Phần mềm SCADA: Tính năng, ứng dụng và lợi ích

Phần mềm SCADA là gì và cách tải các phần mềm SCADA luôn là chủ đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm khi tìm kiếm giải pháp giám sát và điều khiển tự động. Với khả năng thu thập, phân tích dữ liệu và kiểm soát hệ thống trong thời gian thực, SCADA đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp. Hãy cùng Sforum khám phá chi tiết về phần mềm SCADA và cách tải các phần mềm SCADA phổ biến hiện nay.

Phần mềm SCADA là gì?

Supervisory Control And Data Acquisition hay phần mềm SCADA là một nền tảng hỗ trợ theo dõi, điều chỉnh và thu thập dữ liệu (data) một cách từ xa, giúp doanh nghiệp quản lý và vận hành quy trình sản xuất một cách tự động. Với khả năng theo dõi và kiểm soát thiết bị theo thời gian thực, phần mềm SCADA ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực công nghiệp.

Dù một số hệ thống chỉ thực hiện chức năng thu thập data mà không có khả năng điều khiển, chúng vẫn được xem là một phần của SCADA. Nhờ các phần mềm SCADA, doanh nghiệp có thể giám sát thiết bị từ xa, phân tích data chính xác hơn và nhanh chóng phát hiện lỗi, giảm thiểu thời gian gián đoạn hoạt động.

Một SCADA cơ bản bao gồm các bộ điều khiển PLC hoặc RTU, có nhiệm vụ giao tiếp với các thiết bị trong hệ thống như cảm biến, van điều khiển, công tắc… Dữ liệu từ thiết bị sẽ được truyền về phần mềm SCADA để xử lý và hiển thị trên giao diện trực quan. Nhờ đó, người vận hành có thể theo dõi trạng thái hệ thống theo thời gian thực, đưa ra các quyết định kịp thời để đảm bảo quá trình sản xuất diễn ra suôn sẻ.

Để có thể dễ dàng trong việc sử dụng và vận hành SCADA bạn nên sở hữu một chiếc laptop có dung lượng lưu trữ lớn và cấu hình mạnh. Hãy tham khảo qua các dòng Laptop có cấu hình mạnh tại CellphoneS dưới đây:

[Product_Listing categoryid="1055" propertyid="" customlink="https://cellphones.com.vn/laptop/do-hoa.html" title="Tham khảo danh sách laptop đồ họa - kỹ thuật được quan tâm tại CellphoneS!"]

Phần mềm SCADA gồm những thành phần nào?

Sau khi đã hiểu phần mềm SCADA là gì, bạn hãy cùng Sforum khám phá những thành phần quan trọng giúp các bộ phận này hoạt động hiệu quả. Mỗi yếu tố đều đảm nhận vị trí quan trọng như giám sát, điều phối, thu thập data và kiểm soát quy trình sản xuất.

• Trung tâm điều khiển giám sát
• Giao diện người - máy (HMI)
• Thiết bị thu thập dữ liệu
• Hệ thống truyền thông
• Thiết bị đầu cuối tại trạm

Các tính năng chính của phần mềm SCADA

Các phần mềm SCADA đóng vai trò như “trung tâm điều khiển” của bộ phận giám sát và điều khiển tự động. Các chức năng của phần mềm là: 

• Giao diện HMI: Hiển thị data trực quan, giúp giám sát và điều khiển hệ thống SCADA từ máy tính hoặc thiết bị di động.
• Truyền thông: Kết nối với thiết bị đầu cuối qua nhiều giao thức như Modbus, OPC, IEC61850, hỗ trợ PLC Siemens, Mitsubishi…
• Cảnh báo: Tự động phát hiện sự cố (quá nhiệt, mất kết nối) và gửi thông báo.
• Lưu trữ: Ghi lại lịch sử vận hành, truy xuất dữ liệu trên SQL Server, Oracle…
• Dự phòng (Redundancy): Chuyển đổi máy chủ tự động khi xảy ra lỗi, đảm bảo các bộ phận luôn hoạt động.
• Gateway: Truyền data lên cấp điều khiển cao hơn qua giao thức IEC60870-5-104.
• Chức năng khác: Phân quyền vận hành, gửi email cảnh báo…

Lợi ích khi sử dụng phần mềm SCADA

Các phần mềm SCADA không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình vận hành mà còn mang lại nhiều giá trị thiết thực, từ cải thiện chất lượng sản phẩm đến giảm thiểu chi phí. Dưới đây là những lợi ích nổi bật khi tải phần mềm SCADA và ứng dụng vào hệ sản xuất:

