Firmware là gì? Cơ chế hoạt động, nguồn gốc và ứng dụng

Một số người dùng hiện vẫn chưa biết rõ về thuật ngữ Firmware là gì? Đây là chương trình máy tính quan trọng, có chức năng hỗ trợ các thiết bị vận hành ổn định, mượt mà. Để biết thêm nhiều thông tin liên quan đến cập nhật (update) phần mềm Firmware và lỗi Firmware là gì, hãy xem các nội dung được nêu bên dưới bài viết này bạn nhé.

Firmware là gì?

Thuật ngữ Firmware để chỉ một phần mềm máy tính, nó được lưu bên trong bộ nhớ. Phần mềm này cài sẵn trên máy nên người dùng khó có thể thay đổi hoặc là xóa nó đi. ROM, EPROM hay flash là nơi mà Firmware có thể được lưu trữ. 

Firmware có khả năng điều khiển, quản lý sự hoạt động của những thiết bị và hệ thống phần cứng. Nhiệm vụ của Firmware là điều khiển những chức năng có trên thiết bị điện tử, giúp chúng hoạt động tốt và chính xác.

Firmware gồm những loại nào?

Sau khi biết rõ thuật ngữ Firmware là gì, bạn cũng nên biết về các phân loại chủ yếu của Firmware. Phần mềm này sẽ được xếp theo 3 loại với từng mức độ như sau:

• Firmware cấp thấp: Đây là phần mềm cực kỳ quan trọng và nó cần phải có trên phần cứng. Nó thường lưu trữ trong bộ nhớ ROM, Firmware cấp thấp hầu như sẽ không được viết lại hoặc là cập nhật. 
• Firmware cấp cao: Nó sẽ có cấu trúc phức tạp hơn một chút so với Firmware cấp thấp và cũng không được update. Firmware cấp cao sẽ được máy tính lưu trong những các chip nhớ flash.
• Firmware hệ thống con: Loại này cũng có cấu tạo khá là phức tạp giống như Firmware cấp cao. Nhưng điểm khác biệt là nó thể thực hiện việc update.

Nguồn gốc và cơ chế hoạt động của các bản cập nhật Firmware

Thuật ngữ Firmware xuất hiện vào năm 1967, trong bài báo cáo của Ascher Opler. Khi đó, nó được mô tả là một thuật ngữ được dùng để chỉ một loại chương trình liên quan giữa phần mềm và phần cứng.

Firmware thực hiện quá trình hoạt động thông qua việc gửi tín hiệu dưới dạng ngôn ngữ lập trình đơn giản. Ngôn ngữ này sẽ truyền đến những linh kiện, nhằm giúp thiết bị vận hành. Ví dụ khi bạn bật máy tính lên, Firmware trong mainboard sẽ gửi lệnh và truyền lệnh đến bộ vi xử lý của máy. Sau đó, thực hiện kiểm tra hoạt động trên phần cứng, chỉ định các chương trình có thể tải về bộ nhớ và vận hành.

Ứng dụng của Firmware trong thế giới thực

Một nội dung quan trọng khi tìm hiểu lập trình Firmware là gì là biết được những ứng dụng của Firmware. Trong thực tế, Firmware sẽ được áp dụng trên những thiết bị cần thiết đối với đời sống con người như:

• Máy tính cá nhân: BIOS được lưu ở chip nhớ của mainboard máy tính. Chức năng chủ yếu là giúp phần cứng vận hành mượt mà. 
• Thiết bị lưu trữ: Đó là ổ cứng, USB,... Nhiệm vụ chính của Firmware là giúp các thiết bị này tương tác hiệu quả với máy tính.
• Thiết bị di động: Đó là máy tính bảng, smartphone,... Firmware giúp phần cứng hoạt động tốt.
• Ô tô: Firmware xuất hiện ở một số bộ phận của chiếc ô tô, nhiệm vụ chính điều khiển các bộ phận đó.
• Thiết bị gia dụng: Đó là máy rửa chén, máy giặt,... Nó thường sẽ có Firmware, để quá trình dùng máy được tiện lợi hơn.
• Thẻ thông minh: Firmware đem đến nhiều chức năng hữu dụng cho thẻ, hỗ trợ tốt cho việc xác thực hay mã hóa.

Máy tính bảng cũng được trang bị Firmware để giúp máy vận hành tốt. Nếu bạn đang cần tìm máy tính bảng mới thì hãy xem ngay các mẫu máy liệt kê dưới đây nhé:

 [Product_Listing categoryid="4" propertyid="" customlink="https://cellphones.com.vn/tablet.html" title="Các mẫu Máy tính bảng đang được quan tâm nhiều tại CellphoneS"]

Phân biệt Firmware và Software

Bạn có thể dễ dàng phân biệt Firmware và Software thông qua bảng so sánh cụ thể dưới đây:

