Tác hại của virus máy tính và cách tránh khỏi virus lây lan

Tác hại của virus máy tính đến người dùng rất khó lường với mức độ nghiệm trọng khác nhau. Tuy vậy, nhiều người dùng vẫn còn lúng tung khi máy tính bị nhiễm virus. Đây là lúc bạn cần cập nhật thông tin những tác hại của virus máy tính và cách khắc phục cũng như một số mẹo vặt giúp bảo vệ máy tính ngay sau đây.

Cách nhận biết máy tính đang bị Virus

Nhận biết máy tính bị nhiễm virus hay không là một phần quan trọng của bảo vệ máy tính và dữ liệu cá nhân của bạn. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến cho thấy máy tính có thể đã bị nhiễm virus:

• Hiệu suất máy tính kém đi: Máy tính hoạt động chậm hơn, mở ứng dụng mất nhiều thời gian hơn, và có thể bị đứng hoặc treo.
• Quảng cáo và cửa sổ pop-up không mong muốn: Sự xuất hiện thường xuyên của quảng cáo và cửa sổ pop-up khi bạn truy cập internet hoặc thậm chí khi bạn không sử dụng trình duyệt web.
• Sự mất mát hoặc biến đổi dữ liệu: Virus có thể xóa hoặc mã hóa các tệp dữ liệu cá nhân của bạn, gây mất mát dữ liệu hoặc thậm chí biến đổi chúng.
• Chương trình hoạt động bất thường: Các chương trình khởi động mà bạn không nhớ đã cài đặt, hoặc máy tính thực hiện các hành động không được yêu cầu.
• Sự kiểm soát hoặc cài đặt mới không được phép: Thay đổi cài đặt bảo mật, tài khoản người dùng, hoặc truy cập vào máy tính mà không được phép.
• Mất kết nối internet: Máy tính của bạn mất kết nối internet mà không có lý do rõ ràng.
• Thay đổi trình duyệt và trang chủ mặc định: Virus có thể thay đổi cài đặt trình duyệt và trang chủ mặc định của bạn mà không cần sự cho phép của bạn.
• Tăng sử dụng CPU hoặc RAM: Bạn thấy máy tính của bạn sử dụng CPU hoặc RAM nhiều hơn khi không có các ứng dụng hoặc quy trình hoạt động. (Xem thêm định nghĩa RAM là gì để hiểu rõ hơn về RAM)

Cách thức hoạt động của Virus xâm nhập

Virus máy tính là các chương trình hoặc mã độc hại được thiết kế để xâm nhập và hack máy tính mà không được sự cho phép của người sử dụng và thực hiện các hành động có hại. Các virus hoạt động bằng cách sử dụng các phương pháp khác nhau để xâm nhập và lây lan trong hệ thống máy tính. Để kiểm soát tác hại của virus với máy tính, bạn có thể tham khảo cách thức hoạt động của chúng.

Một số tác hại của Virus máy tính

Virus máy tính có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho máy tính và dữ liệu cá nhân của bạn. Những tác hại của virus máy tính sau đây có thể giúp bạn hiểu rõ và phòng bị tốt hơn.

Giảm tốc độ máy tính

Làm máy tính chậm đi là một trong những tác hại của virus với máy tính phổ biến nhất. Có nhiều loại virus có thể khiển tốc độ load của máy tính chậm hơn.

• Sử dụng tài nguyên hệ thống: Một số virus được thiết kế để sử dụng một lượng lớn tài nguyên hệ thống như CPU (Central Processing Unit) và RAM (Random Access Memory). Khi virus hoạt động, nó có thể chiếm dụng các tài nguyên này, làm cho máy tính hoạt động chậm hơn.
• Thực hiện các quy trình nền: Virus thường chạy trong chế độ nền (background) của hệ thống, thường không hiển thị trên màn hình chính. Điều này có thể làm cho CPU của máy tính phải xử lý thêm các quy trình không mong muốn, dẫn đến giảm tốc độ hoạt động chung.
• Tạo ra nhiều quy trình không cần thiết: Một số virus có thể tạo ra nhiều quy trình hoặc tiến trình không cần thiết trong hệ thống. Điều này gây ra tình trạng quá tải cho hệ thống, làm giảm khả năng xử lý của máy tính.
• Xóa hoặc sửa đổi tệp hệ thống quan trọng: Một số virus thay đổi hoặc xóa các tệp tin hệ thống quan trọng. Điều này có thể làm cho máy tính không thể hoạt động một cách bình thường và dẫn đến sự cố hệ thống.
• Lây nhiễm các tệp và ứng dụng: Virus có thể lây nhiễm vào các tệp tin và ứng dụng khác trên máy tính, làm cho chúng trở nên không thể hoạt động hoặc gặp lỗi.

