Laptop 8GB RAM có còn đủ cho nhu cầu văn phòng, học tập?

Trình duyệt, trang web, phần mềm ngày càng tốn RAM, chỉ mở vài tab Chrome đã ngốn hết vài GB RAM vậy liệu 8GB RAM hiện tại có còn đủ cho nhu cầu văn phòng nữa hay không?

Bài viết này chúng ta hãy cùng xem thử một chiếc máy tính chạy Windows 11 có 8GB RAM thì làm được những gì và liệu 8GB RAM có thực sự là dung lượng tiêu chuẩn mà nhiều người vẫn tin nó đủ cho nhu cầu văn phòng hay không.

8GB RAM không bao giờ đủ 8GB

Nghe hơi khó hiểu đúng không các bạn, nhưng giải thích một cách đơn giản thì hầu hết các máy tính, đặc biệt là laptop văn phòng không có GPU rời mà chỉ có GPU tích hợp bên trong bộ xử lý. GPU tích hợp hiện nay đều không có sẵn VRAM mà hoàn toàn dựa vào RAM hệ thống. Vì vậy các nhà sản xuất thường fix cứng vài trăm MB cho đến cả GB RAM chỉ dành riêng cho GPU tích hợp.

Ví dụ chiếc ASUS Zenbook S 13 của mình ở đây chạy Ryzen 5 6600U và 8GB RAM thì thực tế chỉ khả dụng 7.3GB mà thôi.

Mở Windows lên đã hết 3GB - 4GB

Dù có tối ưu đến thế nào đi nữa thì Windows mở lên chưa làm gì đã hết khoảng 3GB - 4GB RAM. Nếu bạn không phải là một người am hiểu nhiều về máy tính và không biết cách tắt đi một số dịch vụ, phần mềm không cần thiết và cho nó khởi động cùng hệ thống như Microsoft Edge, Team, To Do và bạn lại còn sử dụng cả OneDrive đồng bộ trực tiếp thì nhiều khi chưa làm gì đã có thể tốn đến hơn 4GB rồi.

Mình đã thử tối ưu chiếc ASUS để tiết kiệm RAM nhất có thể thì cũng đã hết khoảng 2.9GB - 3GB RAM. Điều đó đồng nghĩa với việc máy chỉ còn trống khoảng hơn 4GB RAM một chút.

4GB RAM trống làm được gì

Trình duyệt Chrome mở lên chưa làm gì đã tốn vài trăm MB đến cả GB tùy thuộc số lượng tiện ích mở rộng. Chỉ cần mở Facebook, YouTube cùng vài trang web nữa là hết trên dưới 2GB RAM. Khi mình mở khoảng 10 tab Chrome, không quá nhiều cho một người dùng văn phòng bình thường thì tổng cộng Chrome ăn hết khoảng 2.5GB RAM, tức là chỉ trống được 1.8GB nữa.

Khi mở thêm phần mềm Photoshop 2022 và chưa làm gì cả thì đã ăn hết 1GB - 2GB RAM, lúc này RAM đã có dấu hiệu tràn, và khi tràn RAM thì các tab Chrome bắt đầu phải load lại mỗi khi truy cập.

Nếu sử dụng thêm các phần mềm Office như Word, Excel, PowerPoint thì mỗi phần mềm sẽ sử dụng thêm trung bình 250 - 300MB nữa. Tức là với một người dùng văn phòng thông thường, sử dụng một vài phần mềm văn phòng cơ bản thì 8GB thực sự đã hơi thiếu thốn.

RAM ảo là cứu cánh

ASUS Zenbook S 13 mình thử nghiệm đang sử dụng SSD PCIe 4.0 với tốc độ trên dưới 6GB/s, tốc độ cực kỳ cao. Mặc định máy set sẵn 5.5GB cho RAM ảo. Có nghĩa là tổng dung lượng RAM vật lý và RAM ảo là khoảng 13GB. Nhưng khi mở chục tab Chrome, PowerPoint, File Explorer, mở Photoshop để chỉnh một tấm ảnh thì khi mình kiểm tra chỉ còn trống hơn 2GB, tức đã xài hết 11GB. Khi thao tác quá nhiều trên Photoshop thì hiện tượng đứng máy, lỗi ứng dụng bắt đầu xảy ra.

