hiệu quả hơn TSMC rất nhiều. Exynos bây giờ thua xa Qualcomm và còn theo sau cả MediaTek.

Đó còn là chưa kể đến việc NVIDIA đang trên đà phát triển chưa từng thấy nhờ AI và sớm muộn cũng vượt qua Intel. Dù có nhiều lợi thế nhưng việc Samsung lấy lại ngôi vương mảng bán dẫn trong 2 - 3 năm tới có lẽ là điều bất khả thi.

Xem thêm:

• Trong 2 năm, Intel đã lỗ hơn 12 tỷ USD nhưng CEO nói chuyện này là bình thường
• Xem thêm bài viết chuyên mụcThị trường

Tham khảo ngay các mẫu điện thoại Samsung chất lượng, giá tốt đang có mặt tại CellphoneS:

[Product_Listing categoryid='35' propertyid=' customlink='https://cellphones.com.vn/mobile/samsung.html' title='Các dòng Samsung đang được quan tâm nhiều tại CellphoneS']