CPU máy tính

CPU - Bộ vi xử lý máy tính quá quen thuộc và không người dùng nào không biết đến nó trước khi chọn mua máy tính. Tuy nhiên, nếu không rành về chip máy tính thì bạn cũng đừng lo lắng. Bài viết sau đây sẽ cung cấp đến bạn đầy đủ thông tin về bộ phận quan trọng này của máy tính.

CPU - Bộ vi xử lý trung tâm mạnh mẽ, ấn tượng

CPU máy tính hay còn có tên đầy đủ là Central Processing Unit, là bộ xử lý trung tâm hay thường được gọi là bộ não của máy tính. CPU xử lý thông tin, dữ liệu và toàn bộ thao tác của máy tính hay chiếc điện thoại thông minh,...

Nếu tốc độ xử lý của chip máy tính nhanh, thì hiệu suất hoạt động cũng như xử lý các tác vụ trên máy tính cũng sẽ nhanh hơn. Nhờ đó, giúp cho các công việc của người dùng được thực hiện một cách nhanh chóng, hiệu quả.

CPU máy tính hoạt động, làm việc ra sao? 

Đã bao giờ bạn tò mò chiếc CPU máy tính hoạt động như thế nào để có thể thực hiện được các phép tính phức tạp một cách nhanh chóng? Về cơ bản, quy trình hoạt động, làm việc của bộ vi xử lý gồm 3 bước sau đây:

Quá trình tìm nạp

Quá trình tìm nạp (Fetch) của CPU tương đương với việc nhận lệnh. Bộ vi xử lý sẽ lấy các lệnh dưới dạng một chuỗi số và lưu vào bộ nhớ RAM. Mỗi lệnh chỉ là một phần nhỏ trong chu trình vận hành nên CPU cần phải biết được lệnh nào sẽ xuất hiện kế tiếp.

Địa chỉ của lệnh hiện tại sẽ được CPU máy tính lưu bởi một bộ đếm PC (Program Counter). PC và các lệnh sẽ được lưu vào Instruction Register (thanh ghi lệnh). Sau đó, địa chỉ lệnh trong PC sẽ tăng lên để tham chiếu đến địa chỉ lệnh tiếp theo.

Quá trình giải mã

Ở quá trình tìm nạp, lệnh đã được lưu trữ trong thanh ghi lệnh. Lúc này, CPU sẽ thực hiện truyền lệnh tới một mạch được gọi là bộ giải mã lệnh (Instruction Decode). 

Bộ giải mã lệnh sẽ chuyển đổi các lệnh thành tín hiệu và chuyển đến các phần khác. CPU quyết định lệnh nào sẽ thực hiện công việc gì.

Quá trình thực thi

Đến bước này, các lệnh đã được giải mã hoàn toàn và được gửi đến các bộ phận liên quan của CPU. Các thành phần sẽ lấy dữ liệu và tính toán, xử lý để cho ra kết quả.

Sau khi xử lý xong, kết quả thường được chip máy tính ghi vào thanh ghi và có thể được tham chiếu bởi các lệnh khác để tiếp tục việc tính toán. Hoặc, kết quả có thể lưu xuống HDD, SSD.

CPU - Chip máy tính có cấu tạo thế nào?

CPU máy tính bàn bao gồm 5 thành phần, mỗi thành phần sẽ có những đặc điểm cũng như các tính năng riêng biệt. Mời bạn cùng tìm hiểu chi tiết từng thành phần ngay sau đây:

Khối điều khiển

Khối điều khiển sẽ phiên dịch lệnh xuất phát từ chương trình và điều khiển các hoạt động xử lý chính xác. Nó là thành phần cốt lõi của CPU xử lý, gồm có các mạch logic kết hợp linh kiện laptop bán dẫn.

Khối tính toán

Khối tính toán của CPU sẽ hỗtrợ giải các phép toán về số học, logic và trả kết quả về các bộ phận lưu trữ như thanh ghi hoặc bộ nhớ.

