Truy vấn dữ liệu có nghĩa là gì? Các dạng truy vấn thường gặp

Truy vấn dữ liệu có nghĩa là gì? Đây là phần việc bắt buộc phải làm khi quản lý các dự án và kho dữ liệu. Việc này đòi hỏi nhiều kỹ năng và không thể chỉ học một phần mềm, công cụ là có thể làm được. Nếu bạn muốn biết các vấn đề cũng như công cụ truy vấn cơ sở dữ liệu là gì thì hãy cùng Sforum xem nội dung sau.

Truy vấn dữ liệu có nghĩa là gì?

Truy vấn dữ liệu có nghĩa là tìm, xem và thao tác với dữ liệu, gồm hai kiểu là chọn và hành động. Trong đó, truy vấn kiểu chọn là mở cơ sở dữ liệu và lấy thông tin mà không làm thay đổi gì. Truy vấn kiểu hành động là các thao tác điều chỉnh cơ sở dữ liệu như chỉnh sửa, xóa hoặc cập nhật. 

Việc truy vấn cơ sở dữ liệu sẽ được thực hiện bằng những câu lệnh, tùy vào công cụ lưu trữ mà các câu lệnh này sẽ có cú pháp khác nhau. Một vài công cụ sẽ có tính năng để bạn tự xây dựng các câu lệnh riêng.

Tại sao cần phải truy vấn dữ liệu?

Truy vấn dữ liệu là rất cần thiết đối với việc quản lý thông tin, giúp người truy vấn nắm được những dữ liệu liên quan đến hàng hóa, chi phí, nhân sự của mỗi dự án. Đồng thời, việc truy vấn còn giúp tiết kiệm thời gian tìm thông tin hơn so với cách truyền thống.

Ngoài ra, việc truy vấn dữ liệu thường phải được thực hiện bằng các ngôn ngữ, công cụ với những cú pháp riêng và bạn cũng có thể phân quyền, giới hạn những người được phép thao tác với dữ liệu. Điều này giúp cho yếu tố bảo mật được nâng cao, tránh trường hợp thông tin bị đánh cắp hoặc chỉnh sửa sai với thực tế.

Việc thao tác với các công cụ truy vấn thường được lập trình sử dụng cho máy vi tính. Nếu bạn muốn làm việc với dữ liệu tiện lợi hơn, hãy lựa chọn một mẫu laptop ở dưới để làm việc nhé:

[Product_Listing categoryid="380" propertyid="" customlink="https://cellphones.com.vn/laptop.html" title="Danh sách Laptop đang được quan tâm nhiều tại CellphoneS"]

Cách truy vấn dữ liệu trong SQL

Vừa rồi là giải thích truy vấn dữ liệu nghĩa là gì cũng như công dụng của hoạt động này. Nếu nói tới việc truy vấn dữ liệu thì nhiều lập trình viên sẽ nghĩ đến SQL đầu tiên. Ngôn ngữ này được làm theo cấu trúc của Microsoft và được coi là tiêu chuẩn của việc truy vấn.

Có rất nhiều câu lệnh trong SQL nhưng nếu chỉ để truy vấn cơ bản thì chủ yếu là dùng lệnh SELECT, cụ thể là SELECT [tính chất] FROM . Các thành phần trong câu lệnh này là:

• [tính chất]: gồm * (toàn bộ), DISTINCT (dữ liệu không trùng lặp) hoặc TOP (số lượng hoặc % kết quả theo yêu cầu)
• :: các cột muốn truy vấn
• : các bảng, nguồn để lấy dữ liệu

Ngoài cấu trúc trên, câu lệnh truy vấn còn có thể có một số yếu tố hoặc sử dụng cú pháp khác. Việc nhập câu lệnh thế nào sẽ tùy thuộc vào nhu cầu trích xuất và những loại dữ liệu có trong cơ sở dữ liệu.

