Trung Quốc đặt vòng "kim cô" cho công nghệ AI, mọi thông tin đều cần sự cho phép

Đứng trước cơn bão chat bot AI đang 'làm mưa làm gió' trên thị trường từ những ông lớn Microsoft hay Google, đất nước tỷ dân với thị trường công nghệ mạnh mẽ như Trung Quốc chắc chắn không thể đứng ngoài. Gần đây, công cụ tìm kiếm lớn nhất Trung Quốc là Baidu đã công bố kế hoạch phát hành chatbot ERNIE, đối thủ trực tiếp của ChatGPT tại Trung Quốc. Tuy nhiên, ngoài việc phát triển chatbot đủ tầm để cạnh tranh với đối thủ, các nhà phát triển sở tại còn phải đau đầu với các chính sách của chính phủ địa phương.

Chatbot phiên bản 'nhà làm'

ChatGPT không khả dụng ở Trung Quốc vì cần có số điện thoại nước ngoài để truy cập, bản thân ứng dụng này cũng bị chính phủ Trung Quốc cấm truy cập. Thay vào đó, chính phủ và các công ty nước sở tại quyết định phát triển phiên bản tiếng Trung của ChatGPT.

Không chỉ mỗi Baidu, một gã khổng lồ công nghệ khác là Alibaba cũng đã tiết lộ một mô hình trí tuệ nhân tạo tổng quát và cho biết nó sẽ được tích hợp vào tất cả các ứng dụng của công ty trong tương lai gần. Với thông báo mới nhất này, công nghệ AI đã nhanh chóng nhận được sự quan tâm của chính phủ Trung Quốc, không ngoài dự đoán, đồng thời họ cũng công bố các bộ quy tắc dự thảo phác thảo cách quản lý các dịch vụ trí tuệ nhân tạo tổng quát.

Sản phẩm AI của Alibaba có tên Tongyi Qianwen dịch theo tên hán việt nghĩa là 'Thông nghĩa thiên vấn'. Đây là một chatbot được đào tạo bằng phương pháp Machine Learning (máy học), tương tự với những gì mà ChatGPT đang làm. Các chatbot này có thể trả lời những câu hỏi từ đơn giản đến phức tạp hoặc viết một bài luận văn dài trăm trang với đầy đủ mọi chi tiết, thậm chí là viết mã.

Trước tiên, công cụ này sẽ được tích hợp vào DingTalk, ứng dụng nhắn tin tại nơi làm việc của Alibaba. Nó sẽ được sử dụng để tóm tắt lại các ghi chú trong cuộc họp, viết thư điện tử và soạn thảo các đề xuất kinh doanh. Trong một buổi trình diễn, mô hình ngôn ngữ AI này đã soạn thảo thư mời, lên kế hoạch cho hành trình chuyến đi và tư vấn cho người mua hàng về các loại trang điểm nên mua. Alibaba cho biết công nghệ này sẽ mang lại những thay đổi lớn đối với việc sáng tạo và sản xuất.

Chatbot cũng cần tuân thủ pháp luật

Tất nhiên, Trung Quốc không phải là một quốc gia quá cởi mở về mặt thông tin. Vì vậy, như dự đoán từ trước, chính phủ đã nhanh chóng cập nhật những chính sách mới để hỗ trợ các nhà phát triển công nghệ cũng như đảm bảo việc làn sóng AI này vẫn trong tầm kiểm soát.

Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc cho biết họ sẽ thúc đẩy tích hợp AI trong toàn ngành công nghiệp Trung Quốc, trong khi các thành phố bao gồm Bắc Kinh cũng đã công bố kế hoạch hỗ trợ các nhà phát triển. Bên cạnh đó, dự thảo quy tắc do Cục quản lý không gian mạng Trung Quốc công bố cho biết họ sẽ ủng hộ đổi mới và phổ biến công nghệ AI, tuy nhiên đơn vị này cũng nhấn mạnh các nội dung được tạo ra phải tuân thủ 'các giá trị cốt lõi', cũng như tuân thủ luật bảo mật dữ liệu và bảo vệ thông tin cá nhân. Những người vi phạm các quy tắc này có thể bị phạt tiền hoặc thậm chí bị điều tra hình sự.

Các quy tắc được đề xuất, được mở để lấy ý kiến công khai cho đến ngày 10 tháng 5, và được đưa ra cho các chính phủ trên khắp thế giới xem xét để có một bộ tiêu chuẩn tốt nhất đối với công nghệ AI, một công nghệ tương lai nhưng tiềm ẩn những lo ngại về mặt đạo đức cũng như ảnh hưởng của nó đối với an ninh quốc gia, việc làm truyền thống và ngành giáo dục.

Vào tháng trước, Ý là một trong những quốc gia chọn cách cấm tạm thời đối với ChatGPT. Tỷ phú Elon Musk và một nhóm các chuyên gia AI cũng đã kêu gọi tạm dừng việc phát triển trong 6 tháng đối với hệ thống GPT-4 mới ra mắt của OpenAI, lý do được đưa ra là bởi những rủi ro tiềm ẩn của chúng đối với xã hội loài người.

Trung Quốc trong nhiều năm đã kiểm duyệt chặt chẽ internet của mình và những gã khổng lồ công nghệ của họ rất cẩn thận tuân theo quy định, đặc biệt là về các chủ đề được coi là nhạy cảm. Baidu đã nhận thức được những cạm bẫy của việc đào tạo một chương trình AI về thông tin chưa được kiểm duyệt, điều này có khả năng gây rắc rối khi người dùng đặt các câu hỏi cho chatbot về chính trị.

Thành công của ChatGPT là nhờ OpenAI có thể đào tạo chương trình xử lý ngôn ngữ tự nhiên với bộ dữ liệu mạnh mẽ từ các bài báo học thuật, bài báo, sách và bài đăng trên mạng xã hội. Trong khi, Baidu đang đào tạo Ernie chủ yếu dựa trên dữ liệu tiếng Trung và một số dữ liệu tiếng Anh từ Wikipedia và Reddit. Nhưng khả năng đào tạo một chatbot trên một bộ dữ liệu tiếng Anh hạn chế có thể sẽ gây khó khăn khi sử dụng nó đối với người dùng tiếng Trung.

• Xem thêm bài viết chuyên mụcKhám phá