Các thanh ghi

Các thanh ghi trong CPU sẽ lưu trữ tạm thời những toán hạng, địa chỉ ô nhớ hay các thông tin điều khiển. Nó có nhiều loại và mỗi loại sẽ có chức năng riêng biệt. Trong đó, thanh ghi có vai trò quan trọng nhất là bộ đếm chương trình (PC - Program Counter).

Opcode

Opcode là nơi chứa mã máy của CPU máy tính (không bắt buộc phải có).

Phần điều khiển

Phần này sẽ giúp kiểm soát các khối và tần số xung nhịp. Mạch xung nhịp trên đồng hồ giúp đồng bộ hóa hoạt động xử lý trong và ngoài CPU.

CPU có hình dạng thế nào?

CPU có kích thước nhỏ, hình chữ nhật hoặc hình vuông tùy theo mẫu mã. Các góc, cạnh của CPU được thiết kế đặc biệt để có thể đặt chip vừa khít vào socket trên bo mạch chủ. Mặt dưới là hàng trăm chân kết nối được nối vào mỗi lỗ tương ứng trên socket CPU.

Tuy có kích thước rất nhỏ nhưng CPU được tạo thành từ hàng triệu bóng bán dẫn sắp xếp sát nhau trên một bảng mạch nhỏ. Cho đến thời điểm hiện tại, trên thị trường đang có hàng chục loại socket khác nhau trên bo mạch chủ. Mỗi socket chỉ hỗ trợ các loại chip máy tính cụ thể và mỗi bộ đều có cách bố trí chân khác nhau.

Cần quan tâm thông số nào khi chọn CPU máy tính

Mỗi CPU máy tính bàn có một bảng nhiều thông số khác nhau. Tuy nhiên, khi chọn mua chip máy tính, bạn chỉ cần lưu ý những thông số sau:

Tốc độ xung nhịp của bộ vi xử lý

Đây là tốc độ mà CPU máy tính hoạt động. Đơn vị đo là Gigahertz (GHz). Chỉ số xung nhịp càng cao thì bộ vi xử lý hoạt động càng nhanh. Hiện nay, đa phần các bộ vi xử lý đều được tích hợp khả năng tự điều chỉnh xung nhịp sao cho phù hợp với nhiệt độ hiện tại của máy tính. Do đó, trên linh kiện máy tính này luôn có mức độ xung nhịp tối thiểu và tối đa.

Core của bộ vi xử lý

Core là nhân của CPU máy tính bàn. Mỗi loại chip máy tính sẽ được cấu tạo từ nhiều nhân. Và mỗi nhân là một đơn vị xử lý độc lập một dãy các chỉ dẫn của hệ thống. Nhờ việc sắp xếp cũng như phân chia khối lượng công việc giữa các nhân của bộ vi xử lý mà đã giúp cho hệ thống có thể chạy nhiều chương trình trong cùng lúc. Do đó, CPU có nhiều nhân thì khả năng xử lý sẽ nhanh hơn, giúp tối ưu hóa công việc một cách đáng kể.

Thread của bộ vi xử lý

Thread (luồng) trong CPU sẽ giúp chia sẻ thông tin dữ liệu với các luồng khác trong cùng tiến trình. Thread giúp cho các chương trình cùng lúc xử lý được nhiều việc hơn.

Số chân cắm của bộ vi xử lý

Đây là thành phần quan trọng bắt buộc bạn cần phải lưu ý khi mua CPU máy tính. Nó không chỉ là nối bộ vi xử lý và mainboard mà còn cố định vị trí của chip máy tính, tạo sự chắc chắn để tránh xê dịch khi di chuyển PC. Ngoài ra, chân cắm còn giúp truyền tải thông tin dữ liệu giữa CPU với mainboard.

Card đồ họa tích hợp của bộ vi xử lý

Card đồ họa tích hợp GPU sẽ giúp xử lý đồ họa, chế độ 3D thuận tiện nhất khi máy không có hoặc chưa gắn card rời. Dùng CPU có card đồ họa tích hợp rất có lợi, đặc biệt là khi gặp sự cố với card màn hình rời.

