Telex là gì? Hướng dẫn gõ tiếng Việt bằng Telex chi tiết

Nhiều người mới học thường đặt câu hỏi kiểu gõ Telex là gì và tại sao nó lại được xem là tiêu chuẩn trong việc nhập văn bản hiện đại. Với ưu điểm dễ nhớ, tốc độ gõ nhanh, Telex được sử dụng rộng rãi trên cả máy tính lẫn điện thoại. Bài viết này Sforum sẽ hướng dẫn chi tiết cách dùng bộ gõ dấu tiếng Việt bằng Telex để bạn nắm vững ngay từ đầu.

Telex là gì?

Telex là phương pháp gõ văn bản tiếng Việt được xây dựng dựa trên hệ chữ cái Latin. Bộ gõ Telex được thiết kế để người dùng có thể nhập các dấu thanh và ký tự đặc biệt của tiếng Việt một cách thuận tiện, bằng cách gõ thêm chữ cái thay vì dùng phím số. Nhờ đó, thao tác gõ trở nên tự nhiên, tốc độ cao mà vẫn đảm bảo tính chính xác.

Kiểu gõ Telex là gì hiện nay đã được tích hợp sẵn trong hệ điều hành Windows và macOS, đồng thời cũng có mặt trên nhiều bàn phím ảo điện thoại như Gboard, Laban Key.

Ví dụ, thay vì gõ “ban1” như VNI để được chữ “bán”, với Telex chỉ cần gõ “bans”. Điều này giúp thao tác tự nhiên hơn, tăng tốc độ gõ văn bản khi cần nhập văn bản, soạn thảo email, tin nhắn hay tài liệu.

Nắm được Telex là gì sẽ giúp học sinh, sinh viên nhập văn bản nhanh chóng và chính xác trong học tập hằng ngày. Nếu cần một thiết bị học tập đáng tin cậy, hãy tham khảo các mẫu laptop sinh viên tại CellphoneS với hiệu năng bền bỉ.

[Product_Listing categoryid="1054" propertyid="" customlink="https://cellphones.com.vn/laptop/sinh-vien.html" title="Tham khảo danh sách laptop sinh viên được quan tâm tại CellphoneS!"]

Quy tắc gõ Telex là gì?

Để gõ tiếng Việt chính xác, người dùng cần nắm rõ các quy tắc của bảng gõ Telex là gì? Bộ gõ này chia làm hai nhóm: quy tắc gõ dấu thanh và gõ chữ đặc biệt. Những quy tắc này đều dựa trên cách gõ chữ cái quen thuộc, dễ nhớ.

Quy tắc gõ dấu thanh

Các dấu thanh trong tiếng Việt được nhập thông qua các chữ cái thay thế. Cách này giúp người dùng thao tác nhanh mà không cần chuyển đổi bàn phím hay dùng phím số.

Dấu thanh	Cách gõ Telex	Ví dụ
Sắc (´)	s	má → mas
Huyền (`)	f	bà → baf
Hỏi (̉)	r	bả → bar
Ngã (˜)	x	bã → bax
Nặng (.)	j	bạn → banj
Không dấu	(bỏ qua)	ba → ba

Quy tắc gõ chữ đặc biệt

Ngoài dấu thanh, tiếng Việt còn có nhiều nguyên âm đặc biệt như â, ê, ô, ơ… Với hệ thống quy tắc này, việc gõ tiếng Việt Telex trở nên dễ dàng và chuẩn xác, đặc biệt hữu ích cho học sinh, sinh viên và dân văn phòng.

Ký tự	Cách gõ Telex	Ví dụ
ă	aw	ăn → awn
â	aa	âm → aam
ê	ee	tê → tee
ô	oo	tô → too
ơ	ow	mơ → mow
ư	uw	thư → thuw
đ	dd	đỏ → ddo

Các phần mềm hỗ trợ Telex hiện nay

Ngoài việc được tích hợp sẵn trong hệ điều hành, cách gõ dấu bằng Telex còn được hỗ trợ bởi nhiều phần mềm. Đây là những công cụ giúp cải thiện trải nghiệm gõ tiếng Việt Telex, đồng thời cho phép tùy chỉnh nhiều tính năng hơn.

Unikey

• Nền tảng: Windows, macOS
• Dung lượng phần mềm: < 1MB
• Loại phần mềm: Bộ gõ ngôn ngữ Việt
• Giá cả: Miễn phí
• Link tải chính thức: unikey.org

Unikey là phần mềm gõ tiếng Việt rất phổ biến và quen thuộc với người dùng Windows. Công cụ này có dung lượng nhỏ gọn, chạy ổn định và hoàn toàn miễn phí. Ngoài Telex, Unikey còn hỗ trợ VNI và nhiều bảng mã khác

EVKey

• Nền tảng: Windows, macOS
• Loại phần mềm: Phần mềm gõ chữ Việt
• Giá cả: Miễn phí
• Link tải chính thức: evkeyvn.com

EVKey được phát triển bởi lập trình viên Lâm Quang Minh, nhằm khắc phục một số hạn chế của Unikey. EVKey hỗ trợ nhiều kiểu gõ, trong đó có bộ gõ Telex, đồng thời cung cấp tính năng gõ tắt, loại trừ ứng dụng. 

GoTiengViet

• Nền tảng hỗ trợ: Windows, Linux, macOS
• Loại phần mềm: Bộ gõ ngôn ngữ Việt
• Giá cả: Miễn phí
• Link tải chính thức: https://www.trankynam.com/gotv 

GoTiengViet là phần mềm mã nguồn mở, được nhiều người lựa chọn nhờ tính tùy biến cao. Công cụ này cho phép người dùng chỉnh sửa phím tắt, lưu cấu hình và hỗ trợ nhiều hệ điều hành.

Hướng dẫn bật và sử dụng Telex trên máy tính

Để có thể sử dụng kiểu gõ Telex là gì một cách thuận tiện, bạn cần bật chức năng này trong hệ điều hành. Cả Windows lẫn macOS đều hỗ trợ sẵn Telex mà không cần cài thêm phần mềm.

Trên Windows

Người dùng Windows có thể bật Telex thông qua cài đặt ngôn ngữ. Hướng dẫn gõ Telex trên Windows như sau:

1. Mở cài đặt ngôn ngữ:

Vào Settings > Time & Language > Language.

 

Cài đặt ngôn ngữ trong Windows

2. Thêm tiếng Việt:

Nhấn Add a language, tìm và thêm "Vietnamese".

3. Chọn bàn phím Telex:

Vào Language Options → Keyboard → Telex.

 

Chọn bàn phím Telex Windows

4. Sử dụng:

Nhấn Windows + Space để chuyển đổi sang Telex.

Trên macOS

Người dùng Mac có thể kích hoạt Telex ngay trong phần cài đặt bàn phím. Hãy tham khảo cách gõ dấu bằng Telex trên macOS:

1. Mở System Preferences:

Vào Apple Menu > System Preferences > Keyboard.

2. Thêm nguồn nhập:

Chọn Input Sources > + > Vietnamese > Telex.

3. Kích hoạt Telex:

Nhấn vào biểu tượng bàn phím trên thanh menu để đổi sang Telex.

Ưu và nhược điểm của kiểu gõ Telex là gì?

Khi tìm hiểu kiểu gõ Telex là gì, người dùng thường quan tâm đến những ưu điểm và hạn chế để cân nhắc có nên sử dụng lâu dài. Thực tế, cách gõ dấu bằng Telex được ưa chuộng vì tính tiện lợi và tốc độ, nhưng cũng có một số nhược điểm nhất định, đặc biệt với người mới.

Ưu điểm:

• Dễ nhớ, tốc độ gõ nhanh.
• Không cần dùng phím số, thao tác tự nhiên.
• Hỗ trợ hầu hết hệ điều hành và phần mềm.
• Được tích hợp mặc định trên Windows, macOS, Gboard.

Nhược điểm:

• Người mới dễ nhầm giữa chữ cái và dấu.
• Với người quen dùng VNI, cần thời gian làm quen.

So sánh Telex và VNI chi tiết

Để hiểu rõ hơn Telex là gì, hãy cùng so sánh bộ gõ Telex với VNI thông qua bảng dưới đây:

Tiêu chí	Telex	VNI
Cách gõ dấu	Bằng chữ cái (s, f, r, x, j)	Bằng số (1–5)
Tốc độ	Nhanh, dễ nhớ	Chậm hơn, dễ nhầm số
Phổ biến	Tích hợp sẵn, được khuyên dùng	Phổ biến với người lớn tuổi
Học ban đầu	Cần luyện để quen	Dễ tiếp cận hơn lúc mới học

Một số vấn đề thường gặp khi gõ Telex

Trong quá trình sử dụng bộ gõ Telex, người dùng có thể gặp một số lỗi phổ biến khiến việc nhập tiếng Việt bị gián đoạn:

• Không bỏ dấu được: Kiểm tra lại trong phần cài đặt để đảm bảo bộ gõ Telex đã được bật.
• Ký tự hiển thị sai: Nguyên nhân có thể do bạn đang bật kiểu gõ VNI, hãy chuyển lại sang Telex.
• Lỗi dấu không hiển thị đúng: Thử đổi sang font chữ hỗ trợ Unicode như Arial hoặc Times New Roman để hiển thị chuẩn.

Các lưu ý khi sử dụng Telex là gì?

Để gõ tiếng Việt Telex thuận lợi và tránh gặp lỗi, người dùng nên ghi nhớ một vài lưu ý quan trọng trong quá trình nhập văn bản. Những mẹo nhỏ này sẽ giúp bạn gõ văn bản nhanh, chính xác và ổn định hơn.

• Hãy ưu tiên dùng font Unicode để đảm bảo hiển thị chuẩn.
• Thường xuyên luyện tập sẽ giúp bạn ghi nhớ quy tắc gõ tốt hơn.
• Nếu dùng Windows, nên cài thêm Unikey hoặc EVKey để gõ ổn định.
• Trên điện thoại, dùng bàn phím Gboard hoặc Laban Key để gõ Telex.

Qua những nội dung trên, chắc hẳn bạn đã hiểu rõ kiểu gõ Telex là gì cũng như các quy tắc cơ bản khi áp dụng trong công việc và học tập. Phương pháp này không chỉ giúp tăng tốc độ gõ mà còn hạn chế lỗi hiển thị trên nhiều nền tảng. Đặc biệt, khi nắm vững cách dùng bộ gõ dấu tiếng Việt bằng Telex, bạn sẽ thấy việc soạn thảo văn bản trở nên tự nhiên và tiện lợi hơn. Và đừng quên xem thêm nhiều bài viết thủ thuật máy tính hữu ích khác của Sforum nhé.

Xem thêm các bài viết tại chuyên mục: Máy tính - Laptop - Tablet