Phân biệt SQL với NoSQL

SQL và NoSQL đều là những cơ sở dữ liệu nhưng ở dạng có quan hệ và không quan hệ. Cả hai đều được sử dụng phổ biến nhưng có một số điểm khác nhau như sau:

• Chiều mở rộng: SQL có thể mở rộng theo chiều dọc còn NoSQL là chiều ngang.
• Lược đồ: Lược đồ của SQL sẽ được xác định trước còn của NoSQL có thể tùy biến và thay đổi được.
• Ngôn ngữ: Để truy vấn dữ liệu trong SQL, bạn phải sử dụng các câu lệnh có cấu trúc SQL. Ngược lại, NoSQL lại dùng ngôn ngữ phi cấu trúc gồm nhiều công nghệ cơ sở dữ liệu.
• Dựa trên: SQL dựa trên bảng, NoSQL có thể dựa vào tài liệu, cặp khóa, biểu đồ.
• Phù hợp với: SQL phù hợp với truy vấn phức tạp, khi cần xử lý ACID, khi yêu cầu dữ liệu chính xác cao, khi cần truy vấn động. NoSQL phù hợp với vấn đề về tính khả dụng của dữ liệu, khi yêu cầu truy vấn nhanh, khi mở rộng quy mô dựa vào yêu cầu thay đổi.
• Ưu điểm: SQL có thể chạy đa nền tảng, không có phí và rất bảo mật. NoSQL thì dễ dùng, đem lại hiệu suất cao và có thể thay đổi tùy nhu cầu.

Các công cụ truy vấn dữ liệu được sử dụng phổ biến

Việc truy xuất dữ liệu có thể được làm trên nhiều công cụ. Cách thao tác trực tiếp trên SQL hoặc NoSQL thường được thực hiện bởi những lập trình viên, người chuyên về code. Còn nếu không phải là người biết về lập trình thì thường sử dụng những công cụ truy vấn dữ liệu sau:

Power Query trong Excel

Power Query là tính năng cho phép người dùng trích xuất dữ liệu từ mọi nguồn như web, file Microsoft, SQL hoặc bất cứ nguồn nào có thể kết nối với Excel. Cụ thể, bạn có thể lấy dữ liệu từ một nguồn thống kê hoặc danh sách nào đó rồi chuyển nó về thành bảng dữ liệu trong file Excel. Sau đó, bạn có thể thực hiện các thao tác như ghép, kết hợp, tải thêm file dữ liệu vào Excel và điều chỉnh, làm việc theo nhu cầu. 

Query Folding trong Power BI

Query Folding của Power BI là một chức năng giúp chuyển các dữ liệu của Power Query sang ngôn ngữ mà cơ sở dữ liệu có thể hiểu được và đó thường là SQL. Khi đó, Query Folding sẽ dịch các câu lệnh của Power Query để tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả của việc truy vấn, đồng thời cũng giúp người dùng thấy thuận tiện hơn.

Những dạng truy vấn dữ liệu phổ biến

Ngoài định nghĩa truy vấn dữ liệu có nghĩa là gì cũng như các công cụ truy vấn, một vấn đề nữa cần phân loại đó là các dạng truy vấn. Có nhiều kiểu truy vấn nhưng để đơn giản và dễ hiểu với những người không chuyên về lập trình, các dạng phổ biến được phân loại như sau:

Truy vấn dữ liệu bằng công cụ tìm kiếm trên website

Hiểu đơn giản thì dạng này là tìm kiếm thông tin bằng Google, Yahoo,... Bạn sẽ gõ một từ khóa, một thông tin gì đó vào ô search và trang web sẽ trả về những kết quả tương ứng. Dạng truy vấn này có thể được chia thành 3 dạng nhỏ là điều hướng (để hướng tới một web cụ thể), tìm thông tin (để tìm thông tin về một đối tượng) và giao dịch (để mua sắm).

Hàm QuerySelector trong JavaScript

Đây là hàm có công dụng tìm những thành phần nằm trong một website. Những thành phần này sẽ tuân theo nguyên tắc chỉ định của một chuỗi CSS selector. Muốn tìm được các thành phần đúng theo ý muốn, bạn phải dùng phương thức querySelectorAll(). Nếu bộ chọn không đúng, kết quả trả về sẽ là SyntaxError. Nếu không có một thành phần nào khớp với yêu cầu, hàm sẽ trả về giá trị rỗng. 

Truy vấn tại Facebook

Facebook cũng là một cách truy vấn dữ liệu, thao tác truy vấn có thể dựa vào tên, hashtag, câu chữ trong các bài đăng,... Tuy nhiên, hình thức này đôi khi lại xảy ra lỗi. Để khắc phục lỗi này, bạn có thể khởi động lại thiết bị, refresh trang, thoát tài khoản rồi đăng nhập lại hoặc xóa bộ nhớ cache của trình duyệt dùng để vào Facebook.

Một số câu hỏi thường gặp

Bên cạnh giải đáp truy vấn dữ liệu có nghĩa là gì, cách thực hiện, các dạng, các công cụ truy vấn thường dùng, vẫn còn một số vấn đề khác liên quan tới việc truy vấn hoặc quản lý dữ liệu được nhiều người quan tâm. Sforum sẽ trả lời ba câu hỏi được nhiều người hỏi nhất về lĩnh vực này.

Câu lệnh xóa dữ liệu trong cơ sở dữ liệu là gì?

Cú pháp cơ bản dùng để xóa dữ liệu là câu lệnh DELETE (tên bảng) WHERE (điều kiện xóa dữ liệu). Tuy nhiên thực tế thì việc truy vấn sẽ sử dụng nhiều câu lệnh phức tạp hơn, có sự kết hợp của nhiều yếu tố để xóa một phần, toàn bộ, thông số, chỉ mục, định nghĩa bảng,… Ngoài ra, còn một số câu lệnh khác cũng có thể dùng để xóa dữ liệu mà không có thành phần DELETE như TRUNCATE TABLE.

Làm thế nào để bảo vệ cơ sở dữ liệu an toàn?

Có rất nhiều việc cần phải làm để bảo vệ cơ sở dữ liệu, đây là trách nhiệm không chỉ của bộ phận quản lý dữ liệu mà của toàn bộ cơ quan, đơn vị, tập thể phải cùng thực hiện. Riêng với nhóm quản lý dữ liệu cần phải thực hiện phân quyền truy cập, đặt mật khẩu, thiết lập xác thực người truy cập, giám sát, sao lưu thường xuyên để tránh người lạ xâm nhập và đánh cắp dữ liệu.

Có bao nhiêu truy vấn query?

Có tổng cộng 5 loại truy vấn query là:

• Select Query (lựa chọn thông tin): Lựa chọn thông tin từ một hoặc nhiều bảng rồi tạo ra một bảng thống kê mới.
• Crosstab Query (tóm tắt dạng bảng tính): Hiển thị dữ liệu dưới dạng tóm tắt bằng một bảng tính.
• Action Query (các loại query hành động): Gồm nhiều loại truy vấn dùng để tạo bảng hoặc chỉnh sửa dữ liệu trong bảng hiện có.
• Top (n) Query (chỉ định số query): Cho phép chỉ định một số hoặc tỷ lệ phần trăm của kết quả.
• Total Query (tổng hợp dữ liệu): Tổng hợp tất cả dữ liệu của nhiều bảng thống kê.

Sforum đã giải thích truy vấn dữ liệu có nghĩa là gì ở bên trên. Ngoài ra, các vấn đề liên quan cũng như công cụ truy vấn cơ sở dữ liệu là gì cũng đã được giới thiệu trong bài. Nếu bạn muốn biết thêm những khía cạnh làm việc với kho dữ liệu, hãy theo dõi tiếp Sforum nhé.