Tiêu chí	Firmware	Software
Đối tượng áp dụng	Lập trình ngay trên phần cứng, mainboard, trên những thiết bị như smartphone, router, máy tính cá nhân,...	Bao gồm những chương trình mang tới nhiều chức năng cho người dùng cuối, có thể kể đến như ứng dụng văn phòng, trò chơi, trình duyệt web,...
Mục đích chính	Kiểm soát, điều khiển và cung cấp những chức năng cho phần cứng, giúp phần cứng hoạt động chuẩn xác.	Mang đến các chức năng giúp tăng trải nghiệm cho người dùng cuối trong giải trí, quản lý dữ liệu, văn phòng,...
Ngôn ngữ lập trình và nền tảng	Sử dụng ngôn ngữ lập trình C hoặc là Assembly, Firmware hoạt động trực tiếp trên phần cứng.	Sử dụng ngôn ngữ lập trình C++, Java, Python, Swift. Software hoạt động hoạt động trên nền tảng phần cứng hoặc là trên hệ điều hành như Windows, iOS, Android,...
Quy trình cập nhật	Cập nhật Firmware thông qua quy trình được nhà sản xuất đưa ra hoặc bằng công cụ quản lý Firmware.	Người dùng thoải mái cài, cập nhật hoặc xóa phần mềm. Những phần mềm này tìm thấy trên trang web, cửa hàng ứng dụng.

Lưu ý quan trọng khi cập nhật Firmware

Để biết được các lưu ý khi cập nhật Firmware là gì, bạn cần xem qua nội dung được nêu dưới đây. Những lưu ý này giúp cho việc cập nhật Firmware được hiệu quả. Đồng thời, còn giúp bạn dễ tìm ra nguyên nhân lỗi Firmware là gì khi thực hiện update:

• Khi cập nhật, không tắt thiết bị: Chú ý không để máy mất nguồn hay bị tắt đi khi đang thực hiện quá trình cập nhật Firmware. Vì việc này sẽ dẫn đến hư hỏng Firmware, làm máy vận hành kém đi.
• Sử dụng đúng bản cập nhật: Bạn không cập nhật phiên bản Firmware dành cho thiết bị khác trên máy của mình. Vì nó sẽ dễ dẫn đến một vài sự cố trên phần cứng. 
• Làm đúng hướng dẫn: Việc đọc hướng dẫn cập nhật trước khi thực hiện là cực kỳ cần thiết. Điều này giúp việc cập nhật Firmware được nhanh và chính xác hơn. 
• Xem website hỗ trợ từ nhà sản xuất: Để biết chính xác đã có bản cập nhật Firmware mới hay chưa, bạn cần vào xem website của nhà sản xuất. 

Một số thắc mắc thường gặp 

Bên cạnh biết được lưu ý cần quan tâm khi update Firmware là gì, Sforum còn giải đáp thêm về các cách cập nhật Firmware cho Macbook, TV Samsung,... Xem ngay để biết cụ thể thao tác cập nhật Firmware trên các thiết bị được tiến hành ra sao bạn nhé.

Làm sao để cập nhật Firmware của router?

Bước 1: Bạn mở đường link sau http://192.168.1.1 hoặc http://router.asus.com.

Bước 2: Gõ thông tin vào mục Usernames và Passwords, thường lần đầu Usernames mặc định là administrator hoặc là admin. Còn Passwords thường là administrator, admin hoặc thông tin được in trên router, ở cạnh số serial, khi điền xong bạn ấn Sign in.

Bước 3: Tại Advanced Settings, bạn thực hiện ấn vào Administrator rồi chọn Firmware Version.

Bước 4: Ấn vào Check, router thực hiện kiểm tra phiên bản Firmware mới.

Bước 5: Ấn vào Firmware Upgrade và đợi cập nhật.

Làm sao để tắt mật khẩu Firmware trên macbook?

Bước 1: Người dùng tiến hành khởi động lại Macbook, sau đó ấn vào Recovery Mode.

Bước 2: Người dùng ấn vào Utilities, ấn chọn tiếp vào Startup Security Utility. Kế đến, người dùng ấn chọn Turn Off Firmware Password. Người dùng thực hiện gõ mật khẩu vào rồi khởi động Macbook lại lần nữa.

Làm sao để cập nhật Firmware trên TV Samsung?

Bước 1: TV Samsung của bạn cần được kết nối WiFi với tín hiệu ổn định. TV thường sẽ tự cài bản cập mới, nếu không thì bạn thực hiện tiếp theo bước 2 dưới đây.

Bước 2: Trên TV, bạn vào Cài đặt và chọn tiếp vào Hỗ trợ. Bạn nhấn Cập nhật phần mềm rồi tiến hành chọn Cập nhật ngay. Bạn đợi trong giây lát để TV thực hiện cập nhật Firmware.

Làm sao để cập nhật Firmware của AirPods?

Bước 1: Người dùng mở Cài đặt rồi vào mục Bluetooth, ấn vào (i) bên cạnh tên AirPods để xem phiên bản AirPods hiện tại.

Bước 2: Khi có bản Firmware mới, người dùng hãy cho AirPods vào vỏ rồi để AirPods ở cạnh iPhone khi thực hiện cài phiên bản Firmware mới. Người dùng đợi trong giây lát để quá trình này hoàn thành.

Trên đây, Sforum đã cho bạn biết thuật ngữ Firmware là gì. Đồng thời, bài viết còn giới thiệu thêm cho bạn cách cập nhật (update) phần mềm Firmware trên một số thiết bị thường dùng. Nếu bạn còn thắc mắc nào khác hay muốn biết những lỗi Firmware là gì, liên hệ với Sforum để nhận được lời giải đáp ngay bạn nhé. 

Xem thêm bài viết ở chuyên mục: Wiki - Thuật ngữ