ARM vs x86: Nên lựa chọn loại chip nào tốt nhất?

ARM vs x86 là hai loại chip máy tính nổi bật được biết đến nhiều nhất hiện nay. Mỗi loại chip đều có những đặc điểm riêng, phù hợp với những nhu cầu và ứng dụng khác nhau. Bài viết này sẽ giúp khách hàng hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa ARM và x86, từ đó có thể giúp bạn đưa ra quyết định thông minh cho nhu cầu sử dụng của bản thân.

Tổng quan về chip ARM và x86

Chip ARM (Advanced RISC Machines) và x86 đều là những kiến trúc vi xử lý nổi tiếng trong ngành công nghiệp máy tính. Tuy nhiên, hai kiến trúc này có những triết lý thiết kế và cách hoạt động hoàn toàn khác biệt, dẫn đến những ưu điểm và nhược điểm riêng.

Chip ARM là gì? Cách hoạt động cụ thể?

Chip ARM là tên gọi chung cho các bộ vi xử lý sử dụng kiến trúc ARM. Điểm khác biệt lớn nhất của nó so với x86 là ARM không tự sản xuất chip mà nhượng quyền kiến trúc cho các nhà sản xuất khác. Điều này cho phép các công ty như Apple hay Qualcomm tùy biến, tích hợp thêm các bộ phận như RAM, GPU và nhiều thành phần khác để tạo ra một con chip hoàn chỉnh, còn được gọi là System on Chip (SoC). Nhờ vậy, chúng ta có những con chip mạnh mẽ như Apple M1 trên MacBook hay Qualcomm SQ2 trên Surface Pro X.

Bên trong mỗi con chip ARM là kiến trúc RISC (Reduced Instruction Set Computers). Kiến trúc này chuyên xử lý các tập lệnh đơn giản và nhỏ gọn. Ngoài ra, với các tác vụ được phân chia rõ ràng từ lớn đến nhỏ, phần mềm được lập trình cực kỳ hiệu quả, giúp tiết kiệm pin tối đa. Đặc biệt, chip ARM thậm chí có thể xử lý ngầm các tác vụ liên quan, tăng tốc độ phản hồi tổng thể.

Tuy nhiên, do các lệnh đơn giản nên một tác vụ phức tạp sẽ cần nhiều lệnh hơn để thực hiện, dẫn đến việc tiêu tốn nhiều bộ nhớ RAM hơn.

Chip x86 là gì? Cách hoạt động ra sao?

Chip x86 là tên gọi chung cho các bộ vi xử lý được xây dựng trên kiến trúc x86 do Intel giới thiệu từ năm 1978. Đây là nền tảng cốt lõi giúp hàng tỷ máy tính trên toàn cầu hoạt động. Không lâu sau, cấu trúc này được Intel nhượng bản quyền cho các nhà sản xuất khác sử dụng. Ngày nay, khi nhắc đến chip x86, chúng ta nghĩ ngay đến những dòng sản phẩm nổi tiếng như:

• Intel: Các dòng chip Intel Core i (Core i3, i5, i7, i9) quen thuộc.
• AMD: Các dòng chip Ryzen, Threadripper và EPIC mạnh mẽ.

Sức mạnh của chip x86 nằm ở kiến trúc CISC (Complex Instruction Set Computing). Đúng như tên gọi, CISC chuyên xử lý các tập lệnh phức tạp, nơi mỗi lệnh có thể thực hiện nhiều phép toán cùng lúc. Điều này mang lại hai lợi thế là giảm thiểu số lượng lệnh cần thiết để hoàn thành một tác vụ và giúp tiết kiệm bộ nhớ RAM.

So sánh chi tiết giữa ARM và x86

Khi so sánh chi tiết giữa ARM và x86, chúng ta có thể nhìn nhận từ nhiều góc độ khác nhau như hiệu suất, hiệu quả năng lượng, khả năng tương thích phần mềm và giá cả. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết mà bạn có thể tham khảo:

Tiêu chí	Chip ARM	Chip x86
Kiến trúc	RISC (Reduced Instruction Set Computing)	CISC (Complex Instruction Set Computing)
Tốc độ xử lý	Thường chậm hơn x86 trong các tác vụ nặng	Thường nhanh hơn, đặc biệt trong đa nhiệm
Tiêu thụ năng lượng	Rất thấp, hoàn hảo cho di động	Cao hơn, đặc biệt là trong tác vụ nặng
Chi phí sản xuất	Thấp hơn, đặc biệt cho số lượng lớn	Thường cao hơn do thiết kế phức tạp
Hiệu suất nhiệt	Nhiệt độ hoạt động thấp hơn	Nhiệt độ cao hơn nhiều
Sử dụng phổ biến	Smartphone, IoT, thiết bị cộng đồng, máy tính pin trâu, sử dụng các tác vụ văn phòng nhẹ nhàng	Máy tính cá nhân, laptop, máy chủ, sử dụng trong tác vụ nặng

Nên chọn chip ARM hay x86 cho máy tính?

Theo như những phân tích ở các phần trên, chúng ta có thể tóm gọn một vài ý khi so sánh kiến trúc ARM và x86 như sau:

x86 là một bộ xử lý theo kiến trúc CISC, giống như một "siêu đầu bếp" có thể thực hiện hàng loạt công đoạn phức tạp chỉ bằng một câu lệnh duy nhất. Điều này giúp chương trình trở nên gọn gàng, nhưng lại đòi hỏi con chip phải có cấu trúc cực kỳ phức tạp và tiêu tốn nhiều năng lượng.

Ngược lại, ARM lại đi theo con đường của RISC với triết lý: "làm ít nhưng làm cực nhanh". Bạn có thể tưởng tượng ARM sở hữu một đội quân hùng mạnh, mỗi người chỉ thực hiện một công đoạn cực kỳ đơn giản nhưng với tốc độ chớp nhoáng. Mặc dù cần nhiều lệnh hơn để hoàn thành một tác vụ, nhưng sự đơn giản và hiệu quả cao của mỗi lệnh giúp toàn bộ quy trình diễn ra vô cùng trơn tru, tiêu thụ ít năng lượng và tỏa nhiệt thấp.

Quyết định lựa chọn giữa chip ARM và x86 phụ thuộc rất nhiều vào nhu cầu sử dụng cụ thể của bạn. Nếu người mua đang tìm kiếm một thiết bị cho những tác vụ nhẹ nhàng như lướt web, nghe nhạc, xem video và sử dụng các ứng dụng đơn giản thì chip ARM có thể là lựa chọn lý tưởng, hợp lý với hiệu suất năng lượng tốt.

Trong trường hợp bạn muốn đầu tư một con máy có thể chơi game tốt, mượt, ổn định hoặc người dùng cần thực hiện các tác vụ nặng như chạy phần mềm đồ họa, thì chip x86 sẽ giúp bạn có được trải nghiệm tốt nhất nhờ vào khả năng xử lý mạnh mẽ hơn. 

Bạn có thể tham khảo một vài mẫu máy tính hot nhất trên thị trường, đang sở hữu những bộ chip ARM và x86 mạnh nhất sau đây:

Những lưu ý khi chọn lựa chip ARM vs x86

Ngoài những tiêu chí lựa chọn và đánh giá ARM vs x86 ở phần trên, thì khi quyết định lựa chọn bất kỳ loại chip nào, người chơi cũng cần xác định nhu cầu lẫn tình hình tài chính phù hợp. 

Bên cạnh đó, người mua cũng cần lưu ý về các ứng dụng và phần mềm bạn sẽ sử dụng hiện tại và trong tương lai là gì. Nếu những phần mềm quan trọng mà bạn thường xuyên sử dụng không hỗ trợ ARM, thì có thể bạn sẽ gặp khó khăn trong việc chuyển đổi. Vì thế, hãy đảm bảo rằng những công cụ bạn cần đều có sẵn cho kiến trúc mà bạn chọn.

Khi đứng trước quyết định chọn lựa giữa chip ARM và x86, bạn cần tự hỏi mình về nhu cầu thực tế và cách thức bạn định sử dụng thiết bị. Hãy xác định rõ ràng nhu cầu và áp dụng những kiến thức từ bài viết này để có quyết định tốt nhất cho mình.

Xem thêm các bài viết liên quan: 

• Cache CPU là gì? Cách thức hoạt động như thế nào?
• Core là gì? Phân loại, giải thích ý nghĩa trong từng lĩnh vực
• Theo dõi các bài viết khác tại: Thủ thuật máy tính, Máy tính - Laptop - Tablet