Tốc độ xử lý của CPU bao nhiêu là nhanh?

Tốc độ xử lý, tần số PC hay còn gọi là tốc độ xung nhịp CPU máy tính thể hiện số chu kỳ mà chip máy tính có thể xử lý được trong một giây và được đo bằng đơn vị Hz. Tốc độ xử lý càng cao, CPU càng thực hiện được nhiều phép tính, đồng nghĩa với hiệu suất máy tính cao hơn. 

Ngày nay, tốc độ xử lý từ 3.5 GHz trở lên được xem là tốc độ nhanh, có thể đáp ứng tốt các nhu cầu hằng ngày của người dùng, chơi game mượt mà. Bên cạnh đó, các dòng CPU tiên tiến hiện nay còn được trang bị khả năng ép xung giúp tăng cường tốc độ xử lý, mang đến hiệu suất vượt trội.

Thương hiệu CPU máy tính uy tín, chất lượng

Dưới đây là tổng hợp các thương hiệu CPU máy tính bàn chất lượng, được sử dụng phổ biến tại thị trường Việt Nam:

CPU AMD

CPU AMD là thương hiệu chip máy tính lớn thứ 2 thế giới chỉ sau Intel. Không chỉ với bộ vi xử lý, mà card đồ họa của AMD cũng được sử dụng rất phổ biến và cạnh tranh trực tiếp với nVidia.

Hiện nay, các dòng sản phẩm của CPU AMD được thiết kế vô cùng đa dạng, mang nhiều đặc điểm nổi bật, được nhiều người dùng đánh giá cao. Không chỉ có cấu hình mạnh mà những dòng chip này còn được yêu thích nhờ vào quá trình xử lý dữ liệu nhanh chóng, tạo trải nghiệm mượt mà trong suốt thời gian sử dụng.

CPU Intel

Intel - thương hiệu CPU máy tính lớn nhất thế giới, được yêu thích bởi hầu hết tín đồ công nghệ và gần như chiếm lĩnh hoàn toàn thị trường CPU dành cho máy tính PC và laptop.

Trải qua gần 50 năm phát triển, CPU Intel đã trở thành một thương hiệu khó có đối thủ nào vượt qua được. Vi xử lý được sản xuất bởi Intel ngày càng cải tiến mạnh mẽ, đáng gờm mà giá lại rẻ.

Gợi ý các dòng CPU máy tính bàn cao cấp nên dùng

Dưới đây là tổng hợp một số dòng chip máy tính cao cấp, chất lượng, được nhiều người dùng yêu thích và tin tưởng:

Các dòng CPU Intel nên dùng:

- CPU Intel Pentium: Đây là loại chip máy tính tầm trung, chúng được thiết kế với hiệu năng ổn định cùng mức giá cạnh tranh. Loại chip này được thiết kế đặc biệt với 4 nhân, 2 lõi cùng mức xung nhịp luôn giao động trong khoảng 1.1 GHz - 3.5 GHz

- CPU Intel Celeron: Đây là loại vi xử lý giá thấp, được thiết kế chủ yếu dành cho một số dòng máy tính có giá thành rẻ, thường phù hợp với dân văn phòng, người thường xuyên thực hiện các thao tác trên excel, word, email.

- CPU Intel Xeon: Đây là một trong những loại chip máy tính được thiết kế với 3 dòng sản phẩm nổi bật là E3, E5 và E7. Loại vi xử lý này thường hướng đến các đối tượng khách hàng là doanh nghiệp. Những người thường xuyên sử dụng các máy trạm, Server.

- CPU Intel Core i: Đây là dòng sản phẩm nổi bật được nhiều người sử dụng nhất tính đến thời điểm hiện tại. Bao gồm chủ yếu 4 dòng sản phẩm như Core i3, core i5, core i7, core i9. Mỗi chip máy tính này cũng được thiết kế với các ưu điểm đặc trưng riêng.

