Hướng dẫn cách format ổ cứng đơn giản và an toàn nhất

Trong bài viết này, Sforum sẽ chia sẻ đến bạn cách format ổ cứng một cách an toàn và dễ hiểu nhất, kể cả khi bạn chưa từng làm việc này trước đây.

Trong quá trình sử dụng máy tính, có lẽ bạn từng gặp phải tình trạng thiết bị chậm chạp, phản hồi chậm hay thậm chí treo máy mà không rõ lý do. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất chính là ổ cứng đã quá đầy, bị lỗi hoặc nhiễm virus. Khi đó, định dạng lại ổ cứng hay còn gọi là format ổ cứng chính là một giải pháp hiệu quả.

Format ổ cứng là gì?

Format ổ cứng là quá trình xóa toàn bộ dữ liệu trên ổ cứng và thiết lập lại hệ thống tệp tin để thiết bị có thể hoạt động ổn định trở lại. Việc này giống như bạn đưa ổ cứng về trạng thái “sạch sẽ”, sẵn sàng để lưu trữ dữ liệu mới một cách hiệu quả hơn.

Thông thường, sau khi format xong, bạn sẽ phải chọn một định dạng phù hợp cho ổ cứng như NTFS, FAT32 (trên Windows) hoặc APFS, Mac OS Extended (trên macOS). Việc chọn đúng định dạng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu năng và khả năng tương thích với hệ điều hành bạn đang dùng.

Tuy nhiên, một điểm rất quan trọng mà bạn không được bỏ qua: dữ liệu sau khi format gần như không thể phục hồi nếu không có bản sao lưu. Vì vậy, nếu ổ cứng của bạn đang chứa các tập tin quan trọng, đừng quên sao chép chúng sang nơi khác trước khi bắt đầu.

Vì sao nên format ổ cứng?

Format ổ cứng không phải là việc thường xuyên phải làm, nhưng trong một số tình huống, đây lại là cách hữu hiệu nhất để giải quyết các vấn đề phiền toái trong quá trình sử dụng:

• Máy tính chạy chậm bất thường do dữ liệu bị phân mảnh hoặc ổ cứng quá đầy.
• Máy nhiễm virus nặng, phần mềm độc hại gây mất dữ liệu hoặc xung đột hệ thống.
• Bạn muốn cài lại Windows hoặc macOS từ đầu để làm mới máy tính.
• Bạn vừa mua một ổ SSD mới và cần định dạng trước khi sử dụng.
• Ổ cứng báo lỗi, không thể truy cập hoặc gặp sự cố về phân vùng.

Việc format sẽ giúp làm sạch hoàn toàn ổ đĩa, loại bỏ các lỗi logic, đồng thời đảm bảo ổ cứng hoạt động ổn định trở lại.

Nếu bạn đang tìm kiếm laptop hoặc máy tính chất lượng với mức giá hợp lý, hãy tham khảo ngay các sản phẩm tại CellphoneS:

Hướng dẫn cách format ổ cứng trên thiết bị Windows

Có nhiều cách format ổ cứng trên hệ điều hành Windows, sau đây là 2 phương pháp phổ biến và thực hiện đơn giản nhất:

Format ổ cứng từ This PC

Đây là cách đơn giản, nhanh chóng và phù hợp nếu bạn chỉ cần format một phân vùng phụ hoặc ổ đĩa ngoài.

Bước 1: Mở This PC, tìm ổ đĩa bạn muốn format.

Bước 2: Nhấp chuột phải vào ổ đĩa đó, chọn Format.

Bước 3: Cửa sổ mới hiện lên, bạn có thể đặt tên, chọn định dạng hệ thống tệp (nên chọn NTFS).

Bước 4: Nhấn Start và chọn OK để xác nhận và đợi quá trình hoàn tất.

Phương pháp này rất tiện lợi nếu bạn không cần phân chia lại ổ đĩa mà chỉ muốn dọn sạch dữ liệu và sử dụng lại.

Cách Format ổ cứng bằng Disk Management

Nếu bạn cần xử lý các ổ đĩa phức tạp hơn, chẳng hạn như tạo phân vùng mới hoặc định dạng lại toàn bộ ổ, Disk Management là công cụ nên dùng.

Bước 1: Nhấn tổ hợp phím Windows + X, chọn Disk Management.

Bước 2: Danh sách ổ đĩa sẽ hiện ra, chọn phân vùng muốn định dạng.

Bước 3: Nhấp chuột phải và chọn Format > Đặt tên, chọn định dạng hệ thống và nhấn OK để bắt đầu.

Bước 4: Xác nhận lại lần nữa, chờ quá trình định dạng hoàn tất.

Cách format ổ cứng trên thiết bị macOS

Với người dùng Mac, thao tác format ổ cứng sẽ thực hiện thông qua công cụ Disk Utility. Đây là công cụ mặc định của hệ điều hành macOS.

Bước 1: Kết nối USB với máy tính Macbook.

Bước 2: Mở Disk Utility bằng cách vào Finder > Chọn tiếp Applications > Bấm vào Utilities.

Bước 3: Ấn chọn Disk Utility > Ở bảng bên trái, chọn ổ đĩa hoặc phân vùng bạn muốn format.

Bước 4: Nhấn vào nút Erase ở phía trên màn hình.

Bước 5: Bấm chọn vào định dạng phù hợp:

• APFS: Tối ưu cho ổ SSD và các phiên bản macOS mới.
• Mac OS Extended (Journaled): Phù hợp với ổ HDD hoặc hệ thống macOS cũ hơn.
• ExFAT: Dùng khi cần chia sẻ dữ liệu giữa Mac và Windows.

Bước 6: Đặt tên cho ổ cứng, nhấn Erase và xác nhận lại.

Sau khi quá trình hoàn tất, ổ cứng sẽ được định dạng lại hoàn toàn và sẵn sàng để sử dụng.

Một số lưu ý quan trọng trước khi format ổ cứng

Trước khi bạn quyết định format ổ cứng, hãy ghi nhớ một vài lưu ý sau để tránh những sai sót không đáng có:

• Luôn sao lưu dữ liệu quan trọng trước khi format, đặc biệt là các tài liệu cá nhân, hình ảnh, video, tệp tin công việc.
• Nếu định format ổ cứng chứa hệ điều hành (ổ C), bạn cần chuẩn bị sẵn bộ cài Windows hoặc macOS để cài lại ngay sau khi hoàn tất.
• Đối với ổ cứng SSD mới, hãy đảm bảo bạn chọn đúng định dạng để tối ưu hiệu suất.
• Không format nhầm ổ đĩa chứa dữ liệu quan trọng hoặc ổ chứa phân vùng hệ thống nếu không có ý định cài lại máy.
• Đảm bảo máy tính được cấp nguồn đầy đủ, không tắt ngang trong quá trình format để tránh lỗi nghiêm trọng.

Hiểu và thực hiện đúng cách format ổ cứng không chỉ giúp bạn làm sạch dữ liệu cũ mà còn là bước khởi đầu quan trọng khi cài đặt lại hệ điều hành hay sử dụng ổ cứng mới. Dù bạn đang dùng Windows hay macOS, chỉ cần làm đúng theo hướng dẫn là bạn hoàn toàn có thể tự tay định dạng ổ cứng một cách an toàn và hiệu quả. Mong rằng những thủ thuật máy tính được tổng hợp trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn với máy tính.

Xem thêm các bài viết tại chuyên mục: Máy tính - Laptop - Tablet