Có thể bạn đã biết Apple gần đây đang có xu hướng "tận dụng" một vi xử lý trên nhiều dòng sản phẩm, cùng 1 dòng chip M1, M2 lại được dùng trên MacBook Air, Pro hay dòng A15 Bionic trên iPhone 13, 13 Pro. Nhiều người phỏng đoán liệu cùng một loại chip mạnh như thế thì Apple phân cấp dòng sản phẩm như thế nào? Câu trả lời là "cắt giảm" thành phần trong vi xử lý, mainboard.
Ông tổ tối ưu, chúa tể tận dụng là những từ phù hợp nhất để đề cập đến Apple. Sử dụng cùng một con SoC nhưng vẫn phân chia phân khúc quá rõ ràng, không sợ tình trạng tự canh tranh lẫn nhau (cannibalization). Đồng thời cách làm này còn khiến cho Apple tiết kiệm được chi phí sản xuất rất nhiều trong thời đại khan hiếm chip hiện nay.
Tản mạn về "phốt" tốc độ SSD trên MacBook Air M2
Dạo gần đây MacBook Air và Pro M2 đã được mở bán đại trà và dĩ nhiên đã được lượng lớn tech reviewer và các trang tin trải nghiệm, đánh giá cũng như mổ xẻ về cả phần mềm lẫn phần cứng. MacBook Air M2 là một sự lột xác về mặt thiết kế cho dòng Air, cùng với chip M2 được nâng cấp về sức mạnh nhân CPU lẫn đồ hoạ. Cứ tưởng rằng đây sẽ tiếp tục là một thiết bị khuyên đảo thị trường laptop gần 30 triệu với đông đảo người dùng sử dụng và ủng hộ thì dòng MacBook Air M2 lại gặp phốt "phân biệt đối xử" đối với phiên bản dung lượng 256GB.
Tốc độ SSD trên MacBook Air M2 bản 256GB chậm hơn nhiều so với phiên bản dung lượng cao hơn, thậm chí còn chậm hơn tốc độ trên MacBook Air M1 256GB từ 30 - 50%. Đây được xem là một bước "cải lùi" lớn vì tốc độ đọc ghi của SSD sẽ ảnh hưởng đến quá trình di chuyển dữ liệu, vốn được sử dụng thường xuyên. Được biết, Apple chỉ sử dụng một chip nhớ NAND 256GB trên bo mạch mới thay vì 2 chip 128GB trên bo mạch cũ, dẫn đến việc tốc độ của 1 chip nhớ "đuối" hơn so với 2 chip cùng chạy song song.
Bản 256GB trên MacBook Pro, Air M2 chỉ dùng 1 chip nhớ
Vấn đề này được đồn đoán là tuyệt chiêu phân cấp sản phẩm để "lùa" người dùng nâng lên phiên bản bộ nhớ cao hơn. Cũng có một số ý kiến cho rằng đây là cách mà Apple tối ưu hoá dây chuyền sản xuất và tiết kiệm chi phí trong bối cảnh nguồn cung chip toàn cầu vẫn còn chưa ổn định. Hoặc đơn giản là Apple muốn cả hai, vừa tiết kiệm chi phí sản xuất vừa upsale được cho khách hàng, mặc cho việc bị "cà khịa" là MacBook nhưng tốc độ SSD thua laptop Windows mười mấy triệu.
Chiêu cắt tốc độ này của Apple không hề mới
Thật ra đây không phải lần đầu Apple "cắt" tốc độ đọc ghi của bộ nhớ. Quay ngược thời gian vào những thời điểm ra mắt iPhone 7/7 Plus, Apple đã bị chỉ trích dùng chip nhớ 32GB tốc độ chậm hơn gần 8 lần so với phiên bản 128GB và 256GB dẫn đến các điểm số, các tác vụ trên máy không được ổn định. Ở thời điểm đó Apple càng bị mang tiếng "hút máu" nhiều hơn, bởi vì việc nâng từ 32Gb lên 128GB sẽ phải trả chi phí khá cao nhưng nỡ lòng nào Apple lại đi cắt tốc độ bộ nhớ trên dòng flagship bấy giờ của mình đến như vậy.
Nhưng sau vụ việc đó, bản base của iPhone đã được nâng lên bộ nhớ 64GB mặc định nên việc tốc độ chip khác biệt cũng không ai còn để ý nữa. Cho đến hôm nay, vụ việc Apple với sự phân cấp chip M2 đã lật lại phốt khi xưa.
Không phải lần đầu Apple chơi trò cắt tốc độ SSD
Không cắt SSD thì cắt nhân đồ hoạ
Không chỉ có sở trường cắt tốc độ SSD, Apple còn trò khác sử dụng nhiều hơn hẳn là cắt nhân đồ hoạ của dòng sản phẩm. Như trên MacBook Air M1 bản 256GB sẽ chỉ có 7 nhân GPU thay vì 8 nhân GPU hay chính dòng chip M2 256GB cũng bị giảm nhân đồ hoạ còn 8 so với 10 nhân trên bản 512GB. Bên phía điện thoại, chip A15 Bionic trên iPhone 13 chỉ có 4 nhân GPU thay vì 5 như trên dòng Pro và Pro Max. Từ 2 năm trở lại đây, mỗi lần xem tên chip của Apple lại phải coi rõ thông số, vì cùng một dòng vi xử lý nhưng lại có cấu hình chênh lệch nhau.