Các dòng CPU AMD nên dùng

- CPU AMD Ryzen phổ thông: Đây là bộ vi xử lý sử dụng hoàn toàn socket AM4 với các dòng sản phẩm chủ đạo, nổi bật như Ryzen 3, Ryzen 5, Ryzen 7 và Ryzen 9

- CPU AMD FX: Là dòng chip máy tính sử dụng chủ yếu socket AM, chỉ hỗ trợ cho các dòng Ram DDR3, tuy nhiên vẫn có thể đáp ứng tốt nhu cầu giải trí cũng như các nghiệp vụ văn phòng một cách mượt mà 

- CPU AMD Athlon: Là bộ vi xử lý giá siêu rẻ, chạy chủ yếu trên nền tảng socket AM4. Tuy nhiên, dòng chip này lại có hiệu năng không quá vượt trội nên chưa được sử dụng phổ biến.

- CPU AMD Threadripper: Là bộ vi xử lý được chạy trên socket TR4 là chủ yếu, do đó, chúng phải cần đến mainboard chuyên dụng để tận dụng sức mạnh một cách tối đa.

- CPU AMD Epyc: Đây chính là loại chip máy tính có chứa đến hai nền tảng socket cùng với băng thông hơn 122% góp phần mang lại hiệu suất hoạt động cao.

Cần lưu ý gì khi chọn lựa CPU máy tính?

Trước khi lựa chọn mua CPU máy tính, người dùng cần quan tâm đến nhiều yếu tố để có thể tìm được sản phẩm phù hợp với bản thân. Cụ thể đó là những yếu tố sau:

Chọn lựa thương hiệu CPU

Hiện nay, Intel và AMD là 2 thương hiệu sản xuất CPU phổ biến, dẫn đầu trong danh sách các lựa chọn của người dùng. Thương hiệu Intel có phần quen thuộc hơn bởi thời gian phát triển đã khá lâu đời. Intel đã cho ra mắt nhiều dòng chip máy tính trải dài trong phân khúc từ Core i3, i5, i7 cho đến i9, dễ dàng phù hợp với nhiều đối tượng. Và cũng chính vì thế, nhiều hãng sản xuất main đã dành sự ưu tiên hơn cho chip Intel.

CPU AMD nổi bật với giá thành khá rẻ, phù hợp với mọi đối tượng kể cả những người có tài chính không mấy dư dả. Tuy nhiên, chip AMD tỏa ra lượng nhiệt lớn hơn Intel trong quá trình sử dụng. Vì vậy, người dùng cần chú ý nhiều hơn về việc cải thiện, nâng cấp hệ thống.

Chọn loại CPU tương thích với socket

Nếu bạn là người ít hoặc không có ý định nâng cấp CPU máy tính, bạn có thể không cần quan tâm tới socket. Tuy nhiên, nếu bạn là người đam mê công nghệ, thích nâng cấp bộ vi xử lý thì cần quan tâm nhiều đến yếu tố socket. 

Hiện nay, các dòng CPU Intel đang sử dụng 3 socket phổ biến là LGA2011, LGA1155, và socket LGA1150 mới nhất. Còn thương hiệu AMD phổ biến với loại socket AM3, dùng được cho cả phân khúc chip giá rẻ cho tới các mẫu cao cấp 8 nhân. Tổng kết lại, người dùng có nhu cầu nâng cấp chip máy tính lâu dài cần chọn các mẫu socket trên cũng như chọn CPU tương thích với chúng. 

Chọn CPU có số nhân, luồng xử lý phù hợp

Thông thường, chúng ta biết rằng CPU máy tính có số nhân càng nhiều thì khả năng xử lý càng mạnh mẽ. Điều này tuy đúng nhưng vẫn chưa đủ, số nhân xử lý nhiều đồng nghĩa với chip càng mạnh chỉ khi bạn thực sự dùng đến chúng. 

