Tại sao pin xe ô tô điện lại đắt đến như vậy?

Trong thời kỳ hiện đại, khi năng lượng sạch và ô tô chạy bằng điện ngày càng trở nên quan trọng, người tiêu dùng đối mặt với một thách thức ngày càng lớn khi giá thành ô tô đang tăng lên với tốc độ nhanh chóng, và một phần lớn của sự gia tăng này được đưa ra là do giá pin ô tô cao. Vậy điều gì đã khiến cho pin trên ô tô lại đắt như vậy? Hãy cùng mình phân tích xem những yếu tố xoay quanh ở bài viết bên dưới nhé!

Ô tô điện xuất hiện lần đầu tiên vào cuối thế kỷ 19

Trước khi thế giới biết đến ô tô điện như ngày nay, có một giai đoạn lịch sử đầy sáng tạo và thách thức. Chiếc xe điện đầu tiên xuất hiện vào cuối thế kỷ 19, năm 1889, được chế tạo bởi một nhà phát minh nổi tiếng người Pháp, Gustave Trouvé. Chiếc xe này, được gọi là 'Flocken Elektrowagen,' có hình dạng giống một chiếc xe hơi nhỏ, chạy bằng động cơ điện và được trang bị pin chì-acid.

Những năm 2000, sự quan tâm đối với vấn đề môi trường và sự cần thiết phải giảm thiểu khí thải đã đẩy mạnh sự phát triển của ô tô điện. Năm 2008, chiếc Tesla Roadster chính thức xuất hiện, mở ra kỷ nguyên mới với hiệu suất và khả năng đi xa đáng kể.

Tuy nhiên, cũng đồng nghĩa với những tiến bộ đó là những thách thức. Hạn chế về hạ tầng sạc điện, giá thành cao, và lo ngại về khoảng cách di chuyển vẫn là những thách thức mà người tiêu dùng và nhà sản xuất phải đối mặt.

Với sự tiến bộ vượt bậc trong công nghệ pin lithium-ion và các nghiên cứu về hạ tầng sạc điện, các nhà sản xuất ô tô điện đã có những bước đột phá đáng kể. Tính đến năm 2024, xe điện không chỉ là một lựa chọn của nhóm người yêu môi trường mà còn đã trở thành một phần quan trọng trong thị trường ô tô toàn cầu.

Ô tô điện gia nhập vào thị trường Việt Nam vào năm 2021

Ô tô điện gia nhập vào thị trường Việt Nam từ khoảng năm 2021, với sự ra mắt của mẫu xe điện VF e34 của VinFast. Đây là mẫu xe điện đầu tiên được sản xuất và lắp ráp tại Việt Nam. Trước đó, một số mẫu xe điện nhập khẩu đã được giới thiệu tại Việt Nam, nhưng chỉ ở quy mô nhỏ lẻ. Các mẫu xe này chủ yếu là các dòng xe sang, có giá thành cao, không phù hợp với nhu cầu của đại đa số người dân Việt Nam.

Sự ra mắt của VF e34 đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong thị trường ô tô điện Việt Nam. Mẫu xe này có giá bán hợp lý, phù hợp với nhu cầu của nhiều người tiêu dùng. Ngoài ra, VinFast còn triển khai kế hoạch xây dựng hệ thống trạm sạc điện trên toàn quốc, giúp người dùng có thể dễ dàng tiếp cận với ô tô điện.

Năm 2023, thị trường ô tô điện Việt Nam tiếp tục phát triển với sự ra mắt của nhiều mẫu xe điện mới từ các thương hiệu khác nhau, bao gồm VinFast VF 8, VinFast VF 9, Hyundai IONIQ 5, Mercedes-Benz EQS,...

Giá thành vẫn còn là rào cản giữa lớn

Ô tô điện là một giải pháp thay thế hiệu quả cho ô tô chạy xăng, dầu, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, giá thành cao vẫn là rào cản lớn khiến ô tô điện chưa thể trở nên phổ biến.

Thông thường, pin trong ô tô điện chiếm một phần lớn chi phí sản xuất và có ảnh hưởng đáng kể đến giá trị tổng của xe. Tuy nhiên, tỷ lệ chi phí của pin so với tổng giá trị của chiếc xe sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm công nghệ pin, dung lượng pin, chi phí sản xuất, quy mô sản xuất, và các thành phần khác của xe.

Hiện nay, pin xe điện chiếm một phần đáng kể của chi phí sản xuất, có thể chiếm từ 15% đến 40% (hoặc thậm chí cao hơn) của tổng giá trị của xe điện. Thế nhưng, với sự tiến bộ trong công nghệ pin và quy mô sản xuất, có thể thấy giảm giá của pin và tăng hiệu suất của nó trong tương lai.

Để minh chứng rõ hơn cho điều này, dưới đây mình xin cung cấp thêm thông tin được trích từ trang “visualcapitalist.com”, với nội dung có đề cập đến giá viên pin lắp trên một vài mẫu ô tô điện phổ biến biến hiện nay.