Chung quy lại, tất cả hình thức "cắt giảm" đều chung mục đích tạo ra khoảng cách lớn từ bản tiêu chuẩn so với bản nâng cấp, từ đó gây ra hiệu ứng chim mồi để phân cấp, kích thích người mua chịu bỏ hầu bao. Cần bỏ ra khoảng 300 USD (hơn 6 triệu) thì người dùng có thể nâng bộ nhớ SSD đồng thời nâng cả card đồ hoạ trên MacBook Air M2, có hơi mắc quá không ta?
Bóp option cơ bản để người mua chọn option cao, rất Apple
Theo cảm nhận cá nhân, so với SSD thì việc cắt nhân đồ hoạ đỡ "thốn" hơn. Tốc độ SSD thứ nhiều người dùng sẽ cảm nhận mỗi ngày, đặc biệt với những ai xử lý nhiều file nặng, chuyển qua lại giữa các dữ liệu lớn trên MacBook. Còn nhân đồ hoạ thì mang nhiều giới hạn người dùng hơn, chỉ ai dựng phim, ảnh hay chơi game nhiều thì có lẽ mới phát huy hết tiềm năng của GPU. Nhưng tệp khách hàng của MacBook Air M2 lại không đặt nặng hoàn toàn vào đồ hoạ, ai lại đi mua một con máy không có quạt về render?
Một con chip, nhiều phân khúc - Cách Apple tối ưu chuỗi cung ứng vi xử lý
Ngoài để kích cầu người tiêu dùng nâng cấp lên phiên bản đắt tiền hơn. Việc chia một dòng chip thành nhiều phiên bản còn giúp ích cho việc quảng bá và phân phối. Về mặt quảng bá, có thể thấy Apple sẽ chỉ khoe về sức mạnh của vi xử lý M1, M2 chứ không hề bảo sức mạnh của vi xử lý M1 7 nhân GPU hay 8 nhân, sức mạnh MacBook Air M2 256GB hay 512GB. Dẫu có khác biệt về sức mạnh, tốc độ ổ cứng, đồ hoạ ở các phiên bản nhưng Apple đều giới thiệu, quảng bá cho dòng chip, dẫn đến người dùng lầm tưởng rằng chip trên bản nào cũng có sức mạnh tựa nhau.
Sản xuất chip càng nhiều, Apple càng tiết kiệm
Về mặt phân phối, Apple sử dụng một dòng vi xử lý rồi "cắt" nhân đồ hoạ, bỏ bớt chip SSD đều giúp ích rất nhiều cho quy trình sản xuất cũng như cung ứng sản phẩm. Cùng một dây chuyền sản xuất A15 Bionic nhưng vẫn làm được cho 2 phân khúc khác nhau. Thay vì đặt hàng chip nhớ 128GB chỉ để phục vụ về mặt tốc độ cho bản base 256GB thì thôi đặt một chip nhớ 256GB cho tiện, lại còn tận dụng được cho bản 512GB.
Trong bối cảnh vẫn còn hiện tượng thiếu chip toàn cầu, thì bước tối ưu hoá quy trình sản xuất, phân phối vi xử lý này của Apple lại tiết kiệm được nhiều về mặt chi phí. Càng sản xuất nhiều thì giá thành trên mỗi sản phẩm sẽ giảm, đây là một lý thuyết khá phổ biến trong kinh tế học. Một loại chip trên nhiều dòng máy thì sẽ lượng chip sản xuất sẽ tăng, đồng thời giá thành sẽ giảm theo.
Người mua bản 256GB GPU 7 nhân đâu biết đây là tốc độ của GPU 8 nhân?
Cả hai yếu tố kết hợp lại đã mang đến cho Apple một mô hình sản xuất vi xử lý mới siêu lợi nhuận, phù hợp để phát triển nhiều phân khúc sản phẩm cùng một lúc. Khác với các hãng đối thủ, một tên dòng chip sẽ thường gắn liền với phân khúc người dùng mục tiêu, như Intel Core I3 giá tốt, cấu hình hơi yếu, Core I5 tầm trung, xử lý tạm ổn,... hay bên điện thoại là Chip Snapdragon đầu 8 flagship và đầu 7 cận cao cấp. Trong khi các hãng đối thủ đang ráng "đẻ" nhiều dòng sản phẩm để cạnh tranh thì Apple chỉ làm ra 1 rồi biến hoá thần thông thành nhiều phân khúc.
Tuy nhiên, điều này có lẽ lại không thân thiện với người mua hàng bởi vì họ phải chú ý đến các thành phần cấu hình trong chip. Đặc biệt, đối với những khách hàng không rành về thông số khi đi mua máy sẽ bị bối rối, họ sẽ phải tiếp nhận nhiều thông tin về cấu hình, các phiên bản option về đồ hoạ, SSD làm cho việc chọn lựa khó khăn hơn. Khó quá thì họ đi mua máy khác, biết đâu bất ngờ?
Tạm kết
Apple đã tận dụng lại tuyệt chiêu cũ để phân cấp các phân khúc sản phẩm, đặc biệt là các sản phẩm nằm ở mức "giá rẻ" của công ty bằng việc cắt giảm thành phần của chip đầu bảng để đem lên sản phẩm bản tiêu chuẩn. Phương thức phân chia sản phẩm này hi vọng sẽ không ra quá nhiều hiểu lầm cũng như sự bối rối của người mua trong tương lai, bởi không phải ai cũng hiểu hết những thông số.
Danh sách MacBook đang được quan tâm nhiều tại CellphoneS
Mời bạn tham gia group Facebook của Sforum.vn cùng
nhau trao đổi, thảo luận các thông tin hot về thị
trường công nghệ Việt Nam, tham gia ngay
tại: Sforum – Sunsee
Tech.
Smember
0 Hỏi đáp