Tác hại của virus máy tính làm giảm tốc độ máy tính, khiến cho máy tính hoạt động chậm, không ổn định, và không thể sử dụng một cách hiệu quả. Điều này có thể gây ra sự bất tiện cho người dùng và giảm hiệu suất làm việc hoặc giải trí.

Máy tính hay bị treo không thể khởi động

Máy tính có thể bị treo hoặc không thể khởi động khi bị nhiễm virus, tùy thuộc vào cách thức hoạt động của virus và mức độ tác động vào hệ thống. Khi máy tính bị nhiễm virus và không thể khởi động, thường cần phải thực hiện các biện pháp khắc phục. Điều này có thể bao gồm sử dụng các đĩa khởi động cứu hộ, quét và loại bỏ virus, khôi phục tệp hệ thống bị hỏng, hoặc thậm chí cài đặt lại hệ điều hành nếu cần.

Tác động vào các ứng dụng

Tác hại của virus khi tác động vào các ứng dụng trên máy tính là rất đa dạng và có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng. Dưới đây là những tác hại của virus máy tính tới ứng dụng bạn có thể gặp phải.

• Làm hỏng ứng dụng: Một số virus có thể gây ra sự hỏng hóc hoặc lỗi trong các ứng dụng trên máy tính. Điều này làm cho các ứng dụng không thể hoạt động đúng cách hoặc thậm chí làm cho chúng không thể sử dụng.
• Thay đổi cài đặt ứng dụng: Các virus có thể thay đổi các cài đặt của các ứng dụng mà bạn không biết. Điều này có thể làm cho ứng dụng hoạt động không đúng cách và gây ra khó khăn trong việc sử dụng chúng.
• Lấy cắp thông tin từ ứng dụng: Một số loại virus được thiết kế để lấy cắp thông tin từ các ứng dụng, như tài khoản và mật khẩu đăng nhập. Điều này có thể dẫn đến việc truy cập trái phép vào tài khoản của bạn.
• Tạo ra các bản sao giả mạo: Virus có thể tạo ra các bản sao giả mạo của các ứng dụng, thường với mục đích lừa dối người dùng. Điều này có thể dẫn đến việc cài đặt và sử dụng các phiên bản ứng dụng không an toàn.
• Phát tán qua ứng dụng: Một số virus sử dụng ứng dụng làm phương tiện để lây nhiễm sang máy tính khác trong mạng hoặc qua các tệp tải xuống.
• Tăng tải ứng dụng: Virus có thể thực hiện các hoạt động không mong muốn trong các ứng dụng, làm cho chúng sử dụng tài nguyên máy tính nhiều hơn và gây ra sự chậm trễ.
• Gây lỗi hệ thống: Các virus có thể gây ra lỗi hệ thống nghiêm trọng khi tác động vào các ứng dụng, đôi khi dẫn đến việc treo máy hoặc màn hình xanh (Blue Screen of Death).

Ngoài ra, Virus còn có thể thay đổi quyền truy cập vào ứng dụng hoặc thậm chí làm cho ứng dụng không thể mở hoặc chạy.

Ảnh hưởng đến dữ liệu cá nhân

Virus máy tính có thể có ảnh hưởng nghiêm trọng đến dữ liệu cá nhân của bạn. Dưới đây là mô tả về cách tác hại của virus có thể ảnh hưởng đến dữ liệu cá nhân:

• Mất dữ liệu: Một số loại virus gây ra sự hủy hoại hoặc mã hóa dữ liệu trên máy tính của bạn. Điều này có thể dẫn đến việc mất dữ liệu quan trọng mà bạn không thể khôi phục. Một ví dụ phổ biến là các loại ransomware, chúng mã hóa dữ liệu và yêu cầu bạn phải trả tiền để có chìa khóa giải mã.
• Lấy cắp thông tin cá nhân: Một số loại virus được thiết kế để lấy cắp thông tin cá nhân như tài khoản ngân hàng, mật khẩu, thông tin thẻ tín dụng, và dữ liệu nhạy cảm khác. Thông tin này có thể được sử dụng để gian lận, lạm dụng hoặc bán trên thị trường đen.
• Thay đổi hoặc xóa tệp cá nhân: Virus có thể thay đổi hoặc xóa các tệp cá nhân của bạn, bao gồm hình ảnh, tài liệu văn bản, video, và dữ liệu khác. Điều này có thể gây ra mất mát dữ liệu quý báu và tài liệu làm việc.
• Lây nhiễm các tệp cá nhân: Một số virus lây nhiễm vào các tệp cá nhân của bạn và tạo ra các bản sao giả mạo. Điều này làm cho dữ liệu cá nhân trở nên không đáng tin cậy và có thể dẫn đến việc sử dụng tệp tin sai lầm.
• Phát tán thông tin cá nhân: Virus có thể lấy cắp thông tin cá nhân của bạn và phát tán nó trực tuyến hoặc qua các kênh khác, gây ra sự tổn thất đáng kể cho quyền riêng tư và danh tiếng của bạn.