Trong bảng số liệu này, giá pin của các mẫu xe ô tô điện dao động từ 6.895 USD đến 22.540 USD. Mức giá này tương đương với khoảng 16% đến 32% tổng giá của ô tô. Đối với các mẫu xe có dung lượng pin lớn, như Cadillac Escalade IQ hay RAM 1500 REV, giá pin có thể chiếm tới hơn 30% tổng giá.

Hiện nay, giá cả vẫn là yếu tố quan trọng nhất đối với người tiêu dùng khi quyết định mua ô tô. Tại Việt Nam, giá xe điện cao hơn đáng kể so với ô tô chạy xăng, dầu. Giá thành cao của ô tô điện chủ yếu đến từ chi phí sản xuất pin. Pin là bộ phận chiếm tỷ trọng lớn nhất trong giá thành của ô tô điện. Chi phí sản xuất pin đang giảm dần theo thời gian, nhưng vẫn còn đang ở mức cao.

Điều gì dẫn đến giá thành pin trên ô tô điện có giá thành cao?

Nhu cầu đẩy lên khiến vật liệu sản xuất pin tăng cao

Pin là trái tim của ô tô điện, và sự đắt đỏ của nó chủ yếu đến từ việc sử dụng vật liệu hiếm. Các thành phần như lithium, cobalt và nickel, được sử dụng rộng rãi trong sản xuất pin, thường xuyên gặp tình trạng khan hiếm và tăng giá. Sự cạnh tranh giữa các ngành công nghiệp, từ ô tô điện đến điện thoại di động, làm tăng áp lực lên nguồn cung và đẩy giá lên cao.

Việc tạo ra pin hiệu suất cao và bền bỉ đòi hỏi sự đầu tư lớn vào nghiên cứu và phát triển. Các công ty sản xuất ô tô phải liên tục nỗ lực để cải thiện công nghệ pin, tăng khả năng lưu trữ năng lượng và giảm trọng lượng. Điều này kéo theo chi phí nghiên cứu và phát triển, ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành cuối cùng của sản phẩm.

Sự phức tạp trong quá trình sản xuất pin ô tô điện cũng là một yếu tố tăng chi phí. Các dây chuyền sản xuất hiện đại và thiết bị công nghệ cao là không thể tránh khỏi, và việc duy trì chúng đòi hỏi kinh phí đầu tư lớn. Sự phức tạp này cũng tăng nguy cơ sự cố sản xuất và làm tăng chi phí bảo trì.

Nguồn cung hiếm và khó tự sản xuất

Pin ô tô điện là một trong những yếu tố quan trọng nhất quyết định giá thành và khả năng cạnh tranh của xe điện. Tuy nhiên, quá trình sản xuất pin ô tô điện cũng gặp phải một số thách thức, đặc biệt là về nguồn cung và giá cả của các nguyên liệu thô chính như lithium, cobalt và nickel.

Lithium là một kim loại nhẹ, có tính dẫn điện và dẫn nhiệt cao, được sử dụng làm chất điện phân trong pin lithium-ion. Lithium là một nguyên liệu quý hiếm, trữ lượng toàn cầu chỉ ước tính khoảng 22 triệu tấn, trong đó chỉ có khoảng 2/3 là có thể khai thác. Nguồn cung lithium chủ yếu đến từ một số ít nước như Chile, Australia và Trung Quốc.

Cobalt là một kim loại màu đen, có tính dẫn điện và từ tính cao, được sử dụng làm chất xúc tác trong pin lithium-ion. Cobalt chiếm khoảng 10% trọng lượng của pin lithium-ion, và là một thành phần quan trọng giúp cải thiện hiệu suất và tuổi thọ của pin, tuy nhiên, nguồn cung của nguyên liệu này cũng rất khan hiếm. 70% nguồn cung cobalt trên thế giới đến từ Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), một quốc gia đang phát triển với tình hình chính trị không ổn định. Điều này khiến cho an ninh nguồn cung cobalt trở thành một vấn đề đáng lo ngại.

Nickel là một kim loại màu trắng bạc, có tính dẫn điện và từ tính cao, được sử dụng làm chất xúc tác trong pin lithium-ion. Nickel chiếm khoảng 20% trọng lượng của pin lithium-ion, và là một thành phần quan trọng giúp cải thiện khả năng sạc nhanh và tuổi thọ của pin. Nguồn cung nickel trên thế giới tương đối dồi dào, với trữ lượng ước tính khoảng 2,7 tỷ tấn. Tuy nhiên, sự cạnh tranh giữa các ngành công nghiệp, từ sản xuất pin đến sản xuất thép, đã làm tăng nhu cầu và giá cả của nickel.

