Susan Wojcicki - Người cầm lái và con thuyền Youtube đang chệch hướng

Ngày cập nhật: 22/04/2020

Từng được vinh danh là người phụ nữ quyền lực nhất mạng Internet chẳng bấy lâu sau Susan Wojcicki lại hứng mũi chịu sào trước bao sự chỉ trích từ cộng đồng mạng và sự tẩy chay từ các doanh nghiệp lớn khác.

Ngành công nghệ từ trước đến nay luôn được xem là “sân chơi” của những chàng trai và thực tế đã chứng minh hầu hết CEO của các công ty công nghệ lớn trên thế giới đều được trao quyền cho những người đàn ông vĩ đại. Thế nhưng, thuộc 5% hiếm hoi trong số các CEO là phụ nữ, Susan Wojcicki đã bước chân vào sân chơi khó nhằn trên bằng kẻ khổng lồ mang tên Youtube. Tài năng, quyết đoán và sáng tạo, nữ CEO quyền lực Susan Wojcicki luôn được xem trọng và đánh giá cao, thế nhưng khi người phụ nữ nắm quyền kiểm soát “ một xã hội” Youtube 1,8 tỷ dân thì mọi thứ lại diễn ra không hề dễ dàng như mong đợi.

Sự thành công được “tạo hình” trong môi trường “khuôn khổ”

Có thể nói Susan Wojcicki khá may mắn khi được sinh ra và lớn lên trong một “cái nôi” tri thức mẫu mực tại thung lũng Silicon, bang California. Cha bà là Stanley Wojcicki - giáo sư vật lý người Mỹ gốc Ba Lan tại Đại học danh tiếng Stanford còn mẹ lại là một nhà giáo dục học người Nga gốc Do Thái. Được thừa hưởng gen di truyền tuyệt vời từ cha mẹ, ba chị em nhà Wojcicki đều trở thành những người thành đạt và có tầm ảnh hưởng. Bà còn có hai người em là Janet Wojcicki - tiến sĩ, nhà nhân chủng học nghiên cứu bệnh dịch và người em út Anne Wojcicki là CEO của công ty xét nghiệm di truyền 23andMe cũng đồng thời là vợ cũ của nhà đồng sáng lập Google huyền thoại Sergey Brin. Được hưởng những nền giáo dục tiên tiến nhất, Susan Wojcicki càng có thêm cơ hội để phát triển bản thân và trở thành người phụ nữ ưu tú và quyền lực sau này.

Thế nhưng đằng sau một người phụ nữ quyền lực như Susan Wojcicki lại là một người phụ nữ quyền lực khác mang tên người mẹ yêu quý của bà - Esther Wojcicki. Nữ CEO thành đạt này từng cho rằng suốt thời niên thiếu, bà bị ảnh hưởng và tác động khá nhiều dưới sự giáo dục của mẹ. Từ nhỏ bà cũng các chị em của bà đã luôn được mẹ trao quyền tự do “trong khuôn khổ” để có thể phát huy được sự tự lực, tự chủ và sáng tạo. Người mẹ Do Thái của Susan cũng từng dạy dỗ các con dựa trên triết lý về báo chí - một trong những phương pháp dạy con người cách suy nghĩ, sàng lọc để có thể có được những thông tin bổ ích và quan trọng nhất. Có lẽ cũng chính nhờ vậy mà Susan Wojcicki đã có thể trở thành người lãnh đạo của một nền tảng sáng tạo nội dung lớn nhất thế giới hiện nay.

Đối với bà chủ Youtube mà nói công nghệ không phải là niềm yêu thích hay là con đường ban đầu mà bà từng theo đuổi. Susan Wojcicki từng tốt nghiệp loại ưu đại học Harvard chuyên ngành Lịch sử và Văn chương, sau đó tiếp tục lấy thêm hai bằng thạc sĩ Kinh tế và Quản trị kinh doanh tại đại học California lần lượt vào các năm 1993 và 1998. Có thể nói, cuộc đời bà không hề có mối liên hệ với những thứ về công nghệ, kỹ thuật hay mạng Internet. Thế nhưng bà bén duyên với công nghệ như một đam mê khá muộn màng nhưng vô cùng đúng đắn. Sự nghiệp của Susan Wojcicki phát triển khá nhanh chóng và thuận lợi một phần nhờ vào môi trường nơi bà sinh sống là thung lũng Silicon - thánh địa của công nghệ trên thế giới.

Người phụ nữ quyền lực nhất mạng Internet

Susan Wojcicki có cho mình một vị trí quyền lực và sức ảnh hưởng từ Google đến cả Youtube - một điều mà hiếm người phụ nữ nhỏ bé nào có thể làm được. Tất cả đều được bắt đầu ở chiếc garage định mệnh trong ngôi nhà nhỏ của Susan Wojcicki tạiMenlo Park, California. Bà từng là “chủ nhà” của bộ đôi sáng lập huyền thoại Larry Page và Sergey Brin khi họ còn là những sinh viên khởi nghiệp với một Google vô danh, thuê lại hầm để xe nhỏ bé làm văn phòng phát triển công cụ tìm kiếm. Sau nhiều lần tiếp xúc và trao đổi về chung niềm đam mê công nghệ với hai nhà sáng lập, Susan Wojcicki như tìm thấy một hướng đi mới cho cuộc đời của mình và quyết định gia nhập công ty của Larry và Sergey, khi đó bà chỉ mới là nhân viên thứ 16 tại Google. Công việc đầu tiên Susan Wojcicki phụ trách ở công ty chính là Giám đốc Marketing chịu trách nhiệm về các chiến dịch tiếp thị cho Google.