Tác hại của virus với máy tính đến thông tin cá nhân khá khó lường. Người dùng có thể gặp phải hành vi gian lận, như gửi email lừa đảo từ tài khoản của bạn hoặc thực hiện các hoạt động trái phép khác.

Cách ngăn chặn ngay tác hại của virus máy tính

Khi máy tính bị nhiễm virus, người dùng cần nghĩ cách khắc phục tình trạng này để hạn chế tối đa tổn hại về dữ liệu. Sau đây là một số cách thực hiện mà mỗi người dùng đều có thể thực hiện theo.

Cập nhật hệ điều hành mới

Cập nhật hệ điều hành mới là một biện pháp quan trọng để ngăn chặn tác hại của virus với máy tính. Dưới đây là hướng dẫn cách cập nhật hệ điều hành trên các hệ thống phổ biến như Windows

Bước 1: Bật máy tính và đảm bảo bạn đã kết nối internet. Nhấn phím Windows trên bàn phím hoặc bấm vào biểu tượng 'Start' (Bắt đầu) trên thanh taskbar. Sau đó chọn 'Settings' (Cài đặt).

Bước 2: Chọn 'Windows Update' (Cập nhật Windows) trong danh sách tùy chọn.

Bước 3: Nhấn 'Check for updates' (Kiểm tra cập nhật) và chờ cho máy tính kiểm tra và tải xuống các bản cập nhật mới nhất.

Cài đặt phần mềm diệt Virus uy tín

Cài đặt một phần mềm diệt virus là một bước quan trọng để bảo vệ máy tính của bạn khỏi các mối đe dọa trực tuyến.

Đối với Windows, bạn cần chọn một phần mềm diệt virus phù hợp với nhu cầu của bạn. Một số phần mềm diệt virus miễn phí và phổ biến bao gồm Windows Security (được tích hợp sẵn trong Windows 10 và Windows 11), Avast Free Antivirus, AVG Antivirus Free, Avira Free Antivirus, và Bitdefender Antivirus Free Edition.

Mặt khác, phần mềm diệt virus thường không cần thiết như trên Windows do macOS đã tích hợp nhiều tính năng bảo mật. Tuy nhiên, nếu bạn muốn sử dụng một phần mềm diệt virus cho Mac, bạn có thể xem xét các lựa chọn như Avast Security for Mac, Sophos Home for Mac, hoặc Malwarebytes for Mac.

Không tải các phần mềm độc hại mà máy tính cảnh báo

Không tải các phần mềm độc hại mà máy tính cảnh báo là một biện pháp quan trọng để ngăn chặn máy tính bị nhiễm virus. Dưới đây là một số cách phân biệt một tệp hoặc phần mềm có tiềm năng độc hại để bạn không vô tình tải về.

Sử dụng kinh nghiệm sử dụng máy tính

Nhờ vào sự thành thạo với máy tính, nhiều người có thể phát hiện sự hoạt động bất thường của máy tính. Nếu máy tính của bạn đột ngột trở nên chậm chạp mà không có bất kỳ tín hiệu nào về sự suy giảm hiệu suất phần cứng, có khả năng rằng máy tính của bạn đã bị xâm nhập bởi virus.

Trong tình huống này, người dùng có thể áp dụng các biện pháp như quét máy tính để phát hiện và tiêu diệt virus hoặc cập nhật phiên bản mới nhất của phần mềm diệt virus để loại bỏ những loại virus đã được nâng cấp.

Hiểu biết tác hại của virus máy tính cùng như cách khắc phục tương ứng là rất quan trong. Nhờ đó khi máy tính bị nhiễm virus, bạn sẽ không luống cuống mà có thể xử lý tình huống một cách nhanh chóng