Các vấn đề còn đang mắc phải trên pin ô tô điện

Một trong những thách thức lớn nhất là áp lực cắt giảm chi phí. Trong nỗ lực để làm giảm giá thành sản xuất, một số nhà sản xuất có thể sử dụng vật liệu kém chất lượng hoặc áp dụng các phương pháp sản xuất giảm chi phí. Tuy nhiên, việc này có thể dẫn đến việc giảm chất lượng của pin, làm suy giảm hiệu suất và đặt ra nguy cơ về an toàn. Các chất liệu không đúng chuẩn có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các vấn đề như cháy nổ pin, một hiện tượng đe dọa đến cả xe và người sử dụng.

Vấn đề cháy nổ pin là một trong những rủi ro nghiêm trọng nhất trong sản xuất pin ô tô điện. Sự nóng chảy hay nổ phát sinh từ pin không chỉ gây thiệt hại về mặt vật chất mà còn có thể đe dọa tính mạng của người sử dụng. Giải quyết vấn đề này đòi hỏi sự tập trung cao độ vào an toàn trong quá trình sản xuất và kiểm soát chất lượng, bao gồm cả việc theo dõi quy trình sản xuất và sử dụng vật liệu chất lượng cao.

Một khía cạnh khác của thách thức là đảm bảo tuổi thọ của pin. Với sự tiện ích ngày càng gia tăng như sạc nhanh và khả năng chạy xe trong môi trường nóng, pin ô tô điện đang phải đối mặt với áp lực để duy trì hiệu suất và tuổi thọ. Chu kỳ pin cần được thiết kế để chịu đựng hàng thập kỷ, từ 10-15 năm, để đảm bảo rằng xe vẫn có thể hoạt động hiệu quả trong thời gian dài mà không cần phải thay thế pin.

Thuế nhập khẩu vật liệu và sản xuất pin còn khá cao

Pin, như một phần quan trọng của hệ thống động cơ ô tô điện, đã trở thành trọng tâm của cuộc cách mạng xe hơi hiện đại. Tuy nhiên, áp lực từ các chi phí thuế nhập và sản xuất tăng cao đã tạo ra một môi trường kinh doanh khó khăn, khiến cho các nhà sản xuất phải đối mặt với những thách thức đáng kể.

Một trong những thách thức chính là áp lực tài chính. Việc tăng thuế nhập và sản xuất có thể dẫn đến việc gia tăng chi phí sản xuất pin, làm tăng giá thành cuối cùng của ô tô điện. Điều này không chỉ làm tăng áp lực cạnh tranh trong thị trường, mà còn ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận và sử dụng ô tô điện cho đa dạng người tiêu dùng.

Ngoài ra, thách thức về tài chính còn kéo theo việc nhà sản xuất cần phải tìm kiếm giải pháp để duy trì chất lượng và hiệu suất của pin mà vẫn giữ chi phí ổn định. Sự đầu tư vào nghiên cứu và phát triển để tối ưu hóa quá trình sản xuất và tăng hiệu suất của pin trở thành một nhiệm vụ khó khăn, đặc biệt khi nguồn lực tài chính bị hạn chế.

Thách thức lớn khác là áp lực để duy trì tính cạnh tranh toàn cầu. Với sự gia tăng của thuế nhập, các nhà sản xuất phải xem xét kỹ lưỡng về cách họ có thể duy trì mức giá cạnh tranh và chất lượng sản phẩm. Điều này đặt ra một yêu cầu cao về sự đổi mới liên tục và tối ưu hóa quy trình sản xuất.

Tạm kết

Trong khi công nghiệp ô tô điện đang trên đà phát triển mạnh mẽ, những vấn đề kỹ thuật liên quan đến pin vẫn đang đặt ra những thách thức không nhỏ. Việc đối mặt với tốc độ sạc, dung lượng, an toàn, và khả năng tái chế là những nhiệm vụ phức tạp đòi hỏi sự đầu tư lớn từ cả phía nhà sản xuất và cộng đồng nghiên cứu.

Khả năng cung ứng nguyên liệu và bảo vệ môi trường cũng là những vấn đề cần được ưu tiên. Việc tìm kiếm nguồn cung ứng ổn định và bền vững cho các nguyên liệu quan trọng như lithium và cobalt sẽ đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của ngành.

Nhưng mặc dù vấn đề còn nhiều, sự hợp tác giữa các nhà sản xuất, tổ chức nghiên cứu và chính phủ cung cấp động lực để đối mặt với những thách thức này. Chúng ta đang chứng kiến sự tiến bộ không ngừng và với sự cam kết này, chúng ta có thể hy vọng rằng trong tương lai gần, pin ô tô điện sẽ trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống hàng ngày, mang lại sự tiện ích và bảo vệ môi trường cho cộng đồng toàn cầu.

Xem thêm:

• Công nghệ pin Lithium-Ion cải tiến cho phép ô tô điện chạy xa hơn trong thời tiết lạnh thấu ruột non ruột già
• Bài viết chuyên mụcThị trường

Nếu như xe hơi của bạn chưa có camera hành trình, có thể tham khảo thêm các mẫu camera hành trình đang bán tại CellphoneS để trang bị cho 'xế cưng' của mình nhé!