Từ một công ty vô danh với chủ sở chính đặt tại “garage để xe”, Susan Wojcicki đã đặt những viên gạch đầu tiên cho việc xây nên một gã khổng lồ phổ biến rộng rãi trên toàn cầu. Vì chi phí công ty dành ra cho chiến dịch tiếp thị thực sự rất hạn hẹp, Susan Wojcicki hằng ngày phải tự mình đến những trường đại học quảng bá miễn phí công cụ tìm kiếm Google và website của họ. Năng lực của bà ngày càng được công nhận qua rất nhiều dự án quảng cáo béo bở mà bà đã mang về cho Google như Google Analytics năm 2002, Adsense năm 2010 cùng các vụ thu mua bạc tỷ như công ty quảng cáo hiển thị DoubleClick trị giá 3.2 tỷ USD, công ty quảng cáo di động AdMob với giá 750 triệu USD và “trùm cuối” quyền lực là mạng xã hội video Youtube trị giá 1.65 tỷ USD.

Chính những lần “ra tay” ấn tượng của nữ hoàng quảng cáo tài ba này đã đem đến cho Google những lợi nhuận đáng kinh ngạc, bà góp phần rất lớn vào việc biến Google thành một đế chế khổng lồ nơi tạo ra những cỗ máy hái ra tiền đắt giá. Đơn cử trong riêng năm 2013, doanh thu của Google tăng thêm 43 tỷ USD, kéo theo cổ phiếu công ty tăng gần 50% so với các năm trước. Đặc biệt với nền tảng AdSense cho phép quảng cáo được lồng vào các trang web và bài post trên mạng Internet đã mang đến cho doanh thu quảng cáo của Google vượt mốc 100 triệu đô la vào năm 2018.

Không chỉ vậy, chính nhờ vào thương vụ kinh điển thâu tóm Youtube đã giúp bà trở thành kẻ đứng đầu nền tảng mạng xã hội video lớn nhất thế giới. Khi nhận thấy nền tảng Google Videos không đủ để cạnh tranh với “tâm điểm đang nổi lên” chính là Youtube, Susan đã thuyết phục Google mua lại nền tảng tiềm năng này vào năm 2006. Và đến mãi về sau, cả thế giới vẫn thực sự công nhận tầm nhìn và sự quyết đoán của người phụ nữ với chiến lược “nếu không đánh bại được thì phải thâu tóm” đầy khôn ngoan này. Sau 8 năm khai thác và phát triển những tiềm tàng mà “viên ngọc sáng” này mang lại, Susan Wojcicki chính thức bước lên vị trí CEO của Youtube vào tháng 2 năm 2014. Với sức ảnh hưởng của mình đến làng công nghệ, năm 2015, Susan Wojcicki được tạp chí Time vinh danh là người phụ nữ quyền lực nhất Internet. Bên cạnh đó bà còn đứng thứ 6 trong 100 phụ nữ quyền lực nhất thế giới, theo đánh giá của Forbes.

Chiếc thuyền khổng lồ đang bị mất lái

Dưới sự dẫn dắt, chèo lái của nữ CEO tài ba này, Youtube đã trở thành mạng xã hội chia sẻ video lớn nhất hành tinh với định giá lên đến 90 tỷ USD. Theo thống kê của Statista - kênh cung cấp thông tin về các mạng xã hội phổ biến hàng đầu thế giới thì khoảng đầu năm 2020 “dân số” của Youtube đã lên đến 2 tỷ người, chỉ đứng sau ông lớn “Facebook” với 2.7 tỷ người sử dụng. Được xem là nền tảng truyền thông xã hội phổ biến, là công cụ tuyệt vời để tiếp thị trong thế giới kỹ thuật số hiện nay, Youtube đang nắm một quyền lực hiện hành vô cùng to lớn. Nó tựa như chiếc thuyền khổng lồ định hướng một cộng động mạng đông đảo, gián tiếp chi phối đến những nhận thức và hành động của người dùng. Thế nhưng, trong những năm gần đây có vẻ như con thuyền ấy đang dần mất lái, chệch hướng đi từ lúc nào không hay.

Gã khổng lồ truyền thông Youtube liên tục vướng vào những bê bối lớn nhỏ trong thời gian trở lại đây. Kể từ khi nhận vị trí CEO của Youtube, Susan Wojcicki luôn phải đặt ra một mục tiêu là thu hút được càng nhiều người dùng xem càng tốt. Bà luôn chú tâm vào những con số biết nhảy thay vì đầu tư vào những giá trị cố hữu bên trong nội dung sản phẩm của mình và từ đó dần làm sai lệch quan niệm về việc “sáng tạo nội dung”.