Lúc này mình quyết định tăng dung lượng RAM ảo lên 12GB - 24GB (share cứng 12GB và share động 12GB nữa), tức cộng với cả RAM vật lý thì tổng dung lượng đã hơn 31GB (đã trừ phần dung lượng cho GPU tích hợp).

Sau khi tăng RAM ảo lên thì với hầu hết các tác vụ kể trên, kể cả lúc chỉnh sửa vài tấm ảnh trong Photoshop, thậm chí là chỉnh cả ảnh RAW thì RAM vẫn không bị tràn, tất nhiên rồi đến hơn 30GB cơ mà.

Nhược điểm của việc dùng RAM ảo

Nhắc lại, SSD mình dùng có tốc độ đọc ghi ~6GB/s nhưng mỗi khi quay lại các tab Chrome dường như đã bị chuyển sang phần RAM ảo sẽ bị delay khoảng 1 giây để hiển thị. Tức là trải nghiệm không còn tốt nữa. Đối với những chiếc laptop sử dụng SSD có độ độ <2GB/s thì độ delay này còn có thể nhiều hơn.

Ngoài ra việc tăng RAM ảo đôi khi cũng cần một người dùng có chút hiểu biết về máy tính, trên thực tế thì rất nhiều người có sao xài vậy không quan tâm hoặc không hề biết đến tính năng này.

Một nhược điểm rất lớn khác của việc dùng RAM ảo là độ bền SSD. SSD có tuổi thọ đọc/ghi thấp hơn rất rất rất nhiều so với RAM, SSD được sinh ra không phải để làm RAM. Khi dùng RAM ảo, kiểm tra trong Task Manager thì SSD luôn đọc ghi với 20 - 200MB/s suốt quá trình sử dụng, điều này làm mình lo lắng khá nhiều đến độ bền.

Dẫu rằng giá SSD không quá cao lại còn được bảo hành dài từ 3 - 5 năm, nhưng nếu xui rủi SSD hư thì rất khó cứu dữ liệu.

Tạm kết

Nhìn chung, nếu máy tính của bạn chạy SSD đủ nhanh và thiết lập dung lượng RAM ảo nhiều một chút thì 8GB RAM vẫn là ổn cho nhu cầu văn phòng. Tuy nhiên nếu máy tính của bạn hỗ trợ nâng cấp thì lời khuyên là các bạn nên nâng cấp lên 16GB, nó sẽ không bao giờ thừa đâu. Đặc biệt khi bạn học tập các ngành đồ họa hoặc thường xuyên xử lý tác vụ chỉnh sửa ảnh, video thì mới thấy rõ 16GB RAM quan trọng đến mức nào.

Rất nhiều bạn thấy rằng trong quá trình sử dụng dù có 8GB RAM nhưng vẫn mở trình duyệt thoải mái, mở nhiều ứng dụng nhưng không phải load lại và nghĩ rằng 8GB RAM là đủ. Nhưng không phải như vậy, mình đã cho các bạn thấy với một chiếc laptop 8GB RAM chỉ sử dụng các tác vụ văn phòng thì SSD phải "gánh còng lưng".

Ngoài ra, khi RAM vật lý lớn bạn cũng không bị hiện tượng delay mỗi khi mở lại những tab cũ, trải nghiệm "phê" hơn rất nhiều. Mức giá một thanh RAM 8GB hiện tại cũng khá dễ chịu, nó chắc chắn sẽ là một món đầu tư bạn không bao giờ hối hận đâu.

Danh sách RAM đang được quan tâm nhiều tại CellphoneS