• Nâng cao chất lượng sản phẩm: Nhờ khả năng giám sát và thu thập dữ liệu, SCADA giúp doanh nghiệp dễ dàng phát hiện lỗi, từ đó tối ưu hóa quy trình và hạn chế sai sót trong sản xuất.
• Tăng năng suất làm việc: Với việc phân tích data liên tục, các nhà quản lý có thể dễ dàng đánh giá hiệu suất của hệ thống và đưa ra điều chỉnh phù hợp, giúp cải tiến kỹ thuật và nâng cao hiệu quả sản xuất.
• Bảo vệ nguồn vốn đầu tư: Một trong những ưu điểm của các phần mềm SCADA là tính linh hoạt và khả năng mở rộng. Doanh nghiệp có thể dễ dàng tùy chỉnh hệ thống để phù hợp với quy mô sản xuất, giảm thiểu lãng phí và tối ưu hóa chi phí đầu tư.
• Giảm chi phí vận hành và bảo trì: Hệ thống SCADA giúp doanh nghiệp quản lý thiết bị từ xa mà không cần duy trì đội ngũ giám sát trực tiếp. Nhờ đó, chi phí nhân công cũng như chi phí kiểm tra, bảo trì định kỳ được giảm đáng kể.

Ứng dụng của phần mềm SCADA

Các phần mềm SCADA ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, từ doanh nghiệp tư nhân đến các tổ chức thuộc khu vực công. Với khả năng giám sát, kiểm soát và phân phối dữ liệu, SCADA giúp nâng cao hiệu suất vận hành và hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng, chính xác hơn.

Bên cạnh đó, lợi ích của các phần mềm SCADA đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực như năng lượng, sản xuất, dầu khí, thực phẩm & đồ uống, cấp thoát nước, tái chế, điện lực, giao thông vận tải,… Nhờ tính linh hoạt cao, hệ thống này có thể triển khai từ những cấu hình đơn giản đến các mô hình phức tạp, trở thành “trợ thủ đắc lực” trong quá trình tự động hóa trong lĩnh vực công nghiệp.

Không chỉ giới hạn trong nhà máy hay các dây chuyền sản xuất lớn, hiện nay, các phần mềm SCADA còn xuất hiện ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Ví dụ, SCADA được dùng để quản lý tòa nhà thông minh, giám sát chất lượng nước tại nhà máy xử lý nước thải, đảm bảo an toàn vận hành tại các nhà máy lọc dầu, kiểm soát hệ thống làm lạnh siêu thị, tối ưu hóa sử dụng năng lượng tại các hộ gia đình,…

Nhờ khả năng tối ưu chi phí và tiết kiệm thời gian, các phần mềm SCADA ngày càng được ưa chuộng. Theo nhiều nghiên cứu, việc ứng dụng SCADA từ các giải pháp như WinCC, WinCC OA, Advantech WebAccess đã mang lại hiệu quả quản lý vượt trội, giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả và bền vững hơn.

Tổng hợp những phần mềm SCADA phổ biến nhất

Hiện nay, trên thị trường có khá nhiều các phần mềm SCADA phục vụ cho các ngành công nghiệp khác nhau, từ sản xuất, năng lượng đến xử lý nước và giao thông. Bạn hãy tìm hiểu kỹ nhu cầu của doanh nghiệp rồi tải phần mềm SCADA thích hợp.

AVEVA Intouch

Tải phần mềm SCADA như AVEVA InTouch HMI giúp người vận hành nâng cao hiệu quả tương tác với các bộ phận tự động hóa công nghiệp. Nhờ khả năng lưu trữ và phân tích tình huống đặc trưng, phần mềm cung cấp thông tin theo ngữ cảnh, giúp người dùng nhận diện và xử lý sự cố kịp thời.

• Nền tảng hỗ trợ: Windows, Linux
• Dung lượng phần mềm: ~2 GB
• Loại phần mềm: SCADA/HMI
• Giá cả: Có phí
• Link tải chính thức: https://sw.aveva.com/monitor-and-control/hmi-supervisory-and-control/intouch-hmi 

FactoryTalk view 

FactoryTalk View là giải pháp SCADA của Rockwell Automation, cung cấp bộ công cụ hoàn chỉnh cho việc giám sát cùng quản lý các quy trình trong công nghiệp. Phần mềm này phù hợp cho cả ứng dụng đơn lẻ và hệ thống phân tán. 

• Nền tảng hỗ trợ: Windows
• Dung lượng phần mềm: ~4 GB
• Loại phần mềm: SCADA/HMI
• Giá cả: Có phí
• Link tải chính thức: https://www.rockwellautomation.com/en-us/products/software/factorytalk/factorytalk-view.html 

CIMPLICITY

CIMPLICITY là phần mềm SCADA của GE Digital, được thiết kế để cung cấp giải pháp giám sát và điều khiển mạnh mẽ cho các ứng dụng công nghiệp. Phần mềm này giúp tăng cường hiệu quả vận hành và hạn chế tối đa thời gian không hoạt động.  

• Nền tảng hỗ trợ: Windows
• Dung lượng phần mềm: ~2 GB
• Loại phần mềm: SCADA/HMI
• Giá cả: Có phí
• Link tải chính thức: https://www.ge.com/digital/applications/cimplicity

SIMATIC WinCC V7

SIMATIC WinCC V7 là phần mềm SCADA của Siemens, được thiết kế cho các ứng dụng giám sát và điều khiển trong công nghiệp. Phần mềm này nổi bật với khả năng lưu trữ data hiệu suất cao và tích hợp chặt chẽ với các sản phẩm khác của Siemens. 

• Nền tảng hỗ trợ: Windows
• Dung lượng phần mềm: ~6 GB
• Loại phần mềm: SCADA/HMI
• Giá cả: Có phí
• Link tải chính thức: https://new.siemens.com/global/en/products/automation/industry-software/automation-software/scada/wincc-v7.html 

Ignition SCADA

Ignition SCADA là một nền tảng phần mềm linh hoạt, cho phép người dùng tạo các ứng dụng SCADA tùy chỉnh theo nhu cầu. Phần mềm này hỗ trợ đa nền tảng và có khả năng mở rộng cao. 

• Nền tảng hỗ trợ: Windows, Linux, macOS
• Dung lượng phần mềm: ~1 GB
• Loại phần mềm: SCADA/HMI
• Giá cả: Có phí (bản dùng thử miễn phí)
• Link tải chính thức: https://inductiveautomation.com/ignition/downloads 

Open Automation Software

Open Automation Software cung cấp giải pháp SCADA với khả năng kết nối tốt với các PLC, cơ sở dữ liệu và ứng dụng tùy chỉnh. Phần mềm này hỗ trợ cả Windows và Linux, mang lại sự linh hoạt cho người dùng. 

• Nền tảng hỗ trợ: Windows, Linux
• Dung lượng phần mềm: ~500 MB
• Loại phần mềm: SCADA/HMI
• Giá cả: Có phí
• Link tải chính thức: https://openautomationsoftware.com/downloads/ 

VTSCADA

VTScada là phần mềm SCADA linh hoạt và có khả năng mở rộng, cung cấp giao diện trực quan để kiểm soát thời gian thực trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau. Hỗ trợ hơn 100 trình điều khiển, phần mềm cung cấp giao diện đáng tin cậy với khả năng tùy chỉnh cao và các chức năng toàn diện cho các ứng dụng giám sát công nghiệp.

• Nền tảng hỗ trợ: Windows
• Dung lượng phần mềm: ~1 GB
• Loại phần mềm: SCADA/HMI
• Giá cả: Có phí
• Link tải chính thức: https://www.trihedral.com/vtscada 

ETAP eSCADA

ETAP eSCADA là phần mềm SCADA điện dựa trên mô hình và phần cứng Thu thập & Kiểm soát Dữ liệu cung cấp nền tảng phân tích và trực quan hóa thời gian thực thông qua giao diện người dùng đồ họa thông minh, sơ đồ một dòng, chế độ xem không gian địa lý và bảng điều khiển kỹ thuật số.

• Nền tảng hỗ trợ: Windows
• Dung lượng phần mềm: ~2 GB
• Loại phần mềm: SCADA/HMI
• Giá cả: Có phí
• Link tải chính thức: https://etap.com/product/escada 

Litmus Edge

Litmus Edge là nền tảng SCADA hiện đại, cung cấp khả năng kiểm soát thời gian thực và tích hợp với các thiết bị phần cứng đa dạng. Phần mềm này hỗ trợ các giao thức truyền thông thông dụng và có khả năng mở rộng cao. 

• Nền tảng hỗ trợ: Windows, Linux
• Dung lượng phần mềm: ~500 MB
• Loại phần mềm: SCADA/IIoT
• Giá cả: Có phí
• Link tải chính thức: https://litmus.io/platform/edge/ 

GENESIS64

Phần mềm GENESIS64 phù hợp cho hệ thống quy mô nhỏ và có thể mở rộng linh hoạt lên mức trung bình với các tiện ích bổ sung theo yêu cầu.

• Nền tảng hỗ trợ: Windows
• Dung lượng phần mềm: ~2 GB
• Loại phần mềm: SCADA/HMI
• Giá cả: Có phí
• Link tải chính thức: https://iconics.com/Products/GENESIS64 

Các phần mềm SCADA giữ vai trò thiết yếu trong việc giám sát, điều khiển và cải thiện hiệu quả quy trình sản xuất trong lĩnh vực công nghiệp. Việc lựa chọn các phần mềm SCADA phù hợp giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất, giảm thiểu rủi ro và quản lý dữ liệu hiệu quả. Nếu bạn vẫn đang thắc mắc phần mềm SCADA là gì và cách tải các phần mềm SCADA, đừng quên theo dõi Sforum để cập nhật những thông tin mới nhất và hướng dẫn chi tiết.

Xem thêm bài viết ở chuyển mục: Ứng dụng/phần mềm