Cụ thể, vào năm 2006, Youtube đã bắt đầu can thiệp vào các gợi ý thu hút người dùng tiếp cận với những video có nội dung độc hại bởi vì số lượng đăng tải và phát tán những nội dung này quá chóng mặt. Khủng hoảng bắt đầu xảy ra vào tháng 3 năm 2017 khi hàng loạt công ty lớn đã tẩy chay dịch vụ tiếp thị trên Youtube vì phát hiện hình ảnh của công ty mình bị lồng ghép trong những nội dung xấu. Từ đó, nữ CEO Susan Wojcicki đã lập tức triển khai nhân viên sử dụng công nghệ AI để dò tìm và ngăn chặn các video có nội dung cực đoan. Liên tục thay đổi chính sách, phương án và thuật toán kiểm tra nhưng tình hình vẫn như không hề có tiến triển. Không chỉ gây xôn xao người sử dụng, những chính sách mới của Youtube còn liên tục gây bất mãn cho những youtubers - người sáng tạo nội dung trên nền tảng này. Đỉnh điểm, vào tháng 4/2018 đã có vụ xả súng diễn ra tại trụ sở Youtube ở bang California, Mỹ với nghi phạm là một nữ youtuber tức giận vì chế độ duyệt video và cắt việc chi trả cho những sản phẩm của mình.

Đỉnh điểm cho những vụ biến cố xảy ra với mạng xã hội Youtube là vụ bê bối ấu dâm vào tháng 2 năm 2019. Sự việc xảy ra khi một nhà sáng tạo nội dung cáo buộc Youtube “dung túng” cho các bình luận có tính chất ấu dâm bên dưới những video. Mọi người đã chính thức đặt một mối nghi ngờ lớn cho cách hoạt động của nền tảng này. Họ cho rằng Youtube chính là “cánh cổng chính” mở rộng “tiếp đón”cho những tội phạm ấu dâm một cách gián tiếp. Vụ lùm xùm này đã khiến hàng loạt các thương hiệu lớn như Nestle, Walt Disney, Mcdonald,... đã ngừng các dịch vụ quảng cáo video trên nền tảng “tiềm năng” này. Bê bối nối tiếp bê bối, chỉ trích kéo theo “tẩy chay”, mạng xã hội video lớn nhất thế giới đang dần trở thành một nền tảng hỗn loạn nhất hành tinh.

Susan Wojcicki và công cuộc xây dựng lại niềm tin cho 'xã hội tỷ dân' Youtube

“Chúng ta đang rơi vào một cuộc khủng hoảng lòng tin, và nếu chúng ta không tự kiểm soát thì chính phủ sẽ làm điều đó. Nhưng tôi cho rằng thực tế không hề tác động gì đến Susan”. Đó là những nhận định của Chủ tịch Salesforce Marc Benioff về người đàn bà quyền lực của Youtube. Bà Susan Wojcicki luôn nổi tiếng với phong cách lãnh đạo trầm ổn, bình tĩnh nhưng vô cùng thâm sâu. Trước biết bao cuộc dậy sóng ở Youtube, vị nữ CEO này luôn lý trí cho rằng phản ứng tiêu cực từ phía độc giả là điều không thể tránh khỏi, bà và đội ngũ của Youtube luôn cố gắng khắc phục tình trạng hiện tại.Thế nhưng đó thực sự là một bài toán khó khăn đối với một nhà quản trị đứng đầu. Ở một nền tảng mà con người ta kiếm ra tiền dựa trên những cú click chuột và những con số nhảy liên tục, thì việc khống chế một nội dung nào đó đều sẽ ảnh hưởng đến những lợi ích khác đặc biệt là lợi nhuận - mục đích to lớn cuối cùng của một doanh nghiệp.

Những số view vô nghĩa, những lời bình luận vô danh, những nội dung truyền tải tưởng chừng như vô tình, chẳng có bất kỳ ý nghĩa nào một khi lan truyền rộng rãi trên trang mạng xã hội như vậy đều sẽ bất giác gây nên những nỗi đau rất thật, những sự tác động rất nghiêm trọng. Chính vì vậy, bất kỳ người sử dụng trên nền tảng Youtube cũng đang rất cần một lời giải thích, một giải pháp hay đúng hơn là một niềm tin vào người lãnh đạo gã khổng lồ này.Từng chia sẻ trong hội nghị thượng đỉnh phụ nữ toàn cầu của Forbes, nữ CEO Youtube tài ba cho rằng “Chắc chắn có rất nhiều khó khăn và bài học lãnh đạo trong suốt hành trình khởi nghiệp của bạn nhưng đừng bao giờ tử bỏ, xác định tầm nhìn với quãng đường bạn muốn đi'. Và tất cả chúng ta đều sẽ đặt niềm tin vào tầm nhìn từng đã rất đúng đắn của Susan Wojcicki về một “xã hội Youtube” văn minh và hiện đại hơn trong tương lai.

Thẻ: HOT Nhân vật công nghệ