So sánh CPU và GPU: Cái nào quan trọng hơn?

Khám phá ngay CPU và GPU, cái nào quan trọng hơn trên laptop, PC, điện thoại, trong AI. Làm cách nào để chọn mua phù hợp với nhu cầu?

Trong thế giới công nghệ, CPU và GPU luôn là hai thành phần trung tâm quyết định hiệu năng của máy tính, laptop, smartphone và cả các hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI). Nhiều người thường đặt câu hỏi: CPU và GPU là gì? CPU vs GPU cái nào quan trọng hơn? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất, so sánh chi tiết và biết cách lựa chọn phù hợp với nhu cầu.

So sánh CPU và GPU chi tiết 

CPU (Central Processing Unit) được phát triển và xây dựng từ hàng ngàn bóng bán dẫn, có nhiều lõi xử lý thông tin. Vì vậy, CPU còn được gọi là bộ não của máy tính, xử lý các thuật toán đám mây hiện đại, thực hiện theo những câu lệnh từ máy tính và hệ điều hành của bạn. CPU vô cùng quan trọng trong việc giúp các tác vụ chạy mượt mà hơn.

Đối với GPU được thiết kế nhiều lõi, chuyên dụng hơn, các lõi đem lại hiệu năng hoạt động mạnh mẽ bằng cách làm việc cùng nhau, chia các tác vụ xử lý trên nhiều lõi đồng thời. GPU giúp xuất hình ảnh và đồ hoạ của thiết bị thông minh sắc nét, tạo cảm giác xem phim, chơi game cực đã.

GPU và CPU trong từng thiết bị

GPU và CPU mỗi bộ phận sẽ đóng vai trò khác nhau, đảm bảo đem lại hiệu suất hoạt động của thiết bị tối đa.

CPU và GPU trong laptop và PC

CPU trong laptop thường được thiết kế theo hướng tiết kiệm điện năng như dòng U, P, H của Intel; dòng Ryzen U, HS, HX của AMD. Số nhân, xung nhịp và cache thường thấp hơn so với PC để cân bằng giữa hiệu suất và thời lượng pin. CPU trên PC thường mạnh mẽ hơn, có nhiều nhân, xung nhịp cao, cache lớn, phù hợp cho game, đồ họa, lập trình và tác vụ nặng. Hệ thống tản nhiệt tốt hơn giúp CPU PC duy trì hiệu năng ổn định trong thời gian dài.

Đối với GPU, laptop có thể tích hợp GPU trong CPU, đủ để người dùng có thể thực hiện các tác vụ cơ bản. Với laptop gaming hoặc workstation, thường có GPU rời, hiệu suất mạnh mẽ, tuy nhiên vẫn yếu hơn so với các dòng PC chất lượng. GPU trên PC mạnh vượt trội, đặc biệt các card đồ họa rời cao cấp (RTX, Radeon). Hệ thống nguồn và tản nhiệt cho phép GPU hoạt động tối đa, phù hợp chơi game AAA, dựng phim 3D, AI và Deep Learning.

CPU và GPU trong smartphone

Cũng tương tự như laptop, PC, trên thiết bị điện thoại thông minh, CPU có tác dụng chính là bộ xử lý trung tâm đảm bảo vận hành hệ thống, hỗ trợ ứng dụng chạy và quản lý đa nhiệm. Điều này đem lại phản hồi nhanh chóng và hoạt động ổn định. GPU có chứng năng hỗ trợ xử lý đồ hoạ, tính toán song song, tối ưu hoá hiệu suất đồ hoạ. Một số GPU nổi bật thường được sử dụng trên điện thoại: Qualcomm Snapdragon), Mali (ARM), Apple GPU (A-series, M-series),...

CPU và GPU trong trí tuệ nhân tạo

Trong AI, CPU chính là trái tim của mọi máy chủ hay hệ thống phần cứng AI, từ trung tâm dữ liệu. Đây là thành phần quyết định sức mạnh tính toán, khả năng mở rộng và mức độ thành công của một giải pháp AI. Nhờ khả năng xử lý các phép toán phức tạp như nhân ma trận, bộ xử lý AI đảm bảo hiệu năng cho những khối lượng công việc nặng nề, từ phân tích và dự đoán nâng cao, học máy, thị giác máy tính, mô phỏng khoa học, AI tạo sinh cho tới xử lý ngôn ngữ tự nhiên.

GPU trong trí tuệ nhân tạo được biết là bộ xử lý mạnh mẽ, được thiết kế để tăng tốc xử lý dữ liệu khổng lồ nhờ khả năng tính toán song song. Với hàng trăm đến hàng chục ngàn lõi, GPU có thể thực hiện nhiều phép tính đồng thời, giúp rút ngắn đáng kể thời gian xử lý.

Trong lĩnh vực AI và deep learning, GPU đặc biệt quan trọng vì các thuật toán thường đòi hỏi hàng triệu phép nhân ma trận và phép toán vectơ. Nếu chỉ dựa vào CPU, việc huấn luyện mạng nơ-ron quy mô lớn có thể kéo dài nhiều ngày, thậm chí nhiều tuần. GPU giải quyết hạn chế này bằng cách cung cấp sức mạnh tính toán vượt trội, giúp quá trình huấn luyện nhanh hơn, hiệu quả hơn.

Giữa CPU và GPU: Cái nào quan trọng hơn?

CPU và GPU đều rất quan trọng, nhưng mức độ cần thiết lại phụ thuộc trực tiếp vào mục đích sử dụng. Nếu nhu cầu của bạn chỉ cần một chiếc máy tính cơ bản để thực hiện các tác vụ văn phòng, không quá phức tạp thì không cần thiết phải có GPU, chỉ cần CPU có tích hợp đồ hoạ đi kèm là được. Bạn chỉ cần chọn một CPU đủ mạnh là có thể thực hiện các tác vụ một cách mượt mà, nhanh chóng mà không lo giật lác.

Tuy nhiên, nếu bạn cần một thiết bị có hiệu năng và sức mạnh lớn, cùng với khả năng xử lý đồ hoạ tốt thì bạn cần chọn một chiếc máy tính, thiết bị có CPU và GPU bổ trợ cho nhau. Đặc biệt nếu công việc của bạn thường xuyên chơi game, thiết kế đồ họa, dựng phim, hay làm việc với AI/ML, GPU mới là yếu tố quyết định hiệu năng. Lựa chọn lý tưởng nhất là sự cân bằng giữa CPU và GPU, để máy tính hoạt động trơn tru trong nhiều tình huống khác nhau.

Cách chọn CPU và GPU phù hợp

Khi lựa chọn, bạn nên cân nhắc nhu cầu thực tế thay vì chạy theo thông số quá cao cấp:

• Người dùng phổ thông: chỉ cần CPU 4–8 nhân, GPU tích hợp là đủ.
• Game thủ: nên ưu tiên GPU rời mạnh (RTX 4060/4070 trở lên), CPU tầm trung khá (Intel Core i5/i7 hoặc Ryzen 5/7).
• Designer, 3D artist, video editor: cần GPU cao cấp (RTX 4080/4090, Radeon Pro) và CPU đa nhân để hỗ trợ render.
• Nghiên cứu AI, deep learning: GPU là trung tâm, CPU chỉ cần đủ mạnh để hỗ trợ.

Một số mẹo khi chọn CPU và GPU

Khi mua máy tính hay laptop, việc lựa chọn CPU và GPU phù hợp là yếu tố quyết định hiệu năng tổng thể. Hiểu rõ nhu cầu sử dụng sẽ giúp bạn biết nên ưu tiên CPU mạnh để xử lý đa nhiệm, dữ liệu, hay tập trung vào GPU cho gaming, đồ họa và AI. 

Khi nào cần ưu tiên CPU mạnh hơn GPU?

Trong nhiều trường hợp, một CPU mạnh sẽ quan trọng hơn GPU. Đặc biệt, nếu bạn chủ yếu liên quan đến xử lý dữ liệu, lập trình hoặc đa nhiệm văn phòng. Chẳng hạn, việc mở hàng chục tab trình duyệt, làm việc song song với Word, Excel, PowerPoint, hay vận hành phần mềm kế toán, quản lý dữ liệu đều dựa vào khả năng tính toán và quản lý luồng của CPU nhiều hơn là sức mạnh đồ họa. Đối với lập trình viên, CPU mạnh giúp biên dịch code nhanh, chạy máy ảo ổn định. Đồng thời giảm thời gian build và test, mang lại hiệu suất làm việc vượt trội so với việc chỉ nâng cấp GPU.

Khi nào cần GPU mạnh hơn CPU?

Bạn nên ưu tiên GPU mạnh hơn CPU khi nhu cầu công việc hoặc giải trí tập trung vào các tác vụ nặng về đồ họa và xử lý song song cùng với tác vụ AI. GPU được thiết kế với hàng nghìn nhân xử lý, phù hợp cho những công việc cần tính toán đồng thời khối lượng dữ liệu lớn mà CPU không tối ưu bằng.

Trong lĩnh vực giải trí, GPU mạnh đặc biệt quan trọng với chơi game. Các tựa game hiện đại thường đòi hỏi khả năng dựng hình 3D, xử lý hiệu ứng ánh sáng, đổ bóng và chi tiết môi trường phức tạp. Một GPU cao cấp sẽ mang lại trải nghiệm mượt mà ở độ phân giải cao và tốc độ khung hình ổn định, trong khi CPU chỉ cần đủ mạnh để không gây nghẽn hiệu năng.

Mời bạn tham khảo thêm một số dòng CPU chất lượng tại CellphoneS:

Bài viết trên đây đã chia sẻ tới bạn về CPU và GPU, thông tin trên hy vọng bạn sẽ hiểu thêm về tầm quan trọng của CPU và GPU trên các thiết bị điện tử. Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào hoặc muốn biết thêm thủ thuật máy tính nào hãy để lại comment bên dưới để được chúng tôi tư vấn thêm nhé!

Xem thêm các bài viết tại chuyên mục: Máy tính - Laptop - Tablet