Vì vậy, quyết định lựa chọn CPU có bao nhiêu nhân, bạn cần căn cứ vào nhu cầu sử dụng. Nếu bạn thường xuyên sử dụng máy cho các nhu cầu lướt web, ứng dụng văn phòng, chơi game, thiết kế,... hãy cân nhắc đến việc lựa chọn con chip 4 nhân. Còn nếu bạn có nhu cầu cao hơn như kết xuất 3D, encode video, đa nhiệm phức tạp,... thì nên lựa chọn dòng chip có nhiều nhân hơn và được tích hợp công nghệ siêu phân luồng.

Chọn tốc độ xung nhịp của CPU phù hợp

Tương tự với số nhân, số lượng, tốc độ xung nhịp của CPU máy tính càng lớn càng cho khả năng xử lý nhanh chóng, giúp tăng cường hiệu suất máy tính. Tuy nhiên, nếu bạn không có nhu cầu quá cao thì không nên lựa chọn chip máy tính có thông số xung nhịp khủng, điều đó sẽ làm tăng khoản chi phí mà bạn cần bỏ ra.

Ngoài ra, một số dòng CPU trên thị trường hiện nay cho phép người dùng ép xung thủ công. Điều đó giúp chúng ta có thể điều chỉnh cài đặt của CPU, kiểm soát mức độ phù hợp với nhu cầu để giảm thiểu tình trạng CPU bị quá nhiệt.

Chọn CPU có card đồ họa phù hợp

Card đồ họa tích hợp trên CPU máy tính cũng là một trong những yếu tố quan trọng mà người dùng cần quan tâm. Tuy card đồ họa tích hợp trên chip vẫn không thể so sánh được với card đồ họa rời, nhưng chúng vẫn đem lại sự cải tiến về hiệu năng rất lớn, đặc biệt đối với các dòng laptop siêu mỏng, máy AiO, các dòng máy tính giá rẻ,...

Nếu bạn là người thường xuyên chơi game, làm các công việc thiết kế đòi hỏi cấu hình cao thì hãy chọn CPU có tích hợp card đồ họa chất lượng. Hiện nay, đồ họa tích hợp của dòng chip AMD được người dùng đánh giá cao hơn so với Intel. 

Chọn bộ nhớ đệm CPU phù hợp với nhu cầu

Bộ nhớ đệm (cache) của CPU máy tính là vùng nhớ nhanh có nhiệm vụ lưu trữ dữ liệu để chờ phần cứng xử lý. Đây cũng là một tiêu chí cần quan tâm trong việc chọn mua CPU, người dùng cần chọn thông số cache sao cho phù hợp với nhu cầu.

Bộ nhớ đệm càng cao đem lại sự cải thiện càng lớn về hiệu năng, nhưng thường chỉ đối với các tác vụ tiêu tốn nhiều băng thông như nén video hay encode. Hiện nay, các dòng CPU trên thị trường có thông số cache thường nằm trong khoảng 3MB đến 8MB, một số ít dòng có cache dưới 3MB.

CellphoneS địa điểm mua CPU máy tính giá rẻ, uy tín

Để mua CPU máy tính bàn, bạn hãy ghé website hoặc đến trực tiếp cửa hàng CellphoneS khắp cả nước. Tại đây, bạn sẽ có thể thoải mái chọn mua bộ vi xử lý từ các thương hiệu lớn như Intel, AMD,...

CPU được kinh doanh tại CellphoneS đều là hàng chính hãng có giấy tờ, hóa đơn rõ nguồn gốc, xuất xứ. Và được bảo quản kỹ lưỡng trước khi trao tay bạn nên bạn có thể hoàn toàn yên tâm về chất lượng sản phẩm.

Ngoài ra, CPU máy tính bàn tại CellphoneS đều được bán với mức giá cực hấp dẫn, đảm bảo cạnh tranh nhất thị trường với dịch vụ giao hàng miễn phí vô cùng tiện lợi. Bạn hãy nhanh chóng đến Cellphones để trải